door: Leo Aquina | 21 december 2017

“Dat de sportarts er alleen is voor topsporters is een misvatting”, zegt Anja Bruinsma, directeur van Sportgeneeskunde Nederland. Sinds januari 2016 zit een deel van de sportmedische zorg in het basispakket van de zorgverzekeraar. Daarmee is de sportarts toegankelijker geworden, maar er bestaat nog de nodige onduidelijkheid over de financiering van de zorg. “Die onduidelijkheid kom je niet alleen tegen bij patiënten, maar ook bij andere specialismen”, aldus Bruinsma. Sportgeneeskunde Nederland wil duidelijkheid scheppen voor de patiënten. Wat valt onder het basispakket en voor welke zaken moet je aanvullend verzekerd zijn? Op de website Sportzorg.nl geeft Sportgeneeskunde Nederland informatie. “Het loont echt om aanvullende pakketten van zorgverzekeraars te vergelijken”, aldus Bruinsma. 

Het verschil tussen de basisverzekering en handelingen die in aanvullende pakketten moeten worden verzekerd, komt voort uit het onderscheid tussen preventieve en curatieve handelingen. “Preventie zit niet in het basispakket. Het gaat dan om sportmedische begeleiding. Iemand ervaart geen klachten, maar wil begeleiding bij het verbeteren van zijn of haar prestaties. Denk daarbij aan een sportmedische screening zoals een evenement als Alpe d’HuZes die noodzakelijk acht voor de deelnemers”, aldus Bruinsma. “Als er een echte zorgvraag is, valt dat wel onder de basisverzekering. Met zo’n zorgvraag ga je altijd eerst naar de huisarts en die verwijst je door naar de sportarts.”

Toegankelijkheid omhoog
Sinds de sportarts in het basispakket zit, is het aantal verwijzingen door de huisarts omhoog gegaan. “Dat is eigenlijk een vanzelfsprekend systeem geworden”, zegt Bruinsma. “Hoewel de weg naar de sportarts via de huisarts dus makkelijker is geworden, bestaat er over de financiering nog steeds de nodige onduidelijkheid. Een sporter kan van een huisarts het advies krijgen een sportmedisch onderzoek aan de sportarts te vragen. Dat is in principe geen zorgvraag, dus het valt niet onder de basisverzekering. Maar als die aanvraag voor een sportmedisch onderzoek voortkomt uit bijvoorbeeld vermoeidheidsklachten, dan valt de verwijzing wel onder een zorgvraag en daarmee dus binnen de basisverzekering. Wij proberen dat kostenplaatje zoveel mogelijk duidelijk te maken. De sportarts bespreekt het standaard met de patiënt.”

Het onderscheid tussen preventie en curatie is niet altijd even duidelijk. Bruinsma: “Zijn klachten het gevolg van intensief sporten en valt de behandeling derhalve onder preventieve zorg bij presteren, of komt een latent probleem aan het licht door een grotere belasting omdat iemand gaat sporten?” Bij de vraag of iets binnen het basispakket valt, draait het dus om de vraag: wat is noodzakelijke zorg en wat is prestatieverbetering? 

“De lijn is daarbij getrokken op de beweegnorm”, vertelt Bruinsma. Volgens de onlangs vernieuwde landelijke beweegnorm moeten volwassenen zich minstens honderdvijftig minuten per week matig tot intensief inspannen, verspreid over diverse dagen. Bruinsma: “Klachten die ontstaan binnen die beweegnorm, vallen daarmee binnen het basispakket. Iemand bij wie klachten ontstaan bij het trainen voor de marathon, valt daar dus buiten.”

Vier categorieën
Sportmedische zorg kan worden onderverdeeld in vier verschillende categorieën en die hebben alle vier andere behoeften als het gaat om de zorgpakketten. “Vroeger deelden we de sportgeneeskunde simpelweg op in topsport en breedtesport”, aldus Bruinsma. “Tegenwoordig is er een onderverdeling in chronisch zieken; de recreatieve sporter; de prestatiegerichte sporter en de topsporter. Bij de eerste categorie - de chronisch zieken - heeft de sportarts naast een meestal aanwezige andere behandelaar een adviserende en informerende rol ten aanzien van de fysieke belastbaarheid in relatie tot de chronische aandoening." 

"Bij de recreatieve sporter gaat het meestal ook om advies op het moment dat zich klachten voordoen. Bij prestatiegerichte sporters gaat het vaak veel gerichter om het oplossen van een probleem, omdat die sporters een prestatief doel hebben. Het verschil met topsporters is in dat opzicht klein. Ook bij hen staan zorgvragen vaak in dienst van de prestatie, maar bij topsporters is de zorg vaak veel meer geclusterd. Daar fungeert de sportarts meer als een casemanager.”

Voor alle vier de categorieën geldt dat het loont om een goede vergelijking te maken tussen zorgpakketten van de verschillende verzekeraars. Bruinsma: “Bij chronisch zieken kun je bijvoorbeeld denken aan fysiotherapie, dat vaak binnen aanvullende pakketten wordt vergoed. Een recreatieve sporter die bijvoorbeeld een aantal jaren niet aan sport heeft gedaan, doet er verstandig aan een sportmedisch onderzoek te laten doen. Dat kost tussen de 200 en 250 euro. De vergoeding die je daarvoor bij aanvullende pakketten terugkrijgt verschillen van 100 tot 210 euro. Dat is de moeite. Een prestatiegerichte sporter die bijvoorbeeld de marathon van New York wil gaan lopen en vragen heeft over voeding in relatie, kan veel baat hebben bij een sportdiëtist. Ook die wordt in het ene aanvullende pakket wel, en in het andere niet vergoed.” 

Collectiviteiten
Sportgeneeskunde Nederland wil sporters ook graag wijzen op collectiviteiten, speciale pakketten die verzekeraars aanbieden in samenwerkingsverbanden met bijvoorbeeld sportbonden. “Via een collectiviteit krijg je vaak, bovenop je aanvullende verzekering, nog meer vergoed. Zo biedt Zilveren Kruis voor leden van diverse sportbonden - waaronder de KNVB en Atletiekunie - een collectiviteit waarin nog extra vergoedingen voor sporters zijn opgenomen zoals een sportbrace, een dynamische fietspositiemeting, psychologische sportbegeleiding en een sportprothese of sportrolstoel.”

Bruinsma benadrukt dat Sportgeneeskunde Nederland de sporters objectief wil adviseren, zonder daarbij de ene verzekeraar boven de andere te stellen. Bruinsma: “We willen mensen vooral adviseren om goed na te denken bij de keuzes die ze maken. Als je volgend jaar die Alpe d’HuZes gaat fietsen, kijk dan even of het loont een pakket te nemen waarin een sportmedischonderzoek wordt vergoed en vergelijk die pakketten goed.”

Voor meer informatie: Overzicht vergoedingen sportzorg door zorgverzekeraars