door: Leo Aquina | 15 november 2018

Twee weken geleden kondigde Prins Bernhard van Oranje in De Telegraaf aan dat het circuit van Zandvoort een aanbieding op zak had van Formula One Management (FOM) voor het organiseren van een Grand Prix in 2020. Daarvoor waren nog wel de nodige investeringen nodig. Assen wil eveneens graag een Formule 1-race op het TT Circuit organiseren. Jos Vaessen, voorzitter van de stichting die de race naar Assen wil halen, sprak de berichtgeving van Prins Bernhard tegen. Wie precies met wie praat en welke aanbiedingen de FOM aan Assen of Zandvoort heeft gedaan, blijft vooralsnog onduidelijk. Wel zijn er voor beide circuits kostenbaten-analyses gemaakt. Een korte vergelijking.

Opvallend is het verschil in de bewoordingen waarmee de kostenbaten-analyses van Zandvoort en Assen werden aangekondigd. Onderzoeksbureau Decisio deed de analyse in opdracht van het circuit en de gemeente in Zandvoort en concludeert: ‘Er lijken op voorhand geen onoverkomelijke technische, organisatorische of logistieke knelpunten te zijn die de komst van de F1 onmogelijk maken. Er zijn wel uitdagingen en onzekerheden.' 

Laag- en hoogseizoen
Onderzoeksbureau Ecorys, dat een kostenbaten-analyse maakte in opdracht van de Provincie Drenthe en de Gemeente Assen, schrijft: 'De resultaten van de uitgevoerde verkenning laten zien dat organisatie van een Formule 1 Grand Prix voor gemeente en regio veel voordelen biedt.'

Decisio maakte als hat gaat om maatschappelijke baten een onderscheid tussen laag- en hoogseizoen. In het eerste geval levert een Grand Prix 32 miljoen euro op aan additionele bestedingen en 76 fte aan werkgelegenheid in Zandvoort. In het hoogseizoen gaat het om 28 miljoen euro en 45 fte. In de Metropoolregio Amsterdam zorgt een race in het hoogseizoen voor 40 miljoen euro aan extra bestedingen en 186 fte en in het laagseizoen voor 49 miljoen euro en 274 fte. 

Ecorys becijferde dat een Grand Prix in Assen jaarlijks voor zo’n 17 miljoen euro aan extra inkomsten zorgt in de regio. Ook schrijven de onderzoekers dat de organisatie van de Grand Prix in Assen in zijn geheel zorgt voor bijna 270 fte’s aan werkgelegenheid. 'Van dit totaal zal naar verwachting circa een derde neerslaan in Assen zelf.'

Voordelen voor beide regio's
Volgens Menno de Pater, die namens Decisio het onderzoek naar Zandvoort deed, gaat het in eerste instantie erom of de FOM naar Nederland wil, onder welke voorwaarden en aan welke plaats de FOM vervolgens de voorkeur geeft. “Wij hebben in onze analyse naar Zandvoort gekeken. Wat wil de FOM, wat moet je doen en is dat het waard? Op die vragen is onze conclusie gebaseerd. Voor mij is het moeilijk te vergelijken met Assen.”

Ook gedeputeerde Henk Brink van de Provincie Drenthe waagt zich niet aan een vergelijking: “Het zou prachtig zijn als de Formule 1 naar Nederland komt en wij zouden het natuurlijk extra mooi vinden als die Grand Prix in Assen plaatsvindt, maar wij gaan verder niets vinden van Zandvoort. Daar ligt een rapport en wij hebben zelf onderzoek laten doen. Dat onderzoek is gedaan in opdracht van de gemeente en de provincie omdat wij als overheid een goed gefundeerd oordeel wilden hebben over een mogelijke Grand Prix. Uit het onderzoek is gebleken dat het Drenthe veel oplevert, zonder verdere overheidsgaranties." 

Extra kosten
Dat laatste is voor de Provincie Drenthe en Gemeente Assen van groot belang. Brink: “Als overheid willen we helpen in de randvoorwaardelijke sfeer, veiligheid, parkeren, logistiek, net zoals we bij de TT doen, maar verder zijn er geen overheidsinvesteringen nodig.”

Het circuit in Assen voldoet in grote lijnen aan de eisen van de FOM om een Formule 1 Grand Prix te organiseren, al zullen er eenmalig aanpassingen moeten worden gedaan van ongeveer 2 miljoen euro. In Zandvoort moet er meer aan de baan gebeuren. De Pater: “De pitstraat moet worden aangepast en er moet ook nog wat gebeuren in één of twee bochten. Je hebt het dan minimaal over tien miljoen euro. Daarnaast kan de FOM aanvullende eisen stellen als het gaat om bijvoorbeeld de ruimte voor de catering of vip-tribunes. Hoeveel het uiteindelijk exact gaat kosten, hangt voor een groot deel af van deze eisen van de FOM. Die eisen van de FOM worden deels achter gesloten deuren met de circuits onderhandeld.”

Altijd winst voor de FOM
De FOM eist in ieder geval een fee van twintig miljoen euro om de Grand Prix überhaupt te mogen organiseren. Zowel Zandvoort als Assen zal dus flink over de brug moeten komen, voordat er van enige baten sprake is. Als het gaat om de exploitatie, heeft Decisio voor Zandvoort scenario's uitgerekend aan de hand van 75.000, 125.000 of 150.000 toeschouwers. 

In het laatste geval is er een positieve balans van 3,5 miljoen euro en in beide andere gevallen is er sprake van een exploitatietekort. “Op dit moment zou een Formule 1 Grand Prix in Nederland met het Max-effect altijd uitverkocht zijn”, aldus De Pater. “Maar zo'n contract loopt vaak voor tien jaar, en je kunt niet in de toekomst kijken. Daarom hebben we ook die andere scenario's doorgerekend.” 

Sponsorinkomsten
Een eventueel exploitatietekort zou kunnen worden afgedekt door sponsorinkomsten. Over de exploitatie in Assen schrijft Ecorys: ‘Een Formule 1 Grand Prix kan zichzelf ook goed bedruipen en is om die reden een overheidsbijdrage in de exploitatie niet gewenst of noodzakelijk.’ 

Duidelijk is dat er altijd één partij risicoloos verdient aan de Formule 1 Grands Prix en dat is de FOM. Die organisatie stelt de eisen en incasseert een stevige fee, terwijl het ondernemersrisico bij de organiserende partij ligt.

Meer informatie: www.ttcircuit.com en www.circuitzandvoort.nl