door: Thomas van Zijl | 5 februari 2015
Limburg ontgroent, vergrijst en krimpt. Gek is het niet dat het verenigingsleven in de provincie het lastig heeft met deze demografische ontwikkelingen. Dat geldt voor sportclubs, maar ook voor de plaatselijke fanfare of harmonie die ledenaantallen zien teruglopen. Het Huis voor de Sport Limburg en Het Huis voor de Kunsten Limburg bieden sinds deze week beide de methode 'Samen Winnen' aan om samenwerkingsverbanden te stimuleren.
Bij het Huis voor de Sport merken ze al langer dat verenigingen buiten hun eigenlijke werkterrein van de sport, aanklopten voor advies en ondersteuning. “Bij het Huis voor de Kunsten Limburg was eenzelfde trend zichtbaar”, zegt senior adviseur Sport en Bewegen Cristian Segers. “Om die reden hebben we contact gezocht en gekeken naar parallellen. Wij zijn beide gelieerd aan de provincie, het behoort tot onze taak om het verenigingsleven zoveel mogelijk kansen te bieden.”
Aanknopingspunten toekomst
Het begin ligt echter bij clubs en verenigingen zelf. Zij moeten inzien dat er wat speelt, een duidelijk idee van de toekomst hebben en aanknopingspunten voor een mogelijke samenwerking zien. Segers ziet dat het besef dat er iets moet veranderen in Limburg sterk aanwezig is.
“Voor ons zijn krimp en vergrijzing geen nieuwe verschijnselen. Die horde hebben we wel genomen, maar wat het precies betekent voor bijvoorbeeld sportclubs is voor veel direct betrokkenen nog onduidelijk”, aldus Segers.
Onoverbrugbare verschillen
De oplossing zou kunnen liggen in verregaande samenwerking met andere verenigingen. Segers merkt dat de besturen wel met elkaar om de tafel gaan zitten, maar al heel snel alleen nog discussiëren over fundamentele en onoverbrugbare verschillen. “Wij hebben een methode ontwikkeld die niet inzoomt op al die zaken waarop verenigingen niet of nauwelijks tot elkaar lijken te komen, maar die begint met overeenkomsten. De noodzaak tot samenwerken is er niet voor niets. Het zijn bijvoorbeeld clubs die allebei een elftal op niveau willen hebben, of te maken hebben met iets wat hier veel voorkomt, een verouderde accommodatie.”
De gesprekken verlopen in die volgorde een stuk soepeler en clubs blijven minder vaak in een droom hangen, zoals Segers het noemt. “Het blijft te vaak bij schijnsamenwerking omdat verenigingen niets willen inleveren en dus geen steek verder komen. Daar rekenen we nu mee af.” Samen Winnen bestaat onder andere uit de gratis online tool Dr. Krimp, die duidelijk kan maken of en hoe verenigingen zijn voorbereid op demografische ontwikkelingen. Daarnaast is er betaalde dienstverlening in de vorm van workshops.
Wat in de sport kan, kan ook in de wereld van de kunst. Segers zoekt opnieuw naar overeenkomsten. “Met die verschillen valt het wel mee. Die worden binnen de sport ook altijd gesuggereerd. Tennissers zouden ander volk zijn dan voetballers. Weet je, ’s avonds zitten we allemaal aan tafel voor het eten en denken we na over hoe we de vereniging klaar kunnen maken voor de toekomst.” Als Segers dan toch een verschil moet benoemen, is het de benaderingswijze van de samenwerking. “In de culturele hoek wordt daar heel erg over nagedacht, sporters zijn over algemeen meer doeners.”
27 volleybalverenigingen
Segers zat onlangs nog om de tafel met 27 volleybalverenigingen. Gedurende de besprekingen kreeg hun onderlinge samenwerking steeds meer vorm. “Daar hoeven echt geen maanden overheen te gaan. Deze clubs trainen nu al geregeld samen, delen trainers en hebben de aanzet gegeven tot een smashball-competitie.”
Daarmee is niet gezegd dat het proces altijd soepel verloopt. Een samenwerking doet altijd ergens ook een beetje pijn. Verenigingen uit sport of cultuur zijn bang dat hun geschiedenis verloren gaat, dat er weinig van hun eigen waarden over blijft. Segers begrijpt die angst, maar hoopt hem ook weg te kunnen nemen. “Wij kunnen als relatieve buitenstaanders zorgen voor een ander perspectief. Uiteindelijk draait het om wat men belangrijker vindt: dat de harmonie het 75-jarig bestaan kan vieren of dat er in het dorp nog muziek gemaakt wordt, door samen te werken.”
Voor meer informatie: Samenwinnenlimburg.nl