door: Henk Kraaijenhof
Ja, het is zover. De eeuwige discussie over limieten in de sport lijkt nu ook de Tweede Kamer bereikt te hebben. Het is een eeuwige discussie, ten minste voor degenen die de limieten niet gehaald hebben. Dafne Schippers hoor je nooit over limieten. De lobbygroep voor limietenverlaging, want daar gaat het eigenlijk om, lijkt selectief op te komen voor 'rechten' van onze vaderlandse marathonlopers. Andere takken van atletiek of andere sporten lijken niet van belang te zijn. Selectieprocedures worden altijd ter discussie gesteld, met name door de sporters die de limiet niet halen.
In de USA was er vorig jaar de kersverse wereldrecordhoudster op 100 meter horden. Tijdens de Amerikaanse trials, de selectiewedstrijden voor de Spelen, gaan alleen de eerste drie van een finale naar de Spelen. Zij was niet bij de eerste drie en ging niet naar Rio ondanks het feit dat er nog nooit iemand sneller gelopen had dan zij. Af en toe klinkt ook elders de roep om in plaats van de limieten - naar het voorbeeld van de USA - een soort trialsysteem te hanteren. Dat lijkt ideaal totdat je daar vierde wordt en dan toch weer de voorkeur gaat geven aan het limietensysteem.
"Wanneer zat een Nederlandse marathonloper tijdens een internationale marathon in Boston, New York, Berlijn, Rotterdam bij de eerste tien?"
Terug naar die limieten. Het gaan naar de Spelen lijkt een verworven recht te zijn voor onze marathonlopers. Dat moet ook wel, want hun prestaties geven namelijk geen aanleiding tot deelname aan de Spelen. Internationaal gezien komen zij er niet aan te pas. Wanneer zat een Nederlandse marathonloper tijdens een internationale marathon in Boston, New York, Berlijn, Rotterdam bij de eerste tien? Nog in aanmerking genomen dat nooit alle toppers aanwezig zijn op dezelfde marathon en er dus altijd een vertekend beeld bestaat over de werkelijke sterkte van de lopers.
Absolute kul-argumenten
De fans van deze lopers weten het ook wel: 'het is een rolmodel en hoort daarom op de Spelen thuis', 'het is zo’n aimabele jongeman/jongedame, dus daarom hoort hij/zij op de Spelen thuis', 'ze hebben er zo hard voor gewerkt en zijn zo professioneel bezig, dus daarom horen ze...' En meer van deze absolute kul-argumenten. Hier is de laatste van deze week: '…de fans willen hun sporters op de toernooien zien, ook al lopen ze achteraan...'.
Je weet niet wat het is, leven deze mensen in een parallelle wereld of begrijpen ze niet hoe olympische topsport in elkaar zit? Begrijpen ze niet dat de huidige generatie van marathonlopers domweg niet goed genoeg is om op wereldniveau te kunnen acteren? De generatie van de tachtiger jaren - Gerard Nijboer, Marti ten Kate - liepen als parttime lopers tijden waar men nu niet meer aan komt. Dat heeft absoluut niets met de opkomst van Afrikaanse lopers te maken.
"De Spelen zijn geen perfect gechoreografeerde limietpoging met een aantal persoonlijke hazen"
Een simpele denkfout is om achteraf te kijken naar de uitslagen van de marathon op de Spelen en naar je eigen PR en dan te zeggen 'dat had ik ook gekund, daar had ik bij kunnen zijn'. De realiteit is een heel andere: de Spelen zijn geen perfect gechoreografeerde limietpoging met een aantal persoonlijke hazen. Het is ieder voor zich. Geen van de persoonlijke records van de beste tien lopers en loopsters is op een olympische marathon gelopen.
Sneue kogelstoter
Het tweede vreemde idee is dat marathonlopers blijkbaar ver boven de rest van de potentiële olympische sporters verheven zijn. Immers, een veel gebruikt argument is dat het meenemen van een extra marathonloper of -loopster voor bijvoorbeeld NOC*NSF geen verschil maakt. Maar dan maakt het meenemen van een extra 800 meter-loper die de limiet net niet gehaald heeft ook niet veel uit, en die sneue kogelstoter kan er ook nog wel bij, net als die ene verspringer en die sprinter. En dan hebben we het nog niet eens die ene zwemmer, gewichtheffer, ruiter, mountainbiker, schoonspringster, boogschutter, enz. die dan natuurlijk datzelfde 'recht' hebben als ze niet aan de kwalificatie-eisen hebben voldaan.
