door: Marc Hoeben | 18 december 2014
Over gebrek aan belangstelling hebben de voetbalvrouwen niet meer te klagen. Oranje kwalificeerde zich onlangs via een succesvolle dubbel tegen Italië voor het wereldkampioenschap van juni 2015 in Canada. Een historische mijlpaal, want voor het eerst schopte het nationale elftal het tot dit podium. En beslist geen toeval, gezien de onstuitbaar lijkende opmars van de sport onder vrouwen en meisjes.
Groei, groei en nog eens groei. Voetbalbond KNVB - lang een mannenbolwerk - kent de nieuwe realiteit. De sport is het laatste decennium ‘ontdekt’ door vrouwen. Bijna 138.000 meiden en vrouwen voetballen momenteel in georganiseerd verband.
“Dat is zo’n tachtig procent meer dan pakweg tien jaar geleden,” weet Hans van Kastel, voorlichter van de KNVB.
“Vrouwenvoetbal is echt populair geworden. Het is meer geaccepteerd en het wordt ook meer gestimuleerd. De KNVB heeft de rol op zich genomen om het aan te jagen. Tegenwoordig heb je bijvoorbeeld bij veel clubs complete teams met alleen meiden of vrouwen. Maar voorheen brachten we actief verenigingen met elkaar in contact, om zo tot vorming van ploegen te komen.”
Vriendinnendagen
Structureel en in bijna alle leeftijden is de aanwas, met een piek bij de jongste jeugd en bij de senioren en een kleine dip in de A-leeftijd. De voetbalbond organiseert vriendinnendagen, met soms workshops van coaches van de KNVB of aanwezigheid van speelsters van Oranje. Het succes van de nationale elf wordt bovendien omarmd. Van Kastel: “De stimulering van de sport gebeurt ook door een professionalisering bij de nationale teams van de senioren en de groep onder 19 jaar die Europees kampioen is geworden. Daarnaast bestaat voor het derde seizoen de BeNe League, dankzij een samenwerking met de Belgische bond. Die is ontstaan vanuit de gedachte een volwaardige competitie te vormen met de sterkste teams en zo het spelpeil te verhogen."
Lang werd met enige arrogantie door de mannen neergekeken op de verrichtingen van de vrouwen. Ze zijn - in talkshows op tv - nog steeds te vinden, de haters van vrouwenvoetbal. Maar, zegt Van Kastel, bij de bond waait de wind al geruime tijd uit een andere hoek. “Neem alleen al het nieuwe beleidsplan voor de periode van nu tot 2018. Daarin ligt de nadruk sterk op het vrouwenvoetbal. We hebben het Europees Kampioenschap van 2017 naar Nederland gehaald, we willen groeien naar 150.000 leden. Met een schuin oog kijken we naar hockey. Voetbal was van oudsher gericht op mannen en andersom waren mannen gericht op voetbal. Hockey heeft al veel langer een ruime plek voor vrouwen. Naar die situatie willen we toe en het gaat zeker die kant op, als je kijkt welke aandacht de kwalificatie van Oranje heeft gekregen. Het moet normaal worden dat meisjes op het schoolplein zeggen dat ze op voetbal zitten.”
Structureel bij de beste 8
Naast de kwantitatieve doelstelling is ook een prestatieve doelstelling in het beleidsplan vastgelegd. “Het streven is een structurele plek bij de top acht van Europa. In het vrouwenvoetbal heb je de Verenigde Staten en Australië als sterke landen, daarnaast concentreert de top zich vooral in Europa. Dus kun je wel zeggen dat de doelstelling uit het beleidsplan een mooie uitdaging is.”
Sterspeelster Vivianne Miedema komt uit voor Bayern München, verschillende andere internationals draaien mee in Scandinavië. “Goede prestaties verkopen zichzelf,” denkt Van Kastel. “Zo is de kwalificatie ook in dat opzicht een enorme stimulans. We krijgen momenteel van verschillende kanten verhalen binnen, over meisjes die om een poster vragen van Miedema in plaats van Huntelaar. We hebben er nu heldinnen bij, dat kan voor aanwas zorgen.”
Kritiek voormalig bondscoach
Hoe mooi het succes van Oranje ook, kritiek klonk er ook vlak voor de kwalificatie. Voormalig bondscoach Vera Pauw kraakte het beleid van de KNVB, in haar ogen lag de focus te veel op kwantitatieve groei in plaats van op prestaties. Ze vond de BeNe League een gedrocht en vond dat meisjes veel meer gestimuleerd moesten worden de weerstand van het jongensvoetbal op te zoeken.
“Zij ziet het anders, ja,” reageert Van Kastel. “Maar met het EK van 2017 hebben we straks internationaal topvoetbal in eigen land. Dat is voldoende bewijs voor onze ambitie om in de top mee te draaien. Natuurlijk weten wij ook wel dat de BeNe League beter zou kunnen. Maar dat kan ook niet anders, het heeft nu eenmaal niet zo’n lange historie als het mannenvoetbal. We zijn nu bezig met een evaluatie, want we zitten in het laatste seizoen van de afgesproken drie jaar. In het voorjaar gaan we knopen doorhakken.”
De KNVB bracht als enige een bid naar voren voor het EK 2017. Welk bedrag met de organisatie van het evenement is gemoeid wil Van Kastel niet zeggen. Maar wel: “We hebben geen ambitie om er geld mee te verdienen. Het moest kostenneutraal zijn en we denken dat het gaat lukken. Het mooiste is natuurlijk als het EK een nieuwe boost aan het vrouwenvoetbal kan geven.”
Voor algemene informatie vrouwenvoetbal van de KNVB klik hier en volg de Oranje Leeuwinnen op Twitter. Kijk ook op www.vrouwenvoetbalnederland.nl en www.vrouwenvoetbalnieuws.nl