door: Leo Aquina | 30 juni 2016

Rust in de tent, dat noemde Jos Hell in 2013 na twaalf jaar als voorzitter van de judobond Nederland (JBN) zijn grootste verdienste. Drie jaar na zijn afscheid keert hij onverwacht terug. De opvolger van Hell is opgestapt en het bestuur ligt in scherven op straat. De judobond heeft haar oud-voorzitter gevraagd orde op zaken te stellen. De komende maanden gaat Hell als interim-voorzitter op zoek naar een nieuw bestuur, dat in november moet worden gekozen.

Over de oorzaak van de bestuurscrisis wil en kan Hell niet veel zeggen. Wel wil hij zijn opdracht voor de komende maanden toelichten. Er is een aantal ‘aandachtdossiers’. Naast de zoektocht naar kandidaten voor een nieuw bestuur zijn dat onder meer de eventuele verhuizing van het bondsbureau van Nieuwegein naar een nieuwe locatie - binnen Nieuwegein, op Papendal of elders - en de opvolging van directeur topsport Henry Bonnes. Daarnaast buigt Hell zich met het interim-bestuur over de begroting voor 2017 en moet de centralisatie van het topjudo na de Olympische Spelen van Rio zijn gerealiseerd.

Strubbelingen
“We hebben nu een interim-bestuur op volle sterkte”, aldus Hell. Naast voorzitter Willem Jan Stegeman moesten er vervangers komen voor Deborah Gravenstijn (topsport), Ans van de Kerkhof (leden- en wedstrijdzaken) en Wouter de Kruif (breedtesport). Van de Kerkhof werd vervangen omdat zij aan het einde van haar maximale zittingstermijn zat. “Wij hebben op een aangename en nette manier afscheid van haar genomen. Ans heeft het uitstekend gedaan”, aldus Hell. Stegeman stapte officieel op omdat hij het voorzitterschap niet langer kon combineren met zijn nieuwe baan. “Er heeft wel mogelijk wat meer gespeeld, maar ik weet niet wat waar is want ik ben er niet bij geweest”, verklaart Hell.

Aan het vertrek van Gravenstijn en De Kruif lag een vertrouwensbreuk ten grondslag. Hell: “De Kruif had zich al eerder teruggetrokken, omdat hij er geen vertrouwen meer in had en Gravenstijn heeft haar vertrek tijdens de bondsraad toegelicht, en die verklaring heeft ook gedeeltelijk in de Telegraaf gestaan. Ik vind het moeilijk om daar iets over te zeggen, want ik ben er niet bij geweest.” Met het aangebleven bestuurslid René Bogaarts (financiën), nieuw gekozen bestuurslid Genio van Hoof (leden- en wedstrijdzaken) en interim-bestuursleden Hendrik Koppe (topsport) en Rick Frowyn (breedtesport) richt Hell zich nu op de toekomst.

Centralisatie
Gravenstijns voornaamste reden om op te stappen ligt in de veelbesproken centralisatie van het topjudo op Papendal. In de Telegraaf zei zij daarover: ‘Het realiseren van het Nationaal en Regionaal Talenten Centrum is als voornaamste missie van NOC*NSF binnen de JBN heilig verklaard. De JBN-directie heeft zich in de afgelopen jaren dermate afhankelijk gemaakt van NOC*NSF dat de visie van de sportkoepel als een dictaat werd geaccepteerd.’ Die centralisatie is echter onomkeerbaar. Hell:

“Dat is geen zorgdossier meer, want die kwestie is achter de rug. Er is veel weerstand tegen geweest, maar het besluit is genomen. Het topjudo gaat na ‘Rio’ naar Papendal. Wij moeten nu als interim-bestuur borgen dat de overgang van de huidige situatie (vier Judo Topsport Steunpunten, red.) naar de nieuwe situatie (één locatie met daaronder regionale talentcentra, red.) goed verloopt.”

Directeur topsport
De mogelijke verhuizing van het bondsbureau is volgens Hell wel een punt van zorg: “De bondsraad heeft vorig jaar tegen een verkoop van het huidige pand gestemd en dat punt hangt op dit moment. Er was een verschil van inzicht tussen het bestuur en de bondsraad.”

Een ander punt waar het interim-bestuur het hoofd over moet buigen is de opvolging van directeur topsport Henry Bonnes. De interim-opvolger van de in 2014 ontslagen Ben Sonnemans stapte eerder dit jaar al op vanwege een gebrek aan vertrouwen vanuit het voltallige bondsbestuur, maar keerde op verzoek van Stegeman en een aantal topjudoka’s terug. “Maar zijn functie was sowieso tijdelijk”, aldus Hell. “We zoeken een permanente vervanger om het technisch beleid na de Olympische Spelen van Rio vorm te geven.”

Het vinden van een goede directeur topsport is geen sinecure. “Er zijn in Nederland niet veel mensen met de juiste ervaring, kennis en persoonlijkheid”, aldus Hell. “Ik heb zelf wel een aantal mensen op het oog van wie ik hoop dat ze solliciteren. De vacature staat open en binnenkort gaan we in gesprek met kandidaten.”

Stropdassen of banden en slippen?
De voornaamste opdracht van Hell en de zijnen is echter het zoeken naar goede kandidaten voor het nieuw te verkiezen bestuur in november. Hoewel iedereen zichzelf kan opwerpen als kandidaat-voorzitter of kandidaat-bestuurslid, zal het huidige interim-bestuur ook potentiële kandidaten benaderen. “Iedereen die steun heeft van vijf bondsraadsleden kan zich kandidaat stellen”, aldus Hell. “Een beoordelingscommissie toetst vervolgens de geschiktheid en of een kandidaat voldoet aan de profielschets.”

Hoe ziet die profielschets eruit? “Natuurlijk heb ik zelf wel een aantal mensen op het oog. Het ligt in de lijn dat je een achtergrond hebt in de sport en liefst in het judo, maar ik sluit kandidaten van buitenaf niet op voorhand uit. Je moet een goede bestuurder hebben, iemand met gezag en een stevige persoonlijkheid.” Gravenstijn zei in de Telegraaf: ‘Politiek mag nooit boven sport gaan, maar helaas zijn stropdassen boven banden en slippen gegaan.’ Hoe zorgt Hell dat de sport in de toekomst voorop staat?

“We hebben een zorgvuldige selectieprocedure en kandidaten moeten onafhankelijk zijn. Er mogen geen gemengde belangen spelen. Mijn belang is de sport. Als het de sporters goed gaat, gaat het mij als bestuurder ook goed.”

Nieuw bestuur vult in
Hoeveel speelruimte krijgt het nieuwe bestuur straks? “Wij kunnen niet wachten met het opstellen van een begroting voor 2017”, aldus Hell. “En we moeten ook een beleidsplan opstellen voor de periode van ‘Rio’ tot aan de volgende Olympische Spelen over vier jaar in Tokio. Wij zetten een kader neer. Het is aan het nieuwe bestuur om dat verder in te vullen.”

Eerder op Sport Knowhow XL (21-11-2013): Verkiezingsstrijd voorzitterschap judobond staat op scherp