door: Rins van Kouwen | 24 april 2014

Met het actieplan ‘Naar een veiliger sportklimaat’ proberen NOC*NSF, veertig sportbonden en hun aangesloten verenigingen er sinds ruim twee jaar voor te zorgen dat sportiviteit en respect in de sport wordt bevorderd. Bij alle betrokkenen wordt de bewustwording over het thema vergroot. Bovendien worden leden van clubs opgeleid om voor een veiliger sportklimaat te zorgen.

In opdracht van het Ministerie van Volks-gezondheid, Welzijn en Sport zijn sinds eind 2011 veertig sportbonden gestart met het actieplan ‘Naar een veiliger sportklimaat’. Voetbalbond KNVB, hockeybond KNHB en sportkoepel NOC*NSF zijn de voortrekkers in het actieplan dat tot doel heeft dat de sportwereld met elkaar werkt aan een sportomgeving waar iedereen zich veilig en prettig voelt en met plezier sport kan beleven.

“Met het actieplan willen we positief gedrag stimuleren en ongewenst gedrag in de sport tegengaan,” zegt Bert Renkema van NOC*NSF. “De sportbonden en NOC*NSF ondersteunen de sportclubs om de sportiviteit en respect op het veld te waarborgen.”

De sportbonden zijn niet alleen met verenigingen in gesprek om de verenigingen zelf te laten werken aan een veiliger sportklimaat. Daarnaast worden vanuit het actieplan opleidingen en trainingen aangeboden voor verenigingsbestuurders, trainers, coaches, scheids- rechters en officials. Deze leden van sportclubs zijn volgens het actieplan de belangrijkste factoren om de sfeer rondom het sportveld onbezorgd te laten verlopen en een veilige sportomgeving te creëren.

Ontwikkeling beleidsplan
Bestuurders kunnen bijvoorbeeld tijdens een workshop een beleidsplan voor een veilig sportklimaat ontwikkelen, coaches en trainers kunnen in een training hun opvoedkundige vaardigheden trainen en scheidsrechters worden met een cursus ondersteund om wedstrijden sportief te laten verlopen.

“Met de handvaten die de opleidingen biedt willen we verschillende groepen kennis over sportiviteit en respect laten opdoen die ze in de praktijk - binnen de sportverenigingen en op het sportveld - kunnen toepassen,” legt Renkema uit. “Een training kan bijvoorbeeld gaan over hoe je ongewenst gedrag bespreekbaar maakt of hoe je kinderen op de juiste pedagogische manier kunt inspireren zodat ze kunnen groeien in hun sport en zichzelf op persoonlijk vlak ook verder kunnen ontwikkelen.”

Het actieplan ‘Naar een Veiliger Sportklimaat’ wil onder meer realiseren dat 7.500 verenigingsbesturen zich hard maken voor het thema sportiviteit en respect in hun sport, dat 25.000 trainers, coaches en jeugdleiders zijn opgeleid op het gebied van sociaal pedagogische vaardigheden en dat 5.000 sportverenigingen een traject hebben doorlopen om hun sociaal pedagogisch klimaat te verbeteren. Daarnaast vindt het actieplan het belangrijk dat spelregels die een positieve invloed hebben op het spel expliciet worden uitgedragen en dat excessen in de sport - in samenwerking met politie en justitie - breed worden aangepakt. Arbiter Kevin Blom, hockeyer Floris Evers, voetballer Adam Maher en rugbyster Mara Moberg zijn onder meer aangesteld als ambassadeur van ‘Naar een Veiliger Sportklimaat’.

Nieuwenhuizen
Nog geen jaar nadat het actieplan ‘Naar een Veiliger Sportklimaat’ werd gelanceerd, overleed grensrechter Richard Nieuwenhuizen eind 2012 na een geweldsincident op het voetbalveld. “De dood van Richard Nieuwenhuizen heeft terecht tot ontzettend veel publieke verontwaardiging en media-aandacht geleid,” zegt Renkema. “Het heeft er mede voor gezorgd dat een veiliger sportklimaat bij het Ministerie van VWS en NOC*NSF een nog hogere prioriteit heeft gekregen.”

Onderzoeksresultaten van de KNVB laten zien dat de excessen op het voetbalveld tussen september 2012 en mei 2013 zijn afgenomen. “De KNVB heeft na het incident met Nieuwenhuizen ook zelf maatregelen genomen door onder meer hogere straffen op te leggen tegen ongewenst gedrag.” Het actieplan gaat zeker niet alleen maar over geweldsincidenten op het voetbalveld, benadrukt Renkema: “Het geldt voor de hele sport en gaat naast het voorkomen en aanpakken van ongewenst gedrag vooral om het stimuleren van gewenst gedrag en het uitdragen van goede voorbeelden.”

E-zine
Naast het verzorgen van trainingen wil het actieplan naar een veiliger sportklimaat door het lanceren van een digitaal E-zine de bewustwording over het thema nog meer aandacht geven. In het magazine staat hoe bonden, verenigingen en personen vanuit verschillende invalshoeken een waardevolle bijdrage leveren aan het bevorderen van sportiviteit en respect in de sport. “Op het thema van een veiliger sportklimaat gebeurt ontzettend veel. Dit is een middel om daar een podium voor te bieden.”

Bewustwording en discussie over het thema is belangrijk, zegt Renkema. “Op sociale media, zoals ons Twitteraccount @Sportenrespect, ontstaan interessante discussies over sport en respect. Daarnaast heeft de theatervoorstelling ‘Wel winnen hè’ in totaal 30.000 bezoekers getrokken. Dat is ook een manier om de betrokkenheid bij het thema van sportiviteit en respect verder te vergroten.”

Voor meer informatie: www.veiligsportklimaat.nl. Abonneren op de E-zine van het actieplan ‘Naar een veiliger sportklimaat’? Klik hier