door: Leo Aquina | 28 juni 2018

"We kunnen de kans op succes mogelijk vergroten door efficiënter te trainen, maar niet zozeer door nog meer te trainen." Dennis van Kooij werkt als projectleider namens het Amsterdam Institute of Sport Science (AISS) aan IRIS. "Om efficiënter te trainen, wil de topsport meer inzicht krijgen in hun data. Daarom hebben we een framework gebouwd waarin alle data die relevant is om sporters te begeleiden naar een topprestatie worden samengebracht. Daarmee speelt AISS in op een behoefte bij de zwembond KNZB en de roeibond KNRB, die samen met een aantal andere partners nauw bij het project betrokken zijn.”

Het IRIS Framework vloeit voort uit het project Van Meten naar Weten. De KNZB en de KNRB waren op zoek naar instrumenten om de vele data die tijdens trainingen en wedstrijden worden gemeten inzichtelijker te krijgen. Naast AISS, de Vrije Universiteit, de Hogeschool van Amsterdam en de twee sportbonden zijn vanuit het bedrijfsleven Lode BV en Capgemini betrokken. 

"We willen de opslag van data en de presentatie binnen één framework optimaliseren", zegt Dennis van Kooij. "We gebruiken data die wordt gemeten tijdens bijvoorbeeld roeitrainingen. Daarbij moet je denken aan GPS-data, hartslagdata, slagfrequentie, vermogensdata en welzijnsdata. Hiermee brengen we de belangrijkste key performance indicators (KPI’s) in kaart, die ons informatie kunnen verschaffen over de geleverde prestatie."

Modulaire opzet
IRIS geeft coaches en atleten, maar ook het team around the team de mogelijkheid om sportdata op een slimme en overzichtelijke manier op te slaan en te analyseren. Van Kooij: "Het platform biedt de mogelijkheid om mono- en multidisciplinair de informatie te kunnen analyseren, terug te koppelen naar atleten en coaches en longitudinaal te kunnen onderzoeken." De projectleider benadrukt dat IRIS geen athlete management system is. 

"Het is echt een raamwerk waarin je alle data op één plek kunt samenbrengen. Van vragenlijsten tot sensordata en van hartslagdata tot resultaten van fysiologische testen. Je ziet vaak commerciële systemen die bijvoorbeeld hartslagdata meten, maar geen sensordata aankunnen. Ons framework is modulair opgezet, waardoor je er makkelijk verschillende van dergelijke systemen in kunt integreren. IRIS is opgezet om generiek uit te kunnen rollen naar verschillende gebruikersgroepen om vervolgens custom made aanpassingen te maken zodat het framework optimaal tot zijn recht komt."

Inzichtelijk en bruikbaar
Voor die modulaire opzet is bewust gekozen om de atleten de coaches zo min mogelijk te belasten. Van Kooij: "Er wordt in de praktijk al enorm veel data verzameld. Dan kunnen wij wel weer allerlei testjes verzinnen en uitgebreid onderzoek doen, maar daar zit de topsport niet altijd op te wachten. Ze trainen al met hartslagmeters en sensoren. Wij voegen er geen nieuwe metingen aan toe, maar zorgen ervoor dat alles wat gemeten wordt, makkelijker inzichtelijk is en bruikbaar voor verdere analyses."

AISS werkt samen met Leiden, Delft en Twente aan de zogenaamde Sport Data Valley. "Wij waren met het project Van Meten naar Weten één van de eerste projecten die een Sportinnovator-subsidie hebben ontvangen", aldus Van Kooij. "Nu zijn we met het AISS nauw betrokken bij de ontwikkeling van de Sport Data Valley en zal IRIS een van de eerste systemen zijn die gekoppeld wordt aan de backbone van Sport Data Valley."

Concurrentie?
Het in kaart brengen en toegankelijk maken van data kan topsporters helpen, maar met dergelijke projecten loop je ook het risico dat de concurrentie meekijkt en die wil je in de sport natuurlijk niet wijzer maken dan zij al is. Hoe gaan de onderzoekers om met dat dilemma? Van Kooij: "Niet alles wat we onderzoeken komt meteen op papier terecht. We maken hier goede afspraken over. Alles is privacy-technisch netjes geregeld en de data kan geanonimiseerd onderzocht worden zodat het niet meer herleidbaar is naar personen. Met meer inzicht in de data proberen we een voorsprong te hebben op de concurrentie." 

Hoeveel medailles gaat IRIS de Nederlandse roeiers in Tokio opleveren? Van Kooij: "Geen, op die manier kun je de vraag niet stellen. Wij leveren hiermee een kleine bijdrage aan de kennis over efficiënt trainen. Dat komt de kwaliteit van de trainingen ten goede, maar het is slechts een heel klein onderdeel van alle factoren die samen uiteindelijk tot gouden medailles moeten leiden op de Olympische Spelen. Als IRIS daar een kleine bijdrage in kan leveren, zou dat heel mooi zijn."

Voor meer informatie: klik hier