Louis van Gaal wordt vandaag - 17 augustus - officieel gepresenteerd als de nieuwe bondscoach van het Nederlands voetbalelftal. Hij wordt als een van de beste coaches van de wereld beschouwd dus de steeds gestelde vraag aan Jan en alleman of hij de juiste coach is, is belachelijk en zelfs beledigend voor Louis. Of hij succes heeft weten we pas aan het eind van de rit…
Wél kan er objectief worden geoordeeld over en kunnen er vraagtekens geplaatst worden bij (aspecten van) zijn aanstellingsprocedure. Temeer omdat de aanstelling van Louis’ voorganger Frank de Boer ook al op een knullige, amateuristische wijze gebeurd is. Met De Grote Ellende als gevolg. Er is bijvoorbeeld nooit één relevant argument gegeven waarom toen de keuze op Frank de Boer is gevallen.
"Inspraak, medezeggenschap of iets dergelijks is sowieso zinloos omdat spelers hun eigenbelang altijd laten prevaleren boven het belang van het Nederlands elftal of het belang van de KNVB"
De hele zoektocht naar de nieuwe bondscoach was – net zoals bij de vorige bondscoaches De Boer en Koeman – in nevelen gehuld. Waar het begrip ‘transparantie’ in de moderne managementtheorieën terecht een cruciale plaats inneemt, lapt de leiding van de KNVB dit principe volkomen aan zijn laars. Een geniepig voorbeeld was dat bij het vertrek van bondscoach Ronald Koeman plotseling bleek dat hij nog een Barcelona-clausule in zijn contract had. Publiek, journalisten en columnisten krijgen bij gebrek aan transparantie het recht van interpretatie, ten onrechte vaak ‘speculatie’ genoemd.
In de zoektocht naar Van Gaal consulteerde de KNVB naar eigen zeggen uitgebreid spelers van het nationale team (welke spelers?). Dit lijkt democratisch en goed leiderschap, het tegendeel is waar om verschillende redenen.
Inspraak, medezeggenschap of iets dergelijks is sowieso zinloos omdat spelers hun eigenbelang altijd laten prevaleren boven het belang van het Nederlands elftal of het belang van de KNVB. Hun enige interesse is gekozen te worden door een nieuwe bondscoach.
De mening van een speler is in dit specifieke geval helemaal irrelevant omdat natuurlijk niet bekend is of Louis van Gaal die speler überhaupt wel zal selecteren. Zelfs de selectie van Wesley Sneijder hing bij de WK van 2014 aan een zijden draadje. Er worden dus spelers geconsulteerd die in principe buitenstaanders – zoals u en ik – zijn. Eigenlijk probeert de KNVB een voorschot op de toekomstige selectie te nemen. De oude keuzecommissie uit de middeleeuwen van ons voetbal (Karel Lotsy!) steekt weer de kop op. Kan het nog gekker?
Ook bij de keuze van de vorige bondscoach werden spelers geconsulteerd. Het is in dit licht op zijn minst merkwaardig dat toen Van Gaal pertinent werd afgewezen, maar dit terzijde. Kennelijk is het raadplegen van spelers bij de benoeming van een bondscoach een strategie van de KNVB. Dit lijkt op gebrek aan technische kennis bij de voetbalbond zelf te wijzen. Een nieuwe directeur topvoetbal ligt dan veel meer voor de hand.
Naast het feit dat de inspraak zinloos is, is het ook een immoreel manipulatiemiddel. De directie schuift op slinkse wijze een deel van haar verantwoordelijkheid in de schoenen van de spelers. Bovendien hoeft ze zich niets van de vermeende inspraak aan te trekken.
Iedereen mag geconsulteerd worden, behalve de spelers.
Ton Boot
In 2000 werd Ton Boot door de Volkskrant uitgeroepen tot de beste Nederlandse sportcoach van de twintigste eeuw. In 2004 werd hij door NOC*NSF gehuldigd als sportcoach van het jaar. Zeven keer was Ton Boot basketbalcoach van het jaar en in 1982 werd hij uitgeroepen tot de beste coach van de Jones Cup, het WK voor clubteams.
Eind 2020 verscheen ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag zijn boek 'Voorkom de crisis - de methode Ton Boot'. Daarin gaf hij lezers een bijzonder inkijkje in zijn manier van werken gekoppeld aan het thema ‘het voorkomen van de negatieve spiraal’.
Jarenlang schreef Ton Boot wekelijks een column voor De Telegraaf, waarin hij met zijn kritische blik de sportwereld in het algemeen en sportcoaches in het bijzonder op zijn karakteristieke manier een spiegel voorhield. Dat werk zet hij nu voor Sport Knowhow XL voort, onder de noemer 'Coach's corner'.