Zinnig betoog dat mooi aansluit bij de eerdere pleidooien van Loek Jorritsma. Ik onderschrijf het ook van harte. Maar laten we ons niet rijker rekenen dan we zijn. Er komt geen 400 miljoen bij van het Rijk, maar 'slechts' 25 miljoen. De rest van het geld kwam eerder via BTW-verrekening terug in de sport, m.n. bij de gemeenten en in mindere mate bij de sportclubs die accommodaties beheren en daarin investeren. Door verandering van fiscale regels o.i.v. Europese richtlijnen, is dat vanaf 2019 niet langer het geval. Het kabinet heeft besloten dat te compenseren in de sportbegroting. Een goede zaak, daar niet van. Maar geen extra geld dus. Het gaat om een verschuiving van een geldstroom naar de sport van Financiën naar VWS.

Publiek geld voor publieke taken. De publieke taken van bijv. onderwijs, gezondheidszorg en media zijn verankerd in wetgeving. Die van de sportorganisaties (nog) niet. Zo langzamerhand wordt duidelijk dat de zorg voor verantwoorde sportbeoefening het particuliere belang overstijgt. Zo hecht de samenleving groot belang aan een eerlijke competitie, aan goed bestuur van de organisaties, aan goed opgeleide en voldoende begeleiders bij sportbeoefening, aan talentontwikkeling voor de sportief hoogbegaafden zodat ze als 'vertegenwoordigers' van onze samenleving uitstekend presteren, aan topsportevenementen die ons land volop uitdagen en waarop we trots kunnen terugkijken. Dat alles is te zien als de publieke taak van de sportorganisaties. Leg dat vast zodat die eigenheid van sport gehandhaafd blijft. Leg daarmee ook vast wat als niet-verantwoorde-sportbeoefening door de overheid moet worden gezien. Sandra Meeuwsen schreef daar hier onlangs een uitstekend betoog over. Nu dit allemaal niet is vastgelegd geldt alle andere wetgeving zoals bijvoorbeeld de (ook Europese) Wet Markt&Overheid en het financiele regime inzake BTW mede tot gevolg dat de denksporten door de overheid niet langer als sport mogen worden behandeld. Zie ook de BTW heffing waarnaar Jan Janssens verwijst. Hoe moielijk is het om tot die wetgeving te komen? Ik zou zeggen, sluit aan bij de Wet Markt&Overheid en definieer verantwoorde sportbeoefening als Diensten van Algemeen Economisch Belang (DAEB) en stel vast dat de sportorganisaties de publieke taak hebben daar zorg voor te dragen. Via twitter zal ik hier nog enkele tweets aan wijden.

Beste Paul,

Mooie column, goed om het gesprek over een sportwet te voeren. Het is verleidelijk een sportwet te agenderen en het sportakkoord en de 400 miljoen euro extra middelen als legitimatie voor dat pleit te gebruiken. Maar ik vraag me af of zo'n wet regelt wat het akkoord beoogt.

Het sportakkoord is juist een impuls om sport en bewegen lokaal te versterken. Lokaal gebeurt het, 80% van het sportbudget komt van de gemeenten, het landelijke beleid is daarom ook ondersteunend aan wat er lokaal gaande is. De bonden hebben daar eerder een dienende dan een regisserende rol. Het versterken van de infrastructuur van de Nederlandse georganiseerde sport moet daarbij vooral gericht zijn op de betekenis voor het lokale sportbeleid. De door jou bepleite verbinding tussen overheid, samenleving en sport moet daarom volgens mij vooral lokaal gevonden worden en niet naar de bondsbureaus verdwijnen om hun infrastructuur te versterken. Dergelijke samenwerking moet je niet door landelijke wetgeving af te dwingen, het vraagt om intrinsieke motivatie en compassie eerder dan verplichtingen. Bovendien  is dergelijk beleid juist gedecentraliseerd om de couleur locale.

De uitdaging is de focus lokale te leggen, daar waar sportbeleid gemaakt wordt, de financiën gevonden worden en de resultaten merkbaar zijn. Dat betekent dat niet het aanbod van de verschillende bonden maatgevend is maar de vraag van mensen. Hoe sport en bewegen betekenis kan krijgen in hun leven. Dat kan, maar daarvoor moet de sport veranderen, zich verbinden en samen lokaal met partners sociale en maatschappelijke betekenis genereren.

