door: Lennart Bloemhof | 6 juni 2013

Wat hebben Joop Alberda, Arnold Vanderlyde en Bas van de Goor met elkaar gemeen? De drie sporticonen zijn allen alumni van de Executive MBA Sport Management; een Nederlandse masteropleiding dat focust op professionals die zich verder willen verdiepen in het managen en/of besturen van sportorganisaties. Antje Diertens is programmamanager van de opleiding en inmiddels alweer gestart met de intakegesprekken voor het aankomende collegejaar.

Sinds 1990 bestaat de opleiding, die is ontstaan uit een samenwerking tussen NOC*NSF, KNVB, overheid en Rijksuniversiteit Groningen. Diertens maakte deel uit van de eerste cohort van de opleiding met onder meer bekende sportfiguren als Alberda en Hans Jorritsma. Maar niet iedereen met een topsportachtergrond wordt automatisch toegelaten tot de opleiding. Diertens somt de toelatingseisen van de opleiding op.

“Je moet een academische achtergrond hebben, in de vorm van een afgeronde academische opleiding of HBO-opleiding met werkervaring. Mensen die er niet aan kunnen voldoen maar zich wel via het werk prima ontwikkeld hebben, moeten voorafgaand aan de opleiding eerst een adaptatieprogramma volgen. Dat noemen wij een evc-traject (evc staat voor eigen verworven vaardigheden, red.)." Ook oud-topsporters moeten voldoen aan de instroomeis, waarbij een topsportcarrière als werkervaring wordt beschouwd. Diertens vervolgt: “We willen graag ondernemende mensen opleiden die goed zicht hebben op zaken als corporate governance en initiatiefrijk zijn aangelegd. Vaak willen onze deelnemers zichzelf verbeteren in hun huidige werk, ondernemerschap of internationaal doorgroeien. Dat is heel divers.”

Divers
Volgens Diertens is het opleidingsprogramma van de master op die diversiteit gebaseerd. “Omdat we vaak mensen opleiden met veel werkervaring hebben we een doorlopende leerlijn ontwikkeld met ruimte voor interactie. Daarnaast probeer ik bij het selecteren van mensen zoveel mogelijk verschillende achtergronden in de groep te krijgen, zodat kruisbestuiving en kennisoverdracht onderling optimaal is.”

Het Executive MBA-programma bestaat uit twee jaar. In het eerste jaar staat naast de kennisoverdracht de professionele ontwikkeling centraal. Diertens noemt als voorbeelden de ontwikkeling van academisch denken en argumenteren. “Deelnemers coachen elkaar actief in dat proces. Verder moeten ze tentamens en opdrachten maken zoals bijvoorbeeld het schrijven van een businessplan.” In het tweede jaar ronden de deelnemers de opleiding af met het schrijven van een masterscriptie.

De opleiding heeft plaats voor vijftien studenten per collegejaar. Kosten zijn 23.000 euro voor het tweejarige programma, exclusief studieboeken, examenkosten en arrangementskosten. Diertens is trots dat de opleiding - net als in het initieel onderwijs - door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) op basis van internationale eisen is geaccrediteerd. De Wagner Group, waar de opleiding onder valt, is een erkend Hoger Onderwijs Instituut.

Intensief
Wel is de opleiding intensief, bevestigt Diertens. Zo stopte volleybalcoach Ronald Zoodsma deze maand als trainer van volleybalploeg van Lycurgus - het Groningse team waarmee hij dit seizoen tot de finale reikte van de play-offs - om zich volledig te focussen op het tweede jaar van zijn opleiding.

Twee andere studenten die op dit moment in de afrondende fase van het eerste jaar zitten, zijn oud-profvoetballer Erik Metgod en voormalig hordeloper Bram Kempkens. Beide vertellen positief over hun leerervaringen. Metgod: “Ik ben blij dat ik de stap heb gezet om opnieuw te gaan studeren. Het zorgde voor inhoudelijke verdieping bij mij op het gebied van sportmanagement. De behandelde vraagstukken uit de opleiding kwamen rechtstreeks uit de praktijk, dat is realistisch en inspirerend.”

Kempkens is enthousiast over de kennis en ervaring van hoogleraren en docenten, die hij betitelt als ‘goeroes’. “Daarnaast is de sfeer en opbouw van het curriculum erg goed”, zegt de oud-atleet.

