door: Leo Aquina | 26 maart 2015

De Sportraad Amsterdam adviseert de gemeente en de KNVB om een collectief managementmodel op te zetten om voetbalclubs in de stad te ondersteunen. “Wij willen dat alle wijken in Amsterdam gezonde voetbalclubs hebben”, zegt voorzitter Robert Geerlings. De Sportraad maakt zich zorgen om het Amsterdamse amateurvoetbal en bracht daarom ongevraagd advies uit. Volgens de Sportraad moeten gemeente en KNVB intensief samenwerken. Het collectief managementmodel is daarvan een belangrijk onderdeel. Daarnaast pleit de Sportraad voor de borging van een deugdelijke spreiding van het voetbalaanbod in de stad. De raad roept de gemeente en de KNVB ook op om het aanbod van meisjes- en vrouwenvoetbal bij de Amsterdamse voetbalclubs nog sterker aan te moedigen en ondersteunen. “Voetbal kan een voorbeeld nemen aan hockey”, aldus Geerlings.

De Sportraad maakt zich over verschillende punten zorgen. “Er is veel gedoe in het amateurvoetbal en we vinden dat daar niet altijd op een adequate manier mee om wordt gegaan”, aldus Geerlings. “Hoewel bijvoorbeeld sprake is van een substantiële groei van leden bij hockeyverenigingen, is een groei van leden bij de voetbalverenigingen niet echt aan de orde. De afgelopen jaren is het aantal voetbalclubs in Amsterdam veel kleiner geworden. Veel clubs hebben het steeds moeilijker om aan hun financiële verplichtingen te voldoen en vallen dan om of kiezen noodgedwongen voor een fusie", zegt Geerlings.

"Daarnaast wordt het voetbal geplaagd door nogal wat agressie-incidenten. Al die negatieve verhalen hebben effect op de mensen die voetballen of willen gaan voetballen. Hoewel het totale ledenaantal bij voetbalclubs min of meer gelijk is gebleven zijn er goede redenen om aan te nemen dat een - aanzienlijke - groei meer voor de hand zou liggen mocht het negatieve sentiment rond het voetbal worden gecorrigeerd. Dit is voor ons als Sportraad belangrijk want het ultieme doel dat wij nastreven is zoveel mogelijk Amsterdammers aan het sporten en bewegen krijgen. Wij vermoeden namelijk dat er eigenlijk nog veel meer jongetjes en meisjes bij een voetbalclub zouden willen voetballen dan nu het geval is.”

Gezamenlijke verantwoordelijkheid
Volgens Geerlings hebben de gemeente en de KNVB een gezamenlijke verantwoordelijkheid: “Als het gaat om agressie op het veld kun je als gemeente niet simpelweg wijzen naar de KNVB. En de KNVB kan op haar beurt niet zomaar naar de stad of de vereniging wijzen, want het is een veel breder sociaal probleem waar een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor geldt. Het speelt zich weliswaar vaak binnen de organisatiestructuur van de KNVB af maar wel op gemeentelijk grondgebied. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor contributie-inning. Dat gaat op dit moment bij veel clubs niet goed. Je ziet vaak dat er een verband bestaat tussen dit soort perikelen en de kwaliteit van de organisatie van de betreffende clubs", aldus Geerlings.

"De clubs hebben soms heus wel bestaansrecht als vereniging, dat wil zeggen de potentie om een adequaat aantal leden aan zich te binden, maar missen een stuk organisatievermogen om dat ook daadwerkelijk te realiseren en houden dan vaak helaas te vroeg op te bestaan. Als de gemeente en de KNVB nog intensiever samen optrekken, bijvoorbeeld vanuit een nieuwe invulling van het Amsterdams Voetbalverdrag, ben ik ervan overtuigd dat zij dat probleem echt kunnen aanpakken. De Sportraad pleit ervoor dat verdrag steviger op te tuigen.”

