door: Marije de Wolf
Uitspraak leerplichtzaken, afdeling JOS, gemeente Haarlem 11 februari 2010
Bij besluit van 11 februari 2010 heeft de leerplichtambtenaar, conform het advies van de bezwaaradviescommissie, besloten dat aan A en B een vrijstelling zal worden verleend van geregeld schoolbezoek wegens gewichtige omstandigheden (artikel 11g van de leerplichtwet 1969).
Notitie Leerplicht en Topsport- en Cultuurtalenten Haarlem
In het basisonderwijs is het moeilijk topsport te combineren met het volgen van onderwijs. De leerplichtwet, die als doel heeft het recht op onderwijs van de jongere te waarborgen, is daarin duidelijk; alleen in zeer uitzonderlijke gevallen en in de geest van de wet is het mogelijk af te wijken van het reguliere onderwijsprogramma. De gemeente Haarlem heeft in dat kader eind 2009 een notitie opgesteld, de notitie Leerplicht en Topsport- en Cultuurtalenten. Deze notitie geeft richtlijnen voor het verlenen van een vrijstelling van geregeld schoolbezoek wegens gewichtige omstandigheden (artikel 11g van de leerplichtwet 1990). Uitgangspunt is dat bij het verlenen van een vrijstelling de onderwijsverplichting jegens de betrokken leerling blijft bestaan. Dit betekent dat de school zodanige maatregelen moet treffen dat de leerling door zijn afwezigheid geen onderwijsachterstand oploopt.
Daarnaast worden in de notitie twee voorwaarden genoemd waaraan een topsporttalent moet voldoen alvorens voor een vrijstelling in aanmerking te (kunnen) komen:
A. de jongere moet door de betreffende sportbond een status toegekend hebben gekregen en;
B. de jongere moet op het hoogste nationale niveau presteren.
In Nederland wordt gewerkt met verschillende topsportstatussen. Naast de A, B en HP status van NOC*NSF zijn er ook drie landelijke NOC*NSF talentstatussen: Internationaal Talent, Nationaal Talent en Belofte. Naast deze landelijke (talent)statussen is het mogelijk om in aanmerking te komen voor een regio(talent)status die door de Olympische Netwerken/ topsportsteunpunten en de nationale sportbonden is ontwikkeld.
De zaak
A en B ( 9 en 10 jaar oud) zijn twee turntalentjes van turnvereniging X in Haarlem. Vlak voor het bekendmaken van bovengenoemde notitie, hadden A en B reeds een aanvraag voor het verlenen van een vrijstelling van geregeld schoolbezoek wegens gewichtige omstandigheden ingediend. Zij waren toen nog niet op de hoogte van de inhoudelijke eisen zoals opgesomd in de notitie. Een aantal gegevens bleek te ontbreken; reden waarom de aanvraag van A en B werd afgewezen. Gedurende de bezwaartermijn werd de notitie bekend gemaakt en hebben A en B bezwaar aangetekend.
In de bezwaarprocedure is uiteengezet dat A en B beiden op het hoogste niveau turnen en door de eigen sportbond (KNGU) worden aangemerkt als talent. De KNGU heeft in dit concrete geval ook bevestigd dat A en B deelnemen aan wedstrijden op het hoogst haalbare landelijke niveau; de Talentendivisie. Een hoger niveau is er in Nederland voor deze leeftijdscategorie niet. Daarnaast waren er voor A en B concrete afspraken gemaakt met de betreffende basisscholen. Er was een onderwijsplan opgesteld zodat A en B volledig konden deelnemen aan het Talentenprogramma zonder een onderwijsachterstand op te lopen. Op basis van deze gegevens heeft de leerplichtambtenaar het bezwaar gegrond geacht en de vrijstelling van geregeld schoolbezoek alsnog verleend voor het schooljaar 2009-2010. Voor elk schooljaar zal wel een nieuwe aanvraag voor een vrijstelling moeten worden ingediend.
Aanbevelingen
Aangezien het hier om een geheel nieuwe procedure gaat, heeft de bezwarencommissie leerplicht de afdeling Onderwijs en Sport van de gemeente Haarlem geadviseerd de notitie verder uit te werken. Dat lijkt mij een goede zaak. Zo zou er een groot deel van de aanvraagprocedure middels standaardformulieren kunnen worden vergemakkelijkt zodat het voor alle betrokken partijen op voorhand duidelijk is welke informatie moet worden aangeleverd. Ook is het van belang dat scholen worden voorgelicht en geïnformeerd over hun rol in de aanvraagprocedure. Daarnaast dienen de betrokken sportverenigingen en/of sportbonden de gemeente te informeren over de nationale competities en bijbehorende talentkwalificaties. Op deze wijze zal de vrijstelling snel kunnen worden verleend en weet het talent snel waar hij/zij aan toe is.
Marije de Wolf is sinds 2000 advocaat en thans werkzaam bij Köster Advocaten NV in Haarlem. Zij zit in de sectie sport & recht en houdt zich met name bezig met contract- en aansprakelijkheidsrecht binnen de sportsector. Zij stelt (sport)contracten op, procedeert maar een groot deel van haar werk bestaat uit het geven van advies. In dat kader geeft zij ook lezingen/presentaties bij sportverenigingen en organisaties. Voor meer informatie: dewolf@kadv.nl