Skip Navigation LinksHome-Nieuws-Nieuwsberichten-Nieuwsbericht

Kwetsbare jongeren zitten beter in hun vel als ze sporten

door: Thomas van Zijl | 19 oktober 2017

Voor veel mensen betekent sport in de eerste plaats plezier, maar er is een groep voor wie sport meer is dan een leuke en gezonde vrijetijdsbesteding. Voor kwetsbare jongeren kan een sportvereniging een thuishaven zijn. Het is een plek waar ze zich veilig voelen en - anders dan thuis of in hun wijk - echt tot hun recht komen. Dat blijk uit onderzoek van Sabina Super, die recentelijk promoveerde aan de Wageningen Universiteit. 

XL35KwetsbareJongerenSabinaSuper copyToen Super vier jaar terug haar onderzoek startte, had ze andere verwachtingen van hoe dat zou verlopen. Idee was om middels het uitvoeren van een interventie te onderzoeken of en zo ja in welke mate sport kwetsbaarheid van jongeren zou verminderen. Het duurde echter lang voordat ze daar toestemming voor kreeg en veranderingen in de jeugdzorg maakten het lastig om het onderzoek uit te voeren. Via vragenlijsten en diepte-interviews wist Super alsnog in beeld te brengen wat sport voor deze groep betekent. 

“Kwetsbaarheid is en blijft moeilijk te definiëren”, zegt ze. “Wij hebben het aan de deelnemers van het onderzoek zelf overgelaten of zij zich kwetsbaar voelen.” Het gaat om mensen die op jonge leeftijd hun ouders verloren hebben, dakloos zijn geweest, gepest werden op school of veel alcohol en drugs gebruiken. Vaak is er sprake van een combinatie. 

Duidelijke conclusies
Super is de eerste om te erkennen dat vragenlijsten altijd een subjectief beeld geven, maar omdat het onderzoek is uitgevoerd onder een grote groep kwetsbare jongeren durft ze toch duidelijke conclusies te trekken. Kwetsbare jongeren die wél sporten zitten bijvoorbeeld beduidend beter in hun vel en ze gedragen zich socialer. Bovendien zijn ze beter in staat tegenslagen te verwerken en komen ze op school beter uit de verf dan niet sportende kwetsbare jongeren. Op basis van kwalitatief onderzoek onderscheidt zij vier functies die sport en een sportvereniging voor de jongeren hebben. Het is een thuishaven, een instrument, een plek om te leren en een leidraad.

"Sport kan een uitlaatklep voor iemand zijn, maar dan moeten de randvoorwaarden wel goed worden ingevuld"

Kwetsbare jongeren komen op een sportvereniging in een omgeving die ze thuis missen. Een omgeving die veilig aanvoelt, waarin ze kunnen leren maar ook fouten mogen maken. De rol van de coach is daarin heel belangrijk. Super pleit voor extra begeleiding. “Een coach is vaak een vrijwilliger zonder pedagogische achtergrond, terwijl het veel kan vragen om iemand die om wat voor reden dan ook kwetsbaar is, op weg te helpen naar een succeservaring.” Sport zegt ze, kan een uitlaatklep voor iemand zijn, maar dan moeten de randvoorwaarden wel goed worden ingevuld. Om die reden is Super niet altijd voorstander van het competitie-element in sport. 

XL35KwetsbareJongeren-2“Juist dat veilige gevoel en idee van fouten mogen maken komt dan onder druk te staan. Als iemand die toch al kwetsbaar is, het idee krijgt dat hij niet mee kan komen en niet voldoet aan de eisen, dan kan de klap extra hard aankomen.” Super zal nooit beweren dat sport voor iedereen een goed idee is. “Er zijn believers die denken dat op het sportveld alles kan worden opgelost. Daar ben ik het niet mee eens. Er zijn jongeren die mentaal, fysiek of sociaal niet in staat zijn om goed mee te draaien, die niet zelfstandig kunnen opereren. Voor deze jongeren kan sport ook hun kwetsbaarheid versterken.” 

Tweede kans
Sport biedt mensen volgens haar een tweede kans en een podium om ergens uit te blinken, maar zeker kwetsbare jongeren nemen nu eenmaal hun bagage mee. Het is bijna onmogelijk om bij de sportvereniging ineens een heel ander iemand te zijn. De kans dat iemand die op school gepest wordt ook op de sportclub een buitenbeentje is, is groot. “Het is goed om dat in het achterhoofd te houden. Sport kan mensen samenbrengen en heeft zeker positieve effecten, zie mijn onderzoek, maar het kan verschillen net zo goed vergroten.” 

