• De vraag van… Gerard Dielessen, algemeen directeur van NOC*NSF
• Aan... Annelies Pleyte, directeur Sport bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

De vraag
Beste Annelies, je bent nu al weer even directeur van de Directie Sport van VWS. In een interview met Sport Knowhow XL heb je eerder dit jaar aangegeven dat jij vaak als netwerker pur sang wordt getypeerd. Ik ben benieuwd hoe jij vanuit dat perspectief naar de sport in Nederland kijkt, ook in vergelijking tot de andere sectoren waar je ervaring hebt. Gebruiken wij onze netwerken wel genoeg? En wat is jouw ervaring met ons, zijn wij bijvoorbeeld flexibel genoeg in het openstellen en delen van onze netwerken zodat we daar wederzijds van kunnen profiteren? Heb je tips?

Het antwoord
Als directeur Sport van het ministerie van VWS ben ik niet alleen onderdeel van de overheid, maar ook van de sportsector. Dit was voor mij een nieuwe wereld toen ik begin van dit jaar aantrad. De sportwereld leren kennen was niet moeilijk. In die wereld lijkt immers iedereen en alles met elkaar verbonden.

Sport verenigt Nederland, zo is de titel van het Sportakkoord. En als er een sector is die Nederland kan verenigen, is dat de sportsector. Weinig sectoren maken zo nadrukkelijk onderdeel uit van een netwerk als de sport. De sportvereniging is in dorpen en steden een belangrijk onderdeel van de gemeenschap. Vrijwel elke vereniging is zelf weer onderdeel van een lokale koepel en een nationale bond. De bonden organiseren zich in NOC*NSF, die weer een internationale koepel heeft: het IOC. Tussen al deze organisaties bestaan dwarsverbanden, overlegorganen en uitwisseling van personeel.

Netwerken
In het kader van het Sportakkoord organiseren we veel bijeenkomsten in de Weerelt van Sport in Utrecht. In dit gebouw zitten diverse sportbonden. Een dergelijke gezamenlijke locatie is niet alleen een uiting van de innige samenwerking binnen de sportsector, maar is tegelijkertijd een belangrijk middel dat het netwerk in stand houdt. Medewerkers, vrijwilligers en bestuurders van de bonden lopen er immers zo bij elkaar binnen. Op lokaal niveau worden ook regelmatig accommodaties, belangen, kennis en ervaringen gedeeld. 

Dergelijke uitgebreide netwerken komen goed van pas als je bijvoorbeeld een Sportakkoord wilt opstellen. Binnen no-time wisten we de sportwereld te betrekken en wist de sportwereld ons te vinden. Ook in de uitvoering van het Sportakkoord werkt dit uitstekend. Allerlei soorten bonden, overheden, adviesbureaus en andere partijen in de sport leggen moeiteloos lijntjes met elkaar en verwijzen naar elkaar door.

Er is meer potentie
De sport is dus goed in het netwerken binnen de eigen tak van sport. Daar is het ons-kent-ons en wordt dezelfde taal gesproken. Zoals eerder gezegd: er ontstaan ook steeds meer netwerken en uitwisselingen tussen de verschillende takken van sport, maar ik denk dat er nog veel meer winst te behalen valt. Hoe zit het met de wisselwerking tussen de sportnetwerken en netwerken buiten de sport? En hoe zit het met sportclubs en scholen die niet zijn aangesloten bij de sportbonden? Sport kan namelijk ontzettend veel betekenen voor andere sectoren, en andere sectoren kunnen ontzettend veel betekenen voor de sport. Dat gebeurt natuurlijk al, maar er is nog veel meer potentie.

Een voorbeeld van een geslaagde samenwerking tussen de sport en een andere sector is de innovatie-challenge. Het doel is om innovaties die tot verduurzaming leiden, beschikbaar te maken voor de sportsector. Eén van de winnaars is Techniek in Tuinbouw. Zij ontwikkelen een oprolbaar zonnepaneel, dat op kunstgrasvelden gelegd kan worden als er niet gesport wordt. Zo verduurzaamt de sportaccommodatie en daalt de energierekening van sportverenigingen. Op deze wijze haalt Techniek in Tuinbouw een beproefde methode uit de tuinbouw de sport binnen.

Samenwerking
Een ander voorbeeld is de samenwerking met het Ouderenfonds rondom inclusief sporten & bewegen. Sport en bewegen voor ouderen is niet alleen goed om vitaal te blijven, maar ook voor het welzijn van ouderen. Walking Football is daar een prachtig voorbeeld van. Zo brengen we de sportsector en het welzijnsdomein samen.

En natuurlijk liggen er ook grote kansen in de samenwerking tussen de sport- en onderwijssector. Vele sportverenigingen verzorgen clinics op scholen. De clubs doen dat vaak om leden te werven en de school is geholpen met leuke en afwisselende gymlessen. Zulke mooie samenwerkingen komen natuurlijk niet zomaar tot stand. Ze beginnen bij het opbouwen van relaties. Bij netwerken. Het is essentieel dat bestuurders van sportverenigingen aanwezig zijn op bijeenkomsten waar ze het onderwijs, het bedrijfsleven en het verzorgingstehuis treffen. Vaak liggen de mogelijkheden dichterbij dan je denkt.

Oproep
Mijn oproep zou zijn om de netwerkkracht, die de sport als geen ander bezit, nog meer dan nu in te zetten voor het maken van connecties buiten de eigen sector. Ik roep sportverenigingen, sportondernemers en gemeenteambtenaren sport op om over de eigen schutting heen te kijken. Ga naar die vergadering van de gemeenteraad, bezoek die nieuwjaarsborrel van de ondernemersvereniging, schrijf je in voor die zorgconferentie en leg contact met de scholen. Kijk rond binnen je eigen vereniging maar ook daarbuiten, bijvoorbeeld naar sportscholen en studio’s. Alleen als je elkaar kent, weet je wat je aan elkaar hebt en kan je bouwen aan samenwerking. Samenwerken over sectoren heen hoeft helemaal niet zo ingewikkeld te zijn. Zoek contact en kijk wat je voor elkaar kan betekenen. 

Volgende keer het antwoord op de vraag van Annelies Pleyte aan Ciska Scheidel, directeur Publieke Gezondheid bij het ministerie van VWS:
Onlangs is het Nationaal Preventieakkoord getekend. Een belangrijk onderwerp daarin is het aanpakken van overgewicht. Zou je kunnen aangeven hoe de sport en de sportsector betrokken gaan worden in het realiseren van de gestelde doelen in het preventieakkoord?