Studiereizen
Naast de collegeweken staan er twee studiereizen op het programma in de masteropleiding; in het eerste jaar een reis naar China en in het tweede jaar bezoeken de MBA’ers in spe een sportmanagementcongres in Noord-Amerika.

Volgens Diertens passen de studiereizen perfect in het opleidingsprogramma. “We gaan al vijftien jaar naar China”, zegt ze. “Daar maken we een sportspecifieke trip van en bezoeken er (sport)bedrijven en ambassades.” De opleiding bezoekt onder meer een Chinees sportmediabedrijf en de Beijing Sport University, maar ook sportmultinationals die in China zijn gevestigd, zoals Nike.

“Het is goed om cultuur en sport te combineren via dergelijke studiereizen”, benadrukt Diertens. “China heeft, vergeleken met Nederland, een andere maatschappelijke wereld en economische dynamiek. Deelnemers kunnen kijken hoe het daar achter de schermen gaat en waarom zaken op sportmanagementgebied in China daarom anders zijn.”

Diertens vertelt dat oud-studenten Bas van de Goor en Petra Seegers tijdens hun studietrip naar het Aziatische land geïnspireerd werden om de latere Bas van de Goor Foundation gezamenlijk op te richten.

Geen bureaulawerk
Dergelijke reizen tonen het belang, volgens Diertens, om dichtbij de sportpraktijk te blijven als sportprofessional. Maar ook als sportwetenschapper. Om die overtuiging is zij gevraagd algemeen bestuurder te worden van de recent opgerichte overkoepelende organisatie: de World Association Sport Management (WASM).

“We zijn een jonge wetenschap, ongeveer een kwart eeuw oud, en juist die wetenschappelijke kant van ons vakgebied ontwikkelt zich ontzettend snel”, verklaart Diertens. “Helaas bereiken niet al die onderzoeken altijd de praktijk. Elk werelddeel heeft een Association Sport Management waar onderzoek gepresenteerd en gepubliceerd wordt. Binnen het WASM, als overkoepelend orgaan, willen we ons richten op het naar de praktijk brengen van deze wetenschappelijke kennis, door onderzoekers en sportprofessionals bij elkaar te brengen. Zo kunnen zij kennis delen en ontwikkelt het vakgebied zich verder.”

Die praktijkfocus staat ook centraal in de Executive MBA Sport Management. Diertens: ”De businessplannen van onze deelnemers moeten kloppen en niet in een bureaula verdwijnen. Onderzoek moet gedaan worden met de vertaalslag naar de praktijk in het achterhoofd.”

Alumni
De opleiding werkt samen met docenten en hoogleraren, verbonden aan universiteiten in binnen- en buitenland. Als voorbeeldpartner noemt ze de University of Windsor in Canada. Diertens benadrukt dat de alumni ook graag terugkomen naar de jaarlijkse alumniavond op Papendal. Zij onderhouden vaak een hechte band met hun jaargroep en de opleiding.

“Op de laatste alumnibijeenkomst waren er 110 mensen”, zegt ze trots. “Verder laten de huidige werkzaamheden van onze oud-deelnemers zien dat wij niet alleen op top- en breedtesport zijn gericht. Zo hebben we mensen opgeleid die nu ondernemer in de fitnessbranche zijn, of lifestylecoach. Het werkveld sport en bewegen biedt, ook in relatie tot welzijn, heel veel mogelijkheden voor initiatiefrijke sportmanagers.”

De leeftijden van de opleidingsdeelnemers lopen uiteen, met een gemiddelde van rond de 30 tot 35 jaar. Diertens verklaart dat gemiddelde via het karakter van de MBA Sport Management als executieve opleiding. “Dit betekent dat wij ons met name richten op mensen die zich gedurende hun loopbaan verder professioneel willen ontwikkelen. Hun kennis, ervaring en attitude zijn erg belangrijk.”

Wel zou Diertens graag meer vrouwelijke deelnemers verwelkomen. Nu zijn dat er twee, waarvan oud-handbalster Babette Zonneveld er eentje is. “Volgend jaar september, wanneer het nieuwe studiejaar start, hoop ik naast de twee die zich inmiddels hebben ingeschreven op nog een paar ondernemende initiatiefrijke en slimme vrouwen, die na de opleiding de internationaal erkende titel (MBA Sportmanagement) achter hun naam mogen schrijven”, besluit Diertens lachend.

Voor meer informatie: klik hier