De verandering bestaat er uit dat de aanbieders zich openstellen voor de expertise van professionals uit het sociale domein en dat zij daarin niet de regie kan voeren. Sportaanbieders kunnen zich, als zij een dergelijke publieke functie ambiëren, verbinden aan een gezamenlijke ambitie met kwetsbare groepen. Specifieke groepen vereisen extra aandacht, voor doelen als integratie, gezondheidsbevordering, empowerment en gemeenschapsvorming wordt sport als middel ingezet. Dit vraagt om competenties, netwerken en samenwerking die niet vanzelfsprekend in de ‘traditionele sport- en beweegorganisatie’ aanwezig zijn maar wel bij professionals in het sociale domein. 

Buurtsportcoaches, sportaanbieders, lokale beleidsambtenaren sport en professionals uit het sociale domein erkennen hun onderlinge afhankelijkheid om impact te genereren voor de lokale sociale- en maatschappelijke beleidsagenda. Het afgelopen decennium weten deze partijen elkaar lokaal steeds meer en beter te vinden. Daar is ook geen lokale wetgeving, bijvoorbeeld een tiende prestatieveld Sport in de WMO, voor nodig. Het vraagt lokaal handen uit de mouwen met elkaar reflecteren op de praktijk, leren en verbeteren, minder regels eerder loslaten van oude structuren en gewoontes.  

Wat mij betreft is dit het motief, net als het sportakkoord, voor door jou bepleite verbinding tussen overheid, samenleving en sport die lokaal betekenis realiseert. Daarvoor is geen landelijke wetgeving nodig maar mensen uit de sport met ambitie die sport te veranderen en meer met andere domeinen te verbinden om werkelijk maatschappelijk betekenis te houden!

Ik ken de argumenten voor het lokale niveau. Daar gebeurt de concrete sportactiviteit. Maar dat is maar een onderdeel van het gehele sportdossier. Want die activiteiten vinden plaats in accommodaties en daar houdt de wet Markt&Overheid zich mee bezig. En daarop is het Btw beleid van toepassing. Zou sport aangewezen zijn als DAEB (via o.a. het voldoen aan de Altmark-criteria) dan zou dat van invloed kunnen zijn geweest op de beoordeling van die accommodaties. En welk BTW beleid is van toepassing op de buurtsportcoaches die op het onderwijsterrein opereren en die bij de sport. En hoe zit dat met de financiering en betrokkenheid van de (rijks)overheid bij (top)sportevenementen. Denk aan vergunningen en staatssteun. Nu zijn sportorganisaties (nog steeds) ondernemingen en hebben geen publieke taak. Naast het belangrijke werk van de vrijwilligers op lokaal niveau (en zie dat gedoen van de belastingdienst daaromheen) gaat het hier vooral over de gehele - ook nationale - infrastructuur van de sport. Bij het vormgeven van de sportvisie van de gemeente Edam/Volendam heb ik geprobeerd om dat geheel in kaart te brengen. Nu gaat het me om de juiste inbedding van de gehele lokale, regionale, provinciale en nationale sport binnen de gehele Europese context.

ik vergat nog aandacht te vragen voor sportorganisaties als de KNVvL (luchtvaart), de NOB (onderwatersport) , de KNSA (schieten) , de KNMV (motorsport), de KNBRD (redden drenkelingen) , zeilen, open waterzwemmen, paardrijden, autosport, bergsport, alle denksporten waar veel van de gedachten over samenhang beleid met andere sectoren weinig opgaan. 

Hallo Marjan,

Ik ontken niet dat er klokaal het nodige moet gebeuren. En het zal zeker dat de wensen van mensen een rol spelen. Maar daarboven zal toch echt een goede structuur van de sport moeten staan. Er moet een landelijke competitie georganiseerd worden, vertegenwoordigende teams gevormd, talenten opgeleid, internationaal gestuurd via internationale bonden en de internationale regels vand e sport, ondersteunen van verenigingen met hun steeds wisselende vrijwillige bestuurders. Er zijn bonden waar men dat heeft losgelaten met een geweldige chaos en verval van de sport tot gevolg, terwijl men op lokale basis van alles probeert te regelen. Daar bloedt de sport. Er zijn nu zelfs bonden die op omvallen staan. Dat kan echt niet. Er moet een structuur staan om het sporten en spelen op niveau te houden voor Nederland. Dat begint met -naast een NOC*NSF voor de topsport- sterke bonden die goed inspelen om ontwikkelingen en wensen. Ondersteund door een Landelijke sportwet waarin het commitment van de overheid, de sport en de samenleving tot zijn recht komt.