door: Thomas van Zijl | 18 december 2014

Morgen beslist het kabinet over voortzetting van de Alliantie Gelijkspelen, als althans de agenda door de perikelen rondom de zorg niet wordt omgegooid. Het samenwerkingsverband van zes homo- en sportorganisaties hoopt er na een tweede nog een derde termijn aan vast te knopen en zo hun inspanningen voor een veilig sportklimaat voor iedereen te continueren. Het begin van een cultuuromslag is er, maar het werk is nog niet af.

De Alliantie Gelijkspelen is sinds 2008 actief, net als een aantal andere gay straight-allianties op bijvoorbeeld het gebied van ouderen, zorg en onderwijs. Ze vallen onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Media. In het geval van de sport is de doelstelling van de krachtenbundeling om homoseksualiteit bespreekbaar te maken en uiteindelijk tot sociale acceptatie te komen. Uit eerder onderzoek blijkt dat lesbische, homo- en biseksuele en transgender-sporters, net als in andere sectoren, te maken krijgen met pesterijen en er niet over durven te praten.

“Ondertussen leven veel bestuursleden van verenigingen in de veronderstelling dat er geen sprake is van een probleem; dat het geen issue is. Onze eerste opdracht blijft dus om het thema op de agenda te krijgen”, zegt Huub ter Haar die als communicatiestrateeg aan de Alliantie Gelijkspelen verbonden is.

Cultuuromslag
Ter Haar ziet inmiddels een cultuuromslag op gang komen en wijst op het actieplan dat de KNVB als grootste sportbond in 2012 heeft gepresenteerd. “Medewerkers uit de districten doen mee om homoacceptatie een stap verder te krijgen en daar waar dat niet gebeurt mensen aan te spreken op discriminatie. Net zo goed moet voorbeeldgedrag natuurlijk beloond worden.”

Grote voortrekker in dit proces is Michael van Praag. Als bondsvoorzitter heeft hij veel invloed, maar Ter Haar is van mening dat er eigenlijk binnen iedere vereniging iemand zou moeten opstaan die zijn nek durft uit te steken. Veranderingen worden nu eenmaal niet alleen van bovenaf op gang gebracht. “Bij profclubs is dat niet vanzelfsprekend omdat er huiver is voor de reactie van fans en media; amateurverenigingen worstelen vaak met de vraag hoe ze de acceptatie van seksuele minderheden bespreekbaar moeten maken. Bestuurders willen het thema niet uitvergroten, uit vrees voor negatieve reacties van sommige leden.”

Pionierswerk
Ter Haar heeft begrip voor de soms lastige positie waarin clubs zich bevinden, maar dringt er toch op aan het thema op te pakken. Nu verschillende bonden en verenigingen aanhaken, verwacht hij dat het voor de rest eenvoudiger wordt. “Door de actieve houding van de KNVB en het pionierswerk van onder meer Van Praag en de John Blankenstein Foundation komen er in 2015 gesprekken met meerdere clubs in het betaalde voetbal. Dat was tot voor kort ondenkbaar. Toen had het geen prioriteit en vonden clubs het niet tot hun kerntaken behoren om zich uit te spreken over homoseksualiteit.”

Op een aantal plekken heeft scepsis nu plaatsgemaakt voor voortvarendheid. Zo hebben naast de sport zelf ook zes gemeenten toegezegd het onderwerp op de kaart te willen zetten. “Die bereidheid en inspanning die voortkomt uit het besef dat dit een issue is, dat is ons voornaamste resultaat. Ik ga niet zeggen hoeveel coming outs die verandering van denken al heeft opgeleverd. Dat is ook niet zo relevant. Het gaat erom dat mensen onder veilige en prettige omstandigheden kunnen sporten.”

Thema actief uitdragen
In het ideale scenario heft de Alliantie Gelijkspelen zich op termijn op en is de vanzelfsprekendheid van homoacceptatie een feit. Ter Haar verwacht dat er nog wel twintig jaar overheen gaat, voor het zover is. Wel zou de totstandkoming ervan in een stroomversnelling komen als het thema op meerdere plekken gaat leven. Daarom is hij verheugd dat sportbonden als de handbal- en basketbalbond het thema actief uitdragen. Binnenkort volgt hockeybond KNHB.

“Homoacceptatie is een van de grote thema’s op het jaarcongres eind januari. De clubs krijgen een presentatie en gaan aan het werk met een specifieke case. Zo krijgen we steeds meer mensen mee.” De signalen zijn goed, de intentie om door te gaan is er, het kabinet beslist morgen of de Alliantie Gelijkspelen een derde termijn ingaat. IJs en weder dienende natuurlijk, want het kabinet heeft momenteel ook wat andere zorgen aan het hoofd.

Voor meer informatie: www.alliantie-gelijkspelen.nl