De komende twee jaar doet Super aan de Wageningen Universiteit vervolgonderzoek naar de effecten van sport op kwetsbare jongeren. Voor meer informatie: Conducive Sport Environments for Young People with Problem Behaviour

« terug

Reacties: 1

Piet van Loon ,orthopeed
19-10-2017

Hoe eenvoudig kan het zijn , om aan te tonen, dat gezondheid , welbevinden en bewegen de biologische kenmerken omvatten waar het ook bij menselijk "leven" om draait en bij elkaar horen. Het kind bewegen aanleren?? Hebben we het ze misschien niet afgeleerd?? En zijn ze daarom kwetsbaar??

Rond die biologische kenmerken moeten we de biologische processen die groei en ontwikkeling bepalen, niet uit het oog verliezen. Iets wat eigenlijk al heel lang in medische wetenschap ( op zoek naar tech-oplossingen voor  de toekomst) , maar ook de common sense door gemarginalisatie is gebeurd: preventie op welke aandoening dan ook, lichamelijk of psychisch/cognitief, heeft in overgecivilseerde maatschappijen, de USA voorop, geen enkele kans van slagen meer, als de samenhangende groeiprocessen niet integraal worden beschouwd.

Vanaf de geboorte ( uit steeds zwakkere moeders?) afgeremd worden in vrij en chaotisch bewegen ( zitkuipjes, hangstoeltjes, ) en het niet meer naleven van stelregel nummer een uit de Gezondheidsleer: "laat babies nooit zitten (geflecteerde houding aanemen) voordat ze sterk genoeg zijn , dat ze het helemaal zelf kunnen" wordt al 50 jaar met voeten getreden, in de USA zelfs veel langer. we weten heus wel, dat chillen, bankhangen voor de tv, overmatig gebruik van games, onderuitgezakt op school en met phones, tablets etc.bezig  die groei -en ontwikkelingsprocessen nog ernstiger in de weg zitten. Daar hoef je geen wetenschapper voor te zijn.

De sedentaire leestijl van kinderen wordt nu overal, ook door ons RIVM , aangewezen , als de aanjager van almaar vroeger en vaker optreden van vrijwel alle lifestyle diseaeses , die we kennen.

Vrij kunnen bewegen vanaf de start houdt de neurotransmitterhuishouding ( het zenuwstelsel heeft alle cellen al, maar moet gaan beginnen de onderlinge connesties , ook met de andere cellan te maken) op voldoende "toeren". Hierdoor ontwikkelt het neurohormonale stelsel zich ook op natuurlijke wijze en zullen alle ontwikkelingsprocessen in onze organen ( allemaal afhankelijk van deze hormoonhuishouding en het zenuwstelsel ) kunnen optimaliseren. Natuurlijk is goede voeding ook noodzakelijk, maar veel spontaan en spelenderwijs bewegen vanaf de start nog veel meer.

Heel jonge kinderen zijn al stijf, leren later lopen, hebben moeizamer balans, ook met fietsen. Ze vallen en ze struikelen makkelijker etc. etc.: de lichamelijke ontwikkeling naar goede houdingen en voldoende flexibiliteit loopt dus in deze tijd niet goed. Het moeten constateren, dat kinderen op hun 18e al in 40% met rugpijnperioden te maken hebben gehad, dat bij Defensie 60% van de rekruten in de opleidingen "het niet haalt" en dat zelfs de goed begeleide topsporters een almaar stijgende blessurekans laten zien, moet overheid , maar ook alle opvoeders, aan het denken zetten 

Het onderliggende probleem zal breed opgepakt moeten worden, maar ook het niewue regeeraccoord kent geen paragraaf over herstel ordentelijke lichameleijke opvoeding thuis en op school, zodat de kinderen bij sport niet meer tegen beperkingen oplopen . 

Houding Netwerk Nederland zet zich in om deze grondbeginselen van preventie ( hygiene op houidng en bewegen) weer terug te krijgen en kan alle steun van stakeholders van een gezonde jeugd gebruiken.  www.houdingnet.nl

Maar dat sport en bewegen de kwetsbaarheid van kinderen kan  verminderen kan niet genoeg benadrukt worden. Als het bewegen maar kwalitatief goed is voor alle groeiprocessen.

Reactie toevoegen

Naam*
E-mailadres*
Reactie*
Stuur mij een e-mail als er een nieuwe reactie wordt geplaatst