door: Marc Hoeben | 2 juli 2015
Het geloof in de kracht van voetbal is meer dan tien jaar door Meer dan Voetbal uitgedragen. De stichting staat nu voor een keerpunt en onderzoekt samen met founding partners KNVB, Eredivisie en Eerste Divisie in welke vorm zij verder zal gaan. Maar die vorm vindt de al teruggetreden directeur Edu Jansing niet eens zo belangrijk. In tien jaar is er in zijn ogen veel veranderd en veel bereikt. Een nieuwe organisatie zal weer moeten aansluiten bij de behoeften van nu.
Het was een roerige tijd en juist die roerige tijd was de vruchtbare bodem voor Meer dan Voetbal. Directeur Edu Jansing was vanaf de oprichting bij de stichting betrokken. Hij legde onlangs met een weemoedig hart zijn functie neer.
“Eind 2004 kwam het tot de oprichting, door KNVB, eredivisie en eerste divisie. Dat gebeurde na een oproep van de overheid om maatschappelijk een rol van betekenis te gaan spelen. Destijds was er behoorlijk veel aan de hand in de samenleving. Het was de tijd van de moorden op Theo van Gogh en Pim Fortuyn. Al die reuring zorgde voor een denken in kampen, voor het gevoel dat alles uit elkaar dreigde te vallen. De overheid en het voetbal wilden samen kijken wat ze konden doen, met thema’s als verbinding, integratie en sociale cohesie.”
Sollicitatietip van collega
Jansing werkte zelf voor de overheid, toen hij hoorde van de nieuwe stichting. “Ik werd getipt door een collega. Hij vond dat het echt iets voor mij was, omdat ik het altijd had over de kansen van de sport om iets bij te dragen aan de maatschappij. Ik heb toen een briefje geschreven, onder het mom: niet geschoten is altijd mis. Mij werd gemeld dat ze al in een procedure met verschillende kandidaten zaten. Maar blijkbaar waren het niet de goede kandidaten, want ze kwamen toch bij mij terecht.”
"In het begin waren we zelf de aanjagers, later kwam de nadruk te liggen op het delen van kennis en het inspireren"
Hij werd de eerste medewerker en zag de organisatie uitgroeien naar tien medewerkers in de hoogtijdagen. De laatste jaren was dat al iets teruggebracht tot zeven. “In het begin hadden we heel veel projecten als ‘Scoren voor gezondheid’ en het daklozenvoetbal. Toen waren we zelf de aanjagers, later kwam de nadruk te liggen op het delen van kennis en het inspireren.”
Voet tussen de deur
Meer dan Voetbal had - ondanks de steun in de rug van voetbalbond KNVB en Eredivisie - lang niet altijd meteen een voet tussen de deur. “Ik kan me nog herinneren dat ik bij directeur Simon Kelder van Excelsior langsging. Hij zei dat hij het wel een leuk initiatief vond, maar dat het toch maar op de grasmat moest gebeuren. Maatschappelijke activiteiten werden door clubs echt als een overbodige luxe gezien. Slechts een enkele club, als FC Twente, had echt een maatschappelijke visie. Daarbij dienden zich in die beginperiode wel al snel een paar clubs aan die het voorbeeld van FC Twente wilden volgen. Enkele waren min of meer, in ruil voor steun van de gemeente, gedwongen om hun maatschappelijke rol op te pikken. Bij andere clubs lag die rol meer in de regionale oorsprong.”
Clubs met interesse hadden aanvankelijk moeite om het maatschappelijke beleid handen en voeten te geven. “Ze kwamen bij ons en vroegen wat ze moesten doen. Een horde was ook de financiering. Het is toen gelukkig heel goed gelukt om de overheid programma’s te laten financieren. Vooral voor urgente thema’s als obesitas bleek voetbal een oplossing te bieden. Dan ging het om aansprekende projecten als ‘Scoren voor gezondheid,’ waarbij profs kinderen stimuleren meer te bewegen en gezonder te eten. Kinderen vinden het geweldig om zulke dingen van hun sportieve idolen mee te krijgen. En de clubs zagen ook meteen hoe leuk het was.”
"Het mooie is dat profclubs nu beginnen met het ondersteunen van amateurverenigingen. Dat is precies wat wij voor ogen hadden"
Nieuwe situatie
Ruim tien jaar verder is een compleet nieuwe situatie ontstaan. “De clubs zijn de projecten zelf gaan overnemen en met lokale partijen gaan samenwerken. Van de profclubs heeft 98 procent een maatschappelijk programma, ze hebben vaak hun eigen medewerkers voor deze dingen. Het mooie is dat profclubs nu beginnen met het ondersteunen van amateurverenigingen. FC Groningen, NEC en Vitesse doen dat al en anderen volgen. Dat is precies wat wij voor ogen hadden. Het ultieme doel van Meer dan Voetbal was altijd dat we onszelf overbodig zouden maken en dat er geen noodzaak meer zou zijn voor de stichting. Het bestuur van de stichting onderzoekt nu of dat doel inderdaad is bereikt.”
Hoogtepunten genoeg, in die tien jaar, zegt Jansing. Het daklozenvoetbal heeft hij zien uitgroeien tot een serieuze aangelegenheid in veertig gemeenten en met de organisatie van het WK in september in Nederland. “Dan zie je kerels die niets hadden en door het voetbal meer zelfvertrouwen hebben gekregen. Prachtig.”
Meer open en toegankelijk
Mooi was ook de uitreiking van de Meer dan Voetbal Award, twee jaar geleden bij de Haagse volksclub Laakkwartier. “Het ging daar slecht, maar het is echt een soort buurthuis geworden. De uitreiking werd onvergetelijk moment, met Louis van Gaal erbij. Maar het meest trots ben ik dat voetbal in het algemeen opener en toegankelijker is geworden. Voetbal werkt samen met partijen waarmee vroeger geen enkel contact was.”
Zelf gaat hij na een korte sabbatical ook het liefste door met het versterken van de betekenis van sport voor de maatschappij. “We staan pas aan het begin van een groene en gezonde revolutie. Ik wil het liefst mijn kennis over de kracht van sport voor de maatschappij delen met andere landen. Er komen heel veel vragen over hoe wij dat in Nederland hebben aangepakt. In delen als Zuid-Europa en Oost-Europa valt nog zo veel te vertellen.”
Voor meer informatie: www.meerdanvoetbal.nl