door: Leo Aquina | 5 juli 2018
"Alle onderzoeken van de laatste jaren bewijzen dat we wereldkampioen geworden zijn in iets waarin we geen wereldkampioen willen zijn", zegt Maurits Hendriks. De technisch directeur van NOC*NSF heeft het over stilzitten. Samen met de KNVB initieerde NOC*NSF de campagne 'Ik Beweeg Mee' om beweegarmoede onder kinderen te bestrijden. Met een website en een petitie willen zij aandacht vragen voor het belang van sport en bewegen onder kinderen. De handtekeningen worden tijdens de Nationale Beweegdag begin 2019 overhandigd aan minister Slob van Onderwijs en minister Bruins van Sport. Het is belangrijk de politiek in beweging te krijgen, maar Hendriks wil nadrukkelijk niet alleen naar de overheid wijzen. "Iedereen heeft een verantwoordelijkheid."
NOC*NSF vroeg twaalf prominente sportcoaches (Maurits Hendriks, Jac Orie, Gijs Ronnes, Alyson Annan, Arno Havenga, Robin van Galen, Wim Scholtmeijer, Marcel Wouda, Toon van Helfteren, Sarina Wiegman, Ronald Koeman en Foppe de Haan) om hun naam als ambassadeur aan de campagne te verbinden en dat viel in goede aarde. Maurits Hendriks: "Iedereen reageerde enthousiast. Ik ben blij dat de topsport op die manier ook zijn betrokkenheid toont en zijn verantwoordelijkheid neemt. Ik hoop ook dat veel topsporters zich er de komende tijd achter gaan scharen."
Internetgeneratie
Hendriks verwijst naar onderzoeken van onder meer het RIVM en het SCP over beweegarmoede onder kinderen. "De urgentie van dit probleem komt steeds duidelijker naar voren. Daarom is het heel goed om een signaal af te geven." De technisch directeur van NOC*NSF ziet de symptomen van de maatschappelijke trends ook in het dagelijks leven om zich heen. "Zelf heb ik ook kinderen en ik ben coach bij de verenigingen waar mijn kinderen actief zijn. Ik zie het overal om me heen."
"Het mooie van al die technologie is dat we het ook kunnen inzetten om allerlei vormen van beweging te stimuleren en te monitoren”
Datzelfde geldt voor waterpolobondscoach Robin van Galen. "Ik moet de hand ook in eigen boezem steken”, geeft hij toe. “De huidige generatie kinderen groeit op met games en internet. Dat is niet per definitie slecht, maar het slaat vaak door. Dan hangen kinderen alleen nog maar achter de Xbox en dat gaat ten koste van de tijd dat ze bewegen. Er wordt minder buiten gespeeld en daar is ook op scholen vaak weinig aandacht voor."
Vaardigheden voor het leven
Van Galen waakt ervoor games en internet als grote boosdoener weg te zetten. "Het mooie van al die technologie is dat we het ook kunnen inzetten om allerlei vormen van beweging te stimuleren en te monitoren. Mijn waterpoloërs dragen bijvoorbeeld een polsbandje waarmee we inspanning kunnen meten. We kunnen zien of ze voldoende hersteld zijn en op die manier een goede arbeid-rust verhouding opzoeken. Je kunt technologie dus op allerlei manieren gebruiken om de balans zoeken."
Beweegarmoede brengt gezondheidsrisico's met zich mee die op de lange termijn ook maatschappelijke kosten veroorzaken, maar dat is voor Hendriks niet de belangrijkste motivatie om zich in te zetten voor Ik Beweeg Mee. "Bij die discussie wil ik een beetje wegblijven. Het gaat erom dat kinderen goed leren bewegen, goed leren fietsen, rennen, klimmen, een bal gooien en een bal kunnen vangen. Dat zijn vaardigheden waar je de rest van je leven wat aan hebt. Daarnaast is in allerlei wetenschappelijke onderzoeken ook al aangetoond dat sport en bewegen ook een positief effect heeft op de cognitieve ontwikkeling van kinderen. Motorisch goed ontwikkelde kinderen hebben dus een voorsprong met leren."
"Als bondscoach kan ik de beste spelers selecteren, maar als ik bij mijn eigen kinderen op school kijk, zie ik veel dikkere kinderen”
Minder medailles
Zowel Hendriks als Van Galen maakt zich bovendien zorgen over de Nederlandse topsport als er door de nieuwe generaties steeds minder wordt bewogen. "Ik ben in de gelukkige omstandigheid dat ik als bondscoach de beste spelers kan selecteren, maar als ik bij mijn eigen kinderen op school kijk, zie ik veel dikkere kinderen. Talenten komen altijd wel bovendrijven, maar als de kweekvijver voor topsportpotentieel steeds kleiner wordt, komen er ook minder talenten."
In tegenstelling tot Van Galen ziet Hendriks de gevolgen ook al in de dagelijkse praktijk. "We werken veelal nog met talenten die nog aan de goede kant zitten, die het motorisch alfabet nog goed beheersen, maar vanuit talentomgevingen hoor ik toch steeds vaker geluiden van coaches die zich genoodzaakt voelen om buiten sportspecifieke trainingen ook algemene beweegtrainingen te geven, simpelweg omdat kinderen motorisch niet breed genoeg ontwikkeld zijn. Als die lijn doorzet, gaan we dat op termijn ook terugzien in de plek van Nederland op de Olympische medaillespiegel."
Oplossingen
De twaalf ambassadeurs van Ik Beweeg Mee spreken zich uit voor een aantal oplossingen:
- meer buiten spelen en een schoolomgeving die uitnodigt tot bewegen (bewegend leren);
- introductietoets voor het bewegen: het fysieke alfabet;
- minimaal twee uur per week gymles door een bevoegde leraar;
- minimaal met twee sporten in aanraking brengen, leren genieten van sport en omgaan met winst en verlies tijdens de basisschoolleeftijd;
- beter geschoolde trainers en vrijwilligers bij de sportverenigingen.
Hendriks benadrukt dat alle betrokken partijen een gedeelde verantwoordelijkheid hebben. "We kunnen het tij alleen samen keren: ouders, scholen, kinderopvang, sportverenigingen, gemeenten en sportbonden." Bang dat de petitie onder in een Haagse lade verdwijnt is hij niet. "Daarom hebben we het gekoppeld aan het sportakkoord. Daarin is sport en bewegen voor kinderen niet voor niets één van de thema's. We moeten kijken naar sport in de wijken, op scholen en we moeten ervoor zorgen dat sportverenigingen niet alleen toegankelijk zijn voor bevoorrechte kinderen." Ook Van Galen vertrouwt erop dat de campagne effect sorteert. "Dit is een grote campagne die door heel Nederland wordt gedragen. Daar kan niemand tegen zijn."
Voor meer informatie: www.ikbeweegmee.nl