Collectief managementmodel
Hiertoe roept de Sportraad op een collectief managementmodel te introduceren. “Ik denk dan aan twee tot drie fte, die zich bezighouden met verenigingsondersteuning”, licht Geerlings toe. Hoe dat managementmodel concreet moet worden ingevuld, laat de Sportraad over aan de gemeente en de KNVB. “Wij geven slechts advies. Het kan zijn dat die mensen in dienst komen van de gemeente of de bond, maar ik kan me ook voorstellen dat zij hiervoor een afzonderlijke stichting oprichten die wordt gefinancierd door de gemeente en de KNVB.”

Volgens Geerlings zullen de baten van dit managementteam de kosten overstijgen. “Een te groot deel van de clubs is armlastig en heeft schulden, vaak bij de gemeente. Soms houden die clubs op te bestaan, maar vaak ook is het voortmodderen op kosten van de gemeente. Met gerichte hulp vanuit het managementcollectief kun je dat soort zaken voorkomen.”

Naast financiële ondersteuning kan het managementteam clubs ook sturen op het gebied van incidenten. Geerlings: “Je ziet vaak dat het kader bij clubs heel dicht bij de leden staat, wat in principe ook hun kracht is, maar daardoor tegelijkertijd niet altijd kan of wil optreden tegen diezelfde leden waar dat soms wel gewenst is. Omdat het collectieve managementteam meer op afstand managet, zijn zij op momenten beter in staat structurele misstanden te signaleren en desnoods op te treden. Dit kan het bestuur ontlasten bij gevoelige kwesties.”

Niet vrijblijvend
De verenigingsondersteuning zal als het aan de Sportraad ligt niet in alle gevallen vrijblijvend zijn. “De clubs worden voor een deel gefinancierd vanuit algemene middelen. Als je vindt dat je daar recht op hebt, moet je er ook op een zorgvuldige manier mee omgaan”, zegt Geerlings. Hoe de gemeente en de KNVB die verplichte ondersteuning invullen, laat de Sportraad vooralsnog in het midden.

“Je kunt denken aan sancties vanuit de KNVB of de gemeente als verenigingen zich niet aan gemaakte afspraken houden. Maar je moet dit niet zien als een manier om de clubs te controleren of te sturen. Het managementteam is er om de clubs te helpen hun zaken op orde te krijgen en als ze dat hebben kunnen ze in principe prima op eigen benen verder. Het is een constructieve bijdrage.”

Spreiding
Spreiding is een ander speerpunt in het advies van de Sportraad. Het gaat daarbij niet zozeer om geografische spreiding van voetbalclubs, maar vooral om spreiding van kwalitatief hoogwaardig voetbalaanbod.

“We willen voorkomen dat het voetbal in Amsterdam zich gaat organiseren langs sociaaleconomische scheidslijnen. Je ziet dat de clubs waar problemen zijn toch vaak gevestigd zijn in bepaalde wijken. Het is in het belang van de gemeente en de bond om ervoor te zorgen dat in alle delen van Amsterdam clubs met kwalitatief goed kader gevestigd zijn. ”

Hockey als voorbeeld
Het laatste advies dat de Sportraad de gemeente en de KNVB wil meegeven betreft meisjes en vrouwenvoetbal. “Ik kom zelf uit het voetbal, maar dankzij mijn dochters loop ik de laatste jaren vaak langs het hockeyveld en dat is een sportomgeving waar het voetbal op veel punten een voorbeeld aan kan nemen”, zegt Geerlings.

“In het hockey zie je in de omgeving van Amsterdam vooral gezonde clubs. Dit komt onder meer omdat hockey er echt is voor het hele gezin, jongens en meisjes van jong tot oud, vaders en moeders. Ze gaan allemaal naar de club. Dit bevordert een plezierige en gezonde dynamiek op de club. Bij het hockey gaan mensen naar de club voor de beleving. De beleving is belangrijk voor de sfeer binnen een club, voor de uitstraling en komt zo uiteindelijk de kwaliteit van het kader en betrokkenheid van de leden ten goede. Dit leidt automatisch en natuurlijk tot sociale correctie waar nodig. Maar belangrijker nog, tot een wezenlijk en langdurig bestaan van de club.”

Voor meer informatie: www.sportraadamsterdam.nl