De weg naar de Olympische Spelen van Rio de Janeiro

Komende zomer wacht ons het grootste sportevenement ter wereld: van 5 t/m 21 augustus 2016 vinden de Olympische Spelen plaats, deze keer in Rio de Janeiro in Brazilië. De Paralympische Spelen volgen daarna van 7 t/m 18 september.

De Spelen brengen een heel circus op gang: van sporters tot coaches, van medewerkers en bestuurders bij sportbonden tot sportmarketeers en andere adviseurs, van wetenschappers tot journalisten, enzovoorts. Hoe bereidt de sportwereld zich voor op de Spelen? Wat moet men allemaal doen (en wat wellicht laten)? Hoe wordt hun dagelijks leven nu al beheerst door de Spelen? Hoe ziet hun voorbereiding eruit, wat zijn hun verwachtingen?

---

Vandaag in de rubriek 'Op weg naar Rio': Xander Beks, bij De Vonken van 2028 verantwoordelijk voor de Vonken University.

1. Voor de lezers die het nog niet weten: De Vonken, wie zijn dat en wat doen ze?
"De Vonken van 2028 is een actieve vereniging van young professionals met als doel het stimuleren van de ambitie om de Olympische Spelen naar Nederland te halen. Precies honderd jaar na de Spelen van 1928 zou 2028 een ideaal moment zijn voor Nederland, voor de wereld en de Spelen. De missie van de Vonken is als volgt: 'Vanuit de olympische waarden en met de Olympische Spelen 2.0 als katalysator blijven we als Young Professionals de transformatie naar een toekomst bestendig Nederland versnellen'."
 
2. Kun je iets vertellen over de achtergronden van De Vonken, waar ze werken, hoe oud ze zijn, etc?
"De young professionals komen uit verschillende vakgebieden. Allen met een gemeenschappelijke factor, de Nederlands olympische droom. Ieder heeft daar vanuit zijn of haar expertise een idee over hoe de Olympische Spelen van de toekomst eruit zou moeten zijn. De Vonken organiseren verschillende projecten en bijeenkomsten waarbij er nagedacht over die olympische droom. Zo zijn er Vonkencafé’s, waarbij verschillende sprekers iets komen vertellen binnen een bepaald thema. En hebben we ook de Vitaliteitsbattle georganiseerd samen met Sport & Zaken en Atos Consulting. Tijdens de Vitaliteitsbattle worden teams van young professionals geïnspireerd en uitgedaagd om hun bedrijf vitaler en gezonder te maken. En ons nieuwste project is Vonken University."
 
3. Dat klinkt veelbelovend, de Vonken University. Wat houdt het in?
"De Vonken van 2028 bieden een unieke ervaring voor young professionals of afstudeerders. Tijdens Vonken University krijgt een selecte groep de mogelijkheid om mee te denken over de Olympische Spelen van de toekomst. Groepjes gaan aan de slag met een onderzoeksvraag met het thema 'governance' en krijgen hierbij hulp van allerlei professionals uit het veld, de buddy’s."

"Er hebben zich nu twee groepjes gevormd. Het ene groepje houdt zich bezig met draagvlak en activatie, de bottom up-benadering: hoe krijgen we zoveel mogelijk burgers en het bedrijfsleven geactiveerd om aan de slag te gaan met de Olympische Spelen? Het andere groepje richt zich meer op de rol van de overheid. Overheden breken met een vooral top down-benadering het draagvlak af met haar eigen, oude instituties en rituelen die niet meer van deze tijd zijn. Hoe dringen we door tot het huidige politieke bestel - het ‘old boys network’ - met een meer netwerkgerichte vorm van governance. In plaats van het geld verschuiven van het ene naar het andere thema, willen we hen de waarde laten inzien van een evenement als de Olympische Spelen en hoe Nederland daarmee vooruit wordt geholpen, met vooral de legacy."

"Elke deelnemer wordt gekoppeld aan een buddy. Die hen bij kan staan waar nodig. Een buddy is iemand die zijn sporen ruim verdiend heeft en/of bepaalde expertise in huis heeft. In ons buddynetwerk zitten bijvoorbeeld werknemers van NOC*NSF, een sportbond, het Mulier Instituut en Kenniscentrum Sport. We kiezen elk jaar een ander thema bij de Vonken University, we zijn begonnen met het thema 'governance'. Verder is er een grote groep studenten uit Rio die participeren in de University en samen met ons een reis rond dit thema tijdens de Spelen voorbereiden."
 
