De vraag van… Giovanni Guidetti, bondscoach van het nationale damesvolleyteam
Aan... Wim Scholtmeijer, bondscoach van het nationale korfbalteam

De vraag
Nederland is het beste korfballand ter wereld. De competitie is zeer sterk en Oranje laat ieder WK haar suprematie zien. Welke aanpak kies jij om talent te ontwikkelen en het spel te innoveren? En hoe zorg je ervoor dat jouw internationals hongerig aan de start van een EK of WK verschijnen?

Het antwoord
Buongiorno Giovanni,

Sinds wij met ons korfbalprogramma in 2013 op Papendal zijn neergestreken, ben ik de prestaties van de volleybaldames écht op de voet gaan volgen. We trainen naast elkaar in de Arnhemhal en vaak gluren we even bij elkaar naar binnen. Jij kende korfbal niet maar je nieuwsgierigheid is een geweldige eigenschap. Ik geniet op mijn beurt van de combinatie tussen een energieke Italiaanse coach en een groep nuchtere Hollandse meiden. Het is prachtig om de synergie die daaruit voortvloeit van dichtbij te mogen aanschouwen.

Vorig jaar zat ik als fan op de tribune bij jullie EK in Apeldoorn. Naast dat jullie de finale haalden hebben jullie de harten van de Nederlanders veroverd. Onbekende en daardoor onbeminde meiden werden sterren en het hele Nederlandse volleybal kreeg een boost. Het EK in Nederland was voor jou en je meiden een enorm succes en nu is het tijd om door dat plafond heen te rammen.

Jullie doel en het onze verschilt nogal. Wij moeten de beste blijven in een sport die kleiner is en een smallere wereldtop heeft. De wil om onszelf iedere dag te verbeteren verschilt niet veel met die van jullie. Maar zoals met alles in het leven is het lastig om gretig te blijven wanneer je al hebt veroverd waar je zo naar hunkerde.

Ik ben vereerd met je vragen. Blijkbaar signaleer jij de gretigheid en hongerigheid, die wij elke dag nastreven, in onze ogen. Een geweldig compliment.

Totaalkorfbal
Doen wat je altijd deed geeft wat je altijd kreeg. Iedereen weet dat. En als je krijgt wat je al kent is de uitdaging gauw weg. Iets waar wij daarom absoluut in geloven is ‘Always change a Winning Team’. Dit betekent niet dat je de spelers moet vervangen, maar dat je met het team constant op zoek gaat naar manieren om nog efficiënter te spelen. Let op: het gaat hierbij niet om het veranderen om het veranderen, dan wordt het immers een toneelstukje.

De grootste ontwikkeling waar wij al een tijd mee bezig zijn is een transformatie van een gestructureerd spel, waarbij controle en specialisme centraal staan, naar een ongestructureerd spel waarbij alle spelers de posities continu van elkaar overnemen. Wij noemen dit ‘Totaalkorfbal’. De spelers spelen vanuit vier aanvallende intenties, de zogenaamde ‘Korfbal-Acties’. Wij stimuleren de spelers om deze Korfbal-Acties creatief in te vullen binnen tijds- en ruimtelijke kaders. Dit geeft meer afwisseling, dynamiek en onvoorspelbaarheid. De kans op succes wordt groter, maar het is ook veel moeilijker om op deze manier te spelen. Door de toename van de vrijheid van organiseren en de daaruit volgende opties staat immers nog meer druk op de ‘decision making’ van de spelers.

Topsporters zijn over het algemeen niet zo happig op verandering. Het ‘oude’ is waar ze goed in zijn en wat ze speciaal maakt. Dat onze spelers dit speltype, wat hoort bij het Totaalkorfbal, toch op willen pakken komt doordat ze inzien dat het spel, mits goed uitgevoerd, hen meer mogelijkheden geeft om succesvol te kunnen zijn.

Gretigheid
Hoe ga je winnen als je niet kunt verliezen? Dit is de vraag die ik bij het allereerste begin aan mijn groep heb voorgelegd. Nu kunnen we absoluut verliezen maar de gestelde vraag focust zich vooral op de kern van sport: wat is winnen? Ligt de focus alleen maar op het halen van gouden medailles of is er meer? Wij proberen de beste te blijven, maar vooral de beste versie van onszelf te worden. De kwaliteiten die wij in onze totale groep hebben, willen we tot volledige bloei laten komen. En dat lukt ons nooit wanneer wij ons alleen maar op het resultaat focussen.

Het gaat ons om de cultuur en het prestatiegedrag van de groepsleden welke deze cultuur vorm geeft. Constante positieve onderlinge beïnvloeding maakt dat onze lat steeds hoger komt te liggen. Wij hebben het de ‘High Team Performance Cultuur’ genoemd. De inzichten van Charles van Commenée hebben voor ons grote invloed gehad op het overzichtelijk maken van de voorwaarden hiervan.

Wij bouwen onze High Team Performance Cultuur op vier pijlers. Elke pijler heeft een aantal concrete omschrijvingen van gedrag en communicatie, die samen met de spelers is bepaald. Ik zal deze pijlers hier beknopt omschrijven:

WIN - De attitude die erop gericht is om alles wat van invloed is op de prestatie van de speler of het team zo goed als mogelijk uit te voeren. Wij zijn nooit tevreden met een gemiddelde winning attitude. Je geeft 100% of je doet niets.

TEAM - De prioriteiten van de spelers liggen bij de ontwikkeling van meer dan alleen zichzelf. Tevens praten de spelers intern en extern over 'wij' in plaats van over 'ik'.

LEAD - De spelers zijn erop gericht om het gedrag en de communicatie van zijn of haar omgeving te beïnvloeden volgens de afgesproken normen. Elke speler is uniek en heeft een eigen invulling van deze pijler, maar vanuit gedeeld leiderschap heeft iedereen een aandeel in de ontwikkeling van het dominante teamgedrag en de communicatie hierover.

CONNECT - De spelers spelen een actieve rol in de onderlinge verbinding. Pas wanneer het tegenzit zal blijken hoe sterk je als team bent. Dan zal blijken of je in staat bent om als team de harde waarheid te zeggen zonder dat je als team ontspoort.

Naast goede korfballers ontwikkelen we goede mensen. Daar geloven wij in.

Ik hoop dat ik jou voldoende inzicht heb gegeven in hoe wij werken. Na de zomer weer een keer koffie drinken in Bar Dug Out op Papendal? Je hebt vast veel te vertellen over jullie olympische ervaringen…

Groeten, Wim