door: Roel Mazure | 8 april 2008
Het Max Euwe Centrum in Amsterdam heeft beroep aangetekend tegen een beslissing van VWS om het schaakcentrum geen subsidie te geven voor de ‘schaakkaravaan’. Opmerkelijk is dat VWS daarmee een uitspraak van de eigen commissie van Advies terzijde legt.
Altijd handig als je (ex-)politici tot je vrienden kunt rekenen. Of als ze zelfs deel uit maken van het bestuur van je organisatie, zoals het geval is met het Max Euwe Centrum. Jan Nagel – onder meer oprichter van Leefbaar Nederland – is voorzitter van het centrum. Oud-PvdA-kamerlid Gerrit Valk is bestuurslid en Hans Hillen - 1e Kamerlid voor het CDA - is adviseur van het Max Euwe Centrum. Zij kennen het klappen van de zweep en de Haagse mores van haver tot gort. Dus weten zij dat ministeries uitspraken van hun eigen commissie van Advies vrijwel nooit negeren. Toch is dat precies wat VWS eind vorig jaar deed. Waarom? Dat is nog duister. In ieder geval laat het Max Euwe Centrum het er niet bij liggen. De schakers hebben beroep aangetekend bij de bestuursrechter.
Het begon allemaal met een leuk idee van schaakmeester Hans Böhm. Hij wilde met een fleurige bus langs scholen in de grote steden de jeugd met schaken in aanraking brengen en en passant via de denksport de integratie van minderheden bevorderen. Want schaken is volgens hem hartstikke internationaal en multicultureel. En je hebt bij schaken geen gedoe met kledingvoorschriften of fysiek contact. Kortom, een ideale sport voor jongeren uit uiteenlopende culturen samen.
Böhm werkt het plan samen met het Max Euwe Centrum uit en vraagt er eind 2006 subsidie voor van VWS. Intussen lobbyen sympathisanten van het plan er lustig op los. Zo polst Hans Hillen – dorpsgenoot van Böhm – zijn partijgenoot Clémence Ross, op dat moment staatssecretaris van Sport. Die zou enthousiast zijn geweest over het plan, maar ja, die is inmiddels opgevolgd door Jet Bussemaker. Böhm zit intussen ook niet stil. Hij licht zijn plan toe op het ministerie van VWS, bij een hoge ambtenaar. Die is ook enthousiast en laat doorschemeren dat er best geld gevonden moet kunnen worden om het plan te ondersteunen. Immers, er was op dat moment al sprake van het project ‘Meedoen Allochtone Jeugd door Sport’, waarvoor maar liefst 65 miljoen euro beschikbaar was. Daar zou de drie ton die het Max Euwe Centrum nodig had, toch best vanaf kunnen?
Niet dus, want VWS besloot in overleg met NOC*NSF dat geld via negen sportbonden te besteden in elf grote steden. Begin januari werd de subsidieaanvraag van Böhm en het Max Euwe Centrum - die aan alle criteria zou voldoen - dus afgewezen; het geld was op. Jan Nagel tekent vervolgens namens het Max Euwe Centrum bezwaar aan tegen de beslissing van VWS. “In dat soort gevallen wordt een beslissing getoetst door een onafhankelijke commissie van Advies van het ministerie”, legt Nagel uit. “Die commissie onder leiding van prof. mr. H.R.B.M. Kummeling besliste dat de beslissing van het ministerie ongegrond was en herzien moest worden.” Voornaamste bezwaar van de commissie: het ontbrak aan gronden om het subsidieverzoek af te wijzen. Bovendien hadden ambtenaren eerder de indruk gegeven dat er wel financiële ruimte zou zijn. “Bovendien”, zegt Nagel, “merkte Hans Hillen op dat het wel raar zou zijn dat de staatssecretaris van VWS geen budget meer zou hebben. Dan kan ze net zo goed opstappen. Dan heeft ze toch niets meer om mee te regeren?”
Gerrit Valk neemt namens het Max Euwe Centrum na de uitspraak van de commissie van advies zelf contact op met het ministerie. “Om informeel te praten”, legt Nagel uit. Vrij vertaald: om te kijken of er iets te schikken viel. “Desnoods wilden we met minder dan drie ton beginnen.” Het telefoongesprek - waarin Valk laat blijken dat het Max Euwe Centrum ook met minder geld met het project wil beginnen - lijkt positief te eindigen. Er wordt voor een maandje later een afspraak gemaakt met een ambtenaar van VWS. Vlak voor het zover is, wordt de afspraak echter afgebeld. Even later ligt er een brief bij het Max Euwe Centrum: verzoek afgewezen. Voor de tweede keer. Ondanks een uitspraak van de commissie van Advies en ondanks de opening – een afspraak bij VWS - die er leek te zijn na die uitspraak.
Het Max Euwe Centrum laat het er niet bij zitten en heeft intussen bezwaar aangetekend bij de bestuursrechter. Een woordvoerster van VWS bevestigt dat. Waarom VWS een uitspraak van de eigen commissie van Advies heeft genegeerd, weet zij niet. “Bovendien ligt de zaak nu onder de rechter, dus…” Inderdaad, dan wordt elk woord gevoelige informatie en mag een woordvoerster dus niets zeggen. Jan Nagel denkt intussen dat zijn schaakcentrum goede kansen maakt. “Zeker als je bedenkt dat de eigen commissie van advies van VWS al geconcludeerd heeft dat de argumenten en procedures van VWS niet deugen.”
Een uitspraak van de bestuursrechter kan echter nog wel zes tot negen maanden op zich laten wachten.