door: Jeroen Weijermars

In minder dan drie maanden vinden de gemeenteraadsverkiezingen weer plaats. Aangezien het landschap van de sport voor een belangrijk deel op lokaal niveau wordt bepaald, een ijkpuntje voor de sport lijkt mij zo. En 'mark my words', de komende weken dendert het verkiezingscircus over ons heen en natuurlijk komt dan ‘de sport’ aan bod. Landelijk gezien niet zo'n thema en jaarlijks slechts een voetnoot in de troonrede maar op lokaal niveau is sport wel ‘een dingetje’, zoals dat heden ten dage genoemd wordt. 

Dat Rotterdam zich als sportstad profileert is een gegeven. Maar grote broer Amsterdam (of kleine broer zo u wilt, zulks zelf te bepalen afhankelijk of u uit 010 of 020 komt) onderkent inmiddels ook wat in ieder geval de marketingkracht van sport is. Behalve deze grote steden herkennen op kleinere schaal van Almere tot Zoeterwoude dat de politieke boodschap meer gevoel krijgt als deze geladen wordt met sport. Iets waar (sport)marketeers overigens niet meer van opkijken. En ken uw klassiekers (nee niet weer 010-020), Julius Caesar wist het al: 'geef het volk brood en spelen'. 

In ruil voor een fiks bedrag centraal en decentraal geïnde belastingen, premies, heffingen en accijnzenbelasting levert onze overheid daar het nodige voor terug. En in deze verkiezingstijd moeten we lobbyen om deze financiële geldstroom richting de sport te laten meanderen. Dan weet u tenminste waarvoor u belasting betaalt. Buiten dat maakt sport u gelukkiger en gezonder¹. Dus de verbale strijd kan weer worden aangegaan over nut en noodzaak van de diverse sportaccommodaties die moeten worden ontwikkeld, gemoderniseerd of moeten worden behouden.

Schrijnend
Want als niet wordt gekeken naar de commerciële sector dient ‘de markt’ het probleem op te lossen. Dan wel als private partij alleen óf in een publiek-private samenwerking (pps). En een beetje krom is dat natuurlijk wel. Met een belastingdruk van bijna veertig procent van het Bruto Binnenland Product mag je ook ergens op rekenen. Vanzelfsprekend is er meer dan sport waar de overheidsuitgaven aan besteed worden. Desondanks blijft het schrijnend dat er van de 285 miljard aan overheidsinkomsten² slechts ca. 2,5 miljard aan sport wordt besteed. 

Op landelijk niveau lijkt de invloed beperkt en overkomt ons veel als burger. Want geef toe, u wist ook niet dat u bij de laatste landelijke verkiezingen voor of tegen het afschaffen van de dividendbelasting had gestemd? Het goede nieuws is dat het aandeel dat gemeenten uitgeven aan de sport ruim één miljard is³. En juist daar kan 21 maart invloed op worden uitgeoefend. De lokale overheid is bereikbaar en aanspreekbaar. Dus tijd om daarvan gebruik te maken. Tijd om de lokale politiek te overtuigen van de kracht van sport. 

Bezuiniging omgebogen naar forse investeringen
En dat het kan bewijst de gemeente Noordwijk. Daar werd een flinke bezuiniging omgebogen naar forse investeringen in sport⁴, van inmiddels bijna veertig miljoen. Door een sportminded wethouder die inzette op de maatschappelijke waarde van sport werden middelen uit andere ‘potjes - zoals participatie, werk en inkomen en jeugdzorg -gealloceerd ingezet voor de sport. De Noordwijkse wethouder Van Duin stelt dat critici die een harde financiële afweging willen maken, zich beter moeten realiseren wat sport oplevert. Lees het terug in het artikel van Thomas van Zijl op dit platform⁴. Wethouder van Duin liet toen noteren, en recentelijk nogmaals tijdens het Nationaal Sport Forum in zijn badplaats: 

'Mensen die in een betere gezondheid verkeren maken aanzienlijk minder gebruik van medische zorg. Wat te denken van mensen die zich via sport weer in sociale netwerken begeven en daardoor meer zicht hebben op een baan? Dat scheelt geld dat net zo makkelijk opgaat aan een uitkering.' Van Duin prijst zich gelukkig dat hij in Noordwijk wat dat betreft geen eenzame roepende op het strand is. 'Hier is de hele politiek doordrongen van het nut van sport. Ik hoef niemand meer uit te leggen waarom een extra kunstgrasveld toch echt een goede investering kan zijn.' 

Citymarketing
Toch is Noordwijk eerder uitzondering dan regel. De grote steden doen graag citymarketing met sport en sportevents maar het echte lef om bezuinigingen of de status quo om te buigen in groeiende bestedingen op sportgebied lijkt in steden en dorpen nog immer afwezig. Discussies concentreren zich daar vooral op accommodatieniveau. Wel of geen zwembad en meer of minder van dit of dat. Maar een visie op integraal sportbeleid op lokaal niveau is ingewikkeld. Neem nu dat zwembad. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen trof ik na een sportdebat een wethouder van sport die toen verzuchtte: 'Als al die mensen die nu zo massaal in de media aangeven graag het zwembad te willen behouden er ook eens gingen zwemmen dan was deze discussie niet nodig geweest'. 

En met de toenemende switch van zondag naar zaterdag als sportdag van de week wordt het rechtvaardigen van sportaccommodaties er niet eenvoudiger op. Een goed verkiezingsdebat gaat dus verder dan de roep om behoud of (ver)nieuw(d)e accommodaties. 

Noten:

1. Regelmatige sporter is gelukkig en voelt zich gezond 
2. Overheidsfinanciën 2018 in beeld 
3. Gemeentelijke uitgaven aan sport | Een overzicht van de ontwikkelingen (2010-2015) 
4. In Noordwijk is hele politiek doordrongen van nut sport 

Jeroen Weijermars is met Zjerom ondernemer in sportmanagement en sportmarketing. Daarnaast is hij als docent verbonden aan de Johan Cruyff Academy en geeft hij daar les op het gebied van sportmanagement, -marketing en -media. In zijn vrije tijd is hij lid van het bondsbestuur van het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV) met als aandachtsgebied marketing en communicatie. In 2014 behaalde hij zijn MBA Sportmanagement bij het Wagner Instituut te Groningen. Voor meer informatie: jeroen.weijermars@zjerom.nl, Twitter, Linkedin of www.zjerom.nl