4. Waarom is gekozen voor het thema 'governance'?
"Nadat het Olympisch Plan van tafel was, hebben De Vonken hun missie en visie herijkt, en zijn ze op reframing the olympic dream uitgekomen. Als je als Nederland de Olympische Spelen wilt organiseren - en als Vonken vinden we dat we vanuit de olympische waarden hiernaar moeten kijken - en je ons land op de wereldkaart wilt zetten dan zal dat op significant andere manier moeten dan dat het nu gaat. Een aantal thema's hebben we daaruit gelicht - waaronder 'governance' - die drastisch anders georganiseerd zullen moeten worden volgens De Vonken. Met de University gaan we elk jaar steeds op een ander thema focussen, om concreet een steentje bij te kunnen dragen aan de olympische droom."

5. Die Olympische Spelen van de Toekomst krijgen dus zo langzamerhand vorm, als het aan jullie ligt. Waarin verschillen ze vooral van de huidige Spelen?
"We geloven in de olympische gedachte, de gedachte dat met sport veel bereikt kan worden en dat sport zorgt voor verbroedering en zo een positieve invloed heeft op de maatschappij. Wij geloven echter niet dat de huidige wijze van organiseren van de Olympische Spelen toekomstbestendig is. Wij geloven in flexibele, toegankelijke Olympische Spelen. Wij geloven in de noodzaak van het reframen van de olympische droom."
 
"Het is volgens ons zaak om op innovatieve wijze verandering aan te brengen om de Spelen een duurzame toekomst te geven. Hierbij kan gedacht worden aan mogelijkheden in de infrastructuur, zoals bijvoorbeeld ‘floating stadiums’, maar vooral aan Spelen die zorgen voor een blijvend positief effect op de economie en de maatschappij. Daarin is iedereen van harte uitgenodigd om daarover mee te denken."

6. Het Olympisch Plan 2028, moet dat volgens jullie weer uit de kast worden gehaald?
"Het Olympisch Plan bevatte belangrijke elementen die aan onze missie zouden kunnen bijdragen. Maar aangezien het gesneuveld is, geeft dat al aan dat het niet op dezelfde manier uit de kast gehaald moet worden om significante stappen te kunnen zetten. Naast de inhoud moet ook het proces klaarblijkelijk anders, daar geloven we als Vonken in, aansluitend bij de verandering en transformaties in zoveel domeinen. Dat het plan door alleen de overheid van tafel is geveegd, zou niet moeten kunnen als je ziet hoeveel draagvlak het kende onder vele partijen in Nederland en nu nog steeds."

"De vraag is ook of een bid nog wel kan op de ouderwetse manier. Moeten we uitgaan van de overheid of juist het initiatief vanuit de burgers laten komen. Precies de thema’s waarmee de groepjes binnen Vonken University aan de slag gaan."
 
7. Vanuit de Vonken University hebben jullie contact met de FACHA Universiteit in Rio, lazen we op jullie site. Waarom juist deze universiteit en waaruit bestaat het contact?
"De Vonken zijn een vereniging van Young Professionals die uit verschillende disciplines en juist netwerken komen. Via deze netwerken is het contact met FACHA University ontstaan. De FACHA University werkt intensief samen met olympische partners, belangrijke overheden in Brazilië en hebben ook vele studenten die erg graag meer willen weten over Nederland, onze olympische ambities en samen willen werken met Nederlandse studenten."

"Zij willen graag het échte verhaal vertellen over de Spelen in Rio. Samen met FACHA en MORE to WIN bieden we een programma aan voor de University-studenten en anderen die mee willen doen. Zo gaan we tijdens de Spelen in Rio onderzoek doen naar het thema 'governance' rondom dit evenement. We gaan het verhaal achter de Spelen en de organisatie ervan bekijken."

"Daarnaast werken we samen aan het verduurzamen van deze relaties samen met Nederlandse onderwijsinstellingen. Afgelopen weken heeft een van onze Vonken gesprekken gevoerd samen met FACHA met over invulling van onze reis en de samenwerking erna."

8. Op 30 maart jl. hadden jullie een bijeenkomst in Almere. Wat stond er op de agenda en hoe is het verlopen?
"Op het programma stond het verder uitdiepen van de twee gekozen benaderingen en te komen tot een concrete onderzoeksvraag. Uiteindelijk heeft een levendige discussie ertoe geleidt dat we ons verder willen focussen op wat een goede aanleiding zou zijn om de Spelen in Nederland te organiseren. 2028 is honderd jaar later, maar dat op zichzelf is niet voldoende. Door bijvoorbeeld te kijken naar welke ‘momentums’ er zijn aangehaald bij vorige Spelen kunnen we kijken of er daar van te leren valt. Dat zal één van de deelvragen worden."