door: Leo Aquina | 14 februari 2013
“Het is nu 2013. Er is nog niet vaak in de geschiedenis al zo lang van tevoren nagedacht over de spin-off van evenementen. Dat geeft ons een unieke kans”, zegt Matthijs Künzel, sportcoördinator Atletiek van SportService Amsterdam. In 2016 is Amsterdam gastheer van het EK atletiek en Künzel zoekt naar mogelijkheden om het toernooi in te zetten voor sportstimulering in Amsterdam. Tijdens een bijeenkomst van de vijf Amsterdamse atletiekverenigingen - Phanos, AAC, AV'23, Atos en Feniks - die ressorteren onder de paraplu van de Stichting Amsterdam Atletiek legde Künzel eind januari zijn oor te luister. Landelijk komen de mogelijkheden voor atletiekverenigingen op 23 maart ter sprake op het nationale atletiekcongres op Papendal.
De EK atletiek zijn na de WK atletiek en Olympische Spelen het grootste atletiektoernooi ter wereld. In totaal komen er in juli 2016 ongeveer 1.250 atleten en 850 teamofficials uit 50 landen naar het Amsterdamse Olympisch Stadion. Naar verwachting zitten er verdeeld over vijf wedstrijddagen 125.000 toeschouwers op de tribune en wereldwijd zullen er zo’n 156 miljoen mensen het toernooi op televisie volgen.
Dat brengt de nodige kosten met zich mee. De totale begroting voor de EK bedraagt 19 miljoen euro. De overheid staat garant voor 7,9 miljoen euro. Het ministerie van VWS legt 2 miljoen euro op tafel en de Gemeente Amsterdam 5,9 miljoen euro. De rest van het geld komt van European Athletics (de Europese atletiekfederatie, red.), ticketing en marketinginkomsten.
Juist omdat het zo’n groot evenement is en omdat de rijks- en gemeentelijke overheden er veel geld aan uitgeven, heeft de maatschappelijke betekenis van begin af aan hoog op de agenda gestaan. Het bidcomité kreeg zelfs subsidie van het ministerie van VWS om plannen voor side-events te ontwikkelen. Directeur Rien van Haperen van het organisatiecomité: “Het gaat erom dat we met side-events meer doen dan alleen die vijf dagen topatletiek tijdens het toernooi. In samenwerking met European Athletics ontwikkelen we drie programma’s die te maken hebben met jeugd, onderwijs en de atletieksport.”
De atletiekunie heeft geen concrete doelstelling ten aanzien van de ledenaanwas gesteld, maar hoopt dat er wel meer leden naar de verenigingen stromen als gevolg van geslaagde EK.
Brede doelgroep
In Amsterdam maakt Künzel gebruik van de Stichting Amsterdam Atletiek om gezamenlijke projecten te ontwikkelen met de vijf verengingen. Die stichting werd in het leven geroepen toen er vanuit het VWS-programma Meedoen Alle Jeugd door Sport subsidiegeld beschikbaar kwam voor het project Urban Athletics in Amsterdam. Künzel: “Met dat project mikten we op een doelgroep van 14-17 jarigen. Atletiek heeft toch een beetje een suffig imago en dat wilden we veranderen. Het idee was om atletiek van de baan naar de straat te brengen, met een dj en een flitsend logo. Het was een mooi project, maar het was voor een beperkte doelgroep, dus het bereik was klein.”
Met die ervaring in het achterhoofd mikt Künzel bij de sportstimuleringsprojecten rond de EK op een bredere doelgroep. Hij noemt daarbij als voorbeeld het binnenhalen van ongebonden lopers. “Er zijn meer mensen die buiten verenigingsverband hardlopen dan er leden zijn van atletiekclubs. Daar zit voor de verenigingen enorm veel potentie.” Het klinkt vreemd om in het kader van een sportstimuleringsproject mensen die toch al hardlopen naar atletiekverenigingen te halen, maar Künzel legt uit waarom dat toch zin heeft: “Een vereniging moet draaien en een vereniging draait beter als er meer leden zijn. Leden zijn bijvoorbeeld nodig om evenementen te organiseren en zij zorgen dankzij de contributie voor inkomsten. Leden zorgen voor een stabiele vereniging, bovendien zorgt een vereniging ervoor dat de leden structureler aan sport doen. Vanuit die sterke verenigingen, mikken we natuurlijk ook op de inactieve Amsterdammers.”
Onderwijs
De Gemeente Amsterdam heeft binnen SportService Amsterdam twee grote programma’s voor sportstimulering in het onderwijs: Jump-in en Topscore. “Jump-in is gericht op het basisonderwijs en Topscore op het voortgezet onderwijs. Beide programma’s zijn erop gericht om jongeren in aanraking te laten komen met sport. We mikken als SportService Amsterdam op een integraal programma waarbij sportstimulering hand in hand gaat met onderwijs. Daarvoor maken we ook gebruik van combinatiefunctionarissen. Het gaat erom dat die kinderen via die programma’s bij de vereniging terecht komen. Atletiek is daarbij een van de vijftien aangeboden sporten”, vertelt Künzel. “Nu er met de EK een evenement aan zit te komen, komt er meer focus te liggen op atletiek en daar kunnen de verenigingen van profiteren. We willen ervoor zorgen dat die kinderen weten wat atletiek is, waar de atletiekbaan is en wie de trainer is.’
Input van verenigingen
Hoeveel budget er beschikbaar is voor activatie van de EK als het gaat om sportstimuleringsprojecten, is nog niet bekend. “Er zijn geen concrete bedragen genoemd, maar er is een motie van Groen Links-raadslid Evelien van Roemberg aangenomen, waarin staat dat er geld vrijgemaakt moet worden voor breedtesportprojecten rond de EK. Ik ben zelf ook benieuwd hoeveel dat is. We zijn nu met de plannen bezig, dus dan wil je op een gegeven moment wel weten hoeveel ruimte er is om dingen op te zetten en uit te voeren”, zegt Künzel.
Hij vindt het belangrijk dat de ideeën voor sportstimuleringsprojecten vooral door de verenigingen zelf worden ontwikkeld. Sportservice Amsterdam moet voornamelijk faciliteren. “Je ziet vaak dat verenigingen het erg druk hebben met het blussen van allerlei interne brandjes, waardoor zij niet aan dit soort projecten toekomen. Met verenigingsondersteuning proberen wij de verenigingen voldoende rust te geven.” Van Haperen wil nationaal op eenzelfde manier te werk gaan. “Het is niet de bedoeling dat wij alle projecten hier vanuit het organisatiecomité bedenken. Het moet vooral worden gedragen door de verenigingen zelf.” Van Haperen wil de eerste concrete projecten tijdens de NK atletiek op 19-21 juli van dit jaar in het Olympisch Stadion presenteren.
Voor meer informatie: Rien van Haperen, directeur EK Atletiek Amsterdam, 06-5385 5731. Matthijs Künzel, Sportcoördinator Atletiek SportService Amsterdam, telefoon: 020-251 8727 of 06-1946 6190. E-mail: m.kunzel@amsterdam.nl