De fanclub van de marathonlopers vindt de limieten te streng, niet transparant tot stand gekomen en te veel verschillen van de limieten van andere landen. Om met dat laatste te beginnen, dat klopt. Gelukkig maar en gelukkig voor hen dat de Kenianen en Ethiopiërs zo sterk beperkt worden in het sturen van lopers naar de Spelen. Jammer voor de neutrale toeschouwers, want zo zie je niet de sterkste vijftig lopers van de wereld maar de snelste tien aangevuld door een heel legioen middelmatige lopers. Het limietenbeleid is niet ondoorzichtig, maar de limieten zijn te scherp naar de zin van onze lopers. Als de limiet 2.15 zou zijn en alle klagende marathonlopers op de Spelen zouden lopen, zou gebrek aan transparantie geen punt zijn. Olympische deelname is geen populariteitspoll, gelukkig maar.
"Wat is de volgende stap? Vragen in de Tweede Kamer over het selectiebeleid van de KNVB of de opstelling van het Nederlandse elftal op de WK?"
Kamervragen
Maar het hek is van de dam: SP-kamerlid Michiel van Nispen, zelf marathonloper (uiteraard), gaat in de Tweede Kamer vragen stellen over het limietenbeleid!? Deze Kamervragen, ik heb ze hier voor me, getuigen van een behoorlijk gebrek aan kennis over hoe topsport werkt en is gebaseerd op foute aannamen in plaats van harde feiten. Verbazingwekkend! Daarnaast zou je van een partij als de SP wel mogen verwachten dat er urgentere maatschappelijke problemen te vinden zijn. Maar blijkbaar niet. Wat is de volgende stap? Vragen in de Tweede Kamer over het selectiebeleid van de KNVB of de opstelling van het Nederlandse elftal op de WK? Of het wisselbeleid van de bondscoach? Men denkt blijkbaar dat bij NOC*NSF mensen zitten die heel selectief de marathonlopers willen dwarsbomen op hun weg naar Olympia. Hoe rationeel is dat?
"Zoals niemand hoger gaat springen door de lat lager te leggen, gaat er niemand harder lopen door de limieten te versoepelen"
Laten de Nederlandse marathonlopers en hun begeleiders minder tijd besteden aan discussie, sociale media, of lobbyisme en meer tijd aan het denken en doen om sneller te lopen. Dat is 37 jaar na de 2.09.01 van Gerard Nijboer toch niet te veel gevraagd. De rest van de wereld is ook sneller gaan lopen sinds die tijd, het wereldrecord is bijna zes minuten sneller dan in 1980. Nederland heeft met uitzondering van Kamiel Maase - ook al weer tien jaar geleden - stilgestaan, je vraagt je af waarom. Eén ding is zeker: zoals niemand hoger gaat springen door de lat lager te leggen, gaat er niemand harder lopen door de limieten te versoepelen, zeker niet als dat op deze manier zou moeten worden afgedwongen.
Henk Kraaijenhof is performance consultant bij zijn eigen bedrijf Vortx en guest lecturer aan de Shanghai University of Sport. Vorige maand verscheen zijn boek 'What we need is speed'. Eerder was Kraaijenhof was atletiekcoach van o.a. Nelli Fiere-Cooman, Merlene Ottey, Troy Douglas en Letitia Vriesde. Verder was hij consultant van de Engelse rugbybond, coördinator van de krachttraining van het Nederlands herenhockeyteam, conditietrainer van o.a. tennisser John van Lottum en tennisster Mary Pierce, consultant bij voetbalclub Juventus en bondstrainer van de KNAU bij de heren, dames en junioren. Kraaijenhof is ook één van de oprichters van NLcoach, de belangenbehartiger van trainers en coaches. Voor blogs van zijn hand op zijn eigen site zie hier.
NASCHRIFT
Inmiddels zijn de Kamervragen van Michiel van Nispen (SP) over de in Nederland gehanteerde limieten beantwoord door minister Edith Schippers. Klik
hier voor de antwoorden op deze Kamervragen.