door: Leo Aquina | 10 maart 2016

Het is de vraag of zijn initiatiefwet nog voor de Tweede Kamerverkiezingen kan worden aangenomen maar als het aan Michiel van Nispen ligt, is drie uur gymles per week in het basisonderwijs binnenkort wettelijk verplicht. Daartoe diende het SP-kamerlid op 25 februari een initiatiefwetsvoorstel in. Als het wordt aangenomen, wordt ook de vakdocent lichamelijke opvoeding in het primair onderwijs verplicht. De VVD diende begin februari eveneens een voorstel in om die vakdocent verplicht te stellen. Volgens Van Nispen is er in de Kamer veel animo voor het verbeteren van het bewegingsonderwijs in het basisonderwijs, maar er zijn nog wel de nodige politieke en praktische hobbels te nemen.

Al in augustus 2015 kondigde Van Nispen zijn initiatiefwet aan en destijds zei hij te hopen dat de verplichte drie uur gymles vanaf het schooljaar 2017-2018 verplicht zouden zijn. Het heeft ruim een halfjaar geduurd voordat de initiatiefwet uiteindelijk werd ingediend. Hoe staat het nu met die planning? Van Nispen:

“Op dat moment was ik bezig het wetsvoorstel te schrijven en onderweg kom je altijd nog allerlei lastige juridische hobbels tegen. Bovendien is het belangrijk politiek overleg te houden met collega’s. Het wetsvoorstel ligt er nu en ik mik nog steeds op 2017/'18. Maar we moeten het niet overhaasten. Ik doe het liever zorgvuldig, dan dat ik door haast steun in de Tweede Kamer verspeel.”

Sympathie en twijfels
Van Nispen heeft bij het schrijven aan zijn wetsvoorstel al overleg gevoerd met verschillende andere partijen waaronder de regeringspartijen VVD en PvdA. Tot zijn spijt is het vooralsnog niet gelukt om zijn initiatiefwet gezamenlijk in te dienen. Van Nispen:

“Ik merk dat veel mensen dit een sympathiek voorstel vinden. Tegelijkertijd zijn er veel twijfels. We hebben in hoofdlijnen met elkaar gesproken en we zijn er niet helemaal uitgekomen. Sommige partijen aarzelen of het wel een wet moet worden en anderen vragen zich af of het niet te veel geld kost. Dat we er nu niet gezamenlijk uit zijn gekomen, betekent echter niet dat die partijen het wetsvoorstel straks niet zullen steunen.”

Waarom niet samen met VVD?
De VVD kwam begin februari zelf met een voorstel om de vakdocent lichamelijke opvoering in het basisonderwijs verplicht te stellen. Dat staat ook in het wetsvoorstel van de SP. Waarom niet de krachten gebundeld? Van Nispen: “Die gesprekken hebben we gevoerd en we zaten heel dicht bij elkaar, maar uiteindelijk wilden we toch net niet precies hetzelfde. Wij wilden niet alleen béter beweegonderwijs, maar ook méér beweegonderwijs.”

Of de SP het VVD-voorstel zal steunen, kan Van Nispen voor de bespreking in de Kamer nog niet zeggen. “De richting van het plan spreekt me aan. Ik ben er alleen niet van gecharmeerd dat ze zeggen dat het budgetneutraal kan.” In tegenstelling tot de VVD, wil de SP het wettelijk vastleggen. “Dat was voor de VVD als regeringspartij met de verantwoordelijk staatssecretaris in hun partij op dit moment lastig”, aldus Van Nispen, die ook wijst op het verschil tussen een initiatiefnota en een initiatiefwet.

“Het voordeel van een motie is dat het sneller gaat. Het voorstel van de VVD wordt al op 25 april in de Kamer besproken. Het nadeel van zo’n nota is dat je als Kamer iets afspreekt en dan moet je weer een jaar wachten op de staatsecretaris, die het dan weer niet uitvoert. Een wet is een zwaarder middel en daar vind ik het onderwerp belangrijk genoeg voor.”

Van Nispen benadrukt dat de partijen elkaar op dit punt geen vliegen willen afvangen: “Er is geen wrevel. We hebben goed overleg en dit moet ook geen feestje van de SP worden. Het moet een feestje worden van de gezonde en sportieve samenleving, die we uiteindelijk allemaal willen.”

Vrijheid van onderwijs en werkdruk
Van Nispen heeft niet alleen overleg gevoerd met politici, maar ook met De PO-raad, belangenbehartiger van de zevenduizend basisscholen in Nederland. Voorzitter Rinda den Besten uitte vorig jaar al publiekelijk haar zorgen over het wetsvoorstel. Niet alleen vreesde zij dat de vrijheid van onderwijs in het geding was, ook was zij bang dat Den Haag de scholen met dit wetsvoorstel zou overvragen als het gaat om de werkdruk. Van Nispen:

“Ik heb haar er niet van kunnen overtuigen dat de vrijheid van onderwijs geen gevaar loopt, maar op andere punten heb ik in het wetsvoorstel wel rekening gehouden met haar zorgen. Om ervoor te zorgen dat de scholen straks ook de middelen hebben om aan de eisen voor bewegingsonderwijs te kunnen voldoen, heb ik in de toelichting opgenomen dat we meer moeten investeren in onderwijs.”

In totaal wil Van Nispen 150 miljoen investeren: “Dat geld moet uit de algemene middelen van het Rijk extra naar onderwijs. Ik ben ervan overtuigd dat we dat als samenleving in de toekomst makkelijk terugverdienen in de vermeden kosten voor de gezondheidszorg.” Volgens Van Nispen is dit wetsvoorstel een van de vele stappen die Nederland moet zetten op weg naar een gezondere samenleving. “Mijn collega’s Henk van Gerven en Renske Leijten werken daarom ook hard aan allerlei maatregelen om de voedingsindustrie aan te pakken. Dat staat echter los van dit wetsvoorstel.”

Planning
Hoe de planning voor het wetsvoorstel er precies uitziet, kan Van Nispen niet precies zeggen. “Het ligt nu bij de Raad van State en ik heb de concepttekst ook aan belangenorganisaties zoals NOC*NSF, de PO-raad en de KVLO (Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding, red.) gestuurd. Al die partijen kunnen reageren en met die feedback ga ik weer kijken wat ik nog kan verbeteren.”

Van Nispen hoopt het nog voor de zomer in de Tweede Kamer te kunnen behandelen en dan zou het nog voor de nieuwe Tweede Kamerverkiezingen in maart volgend jaar bekrachtigd kunnen worden. Is dat niet het geval, dan kan is er geen man overboord. “Omdat het een wetsvoorstel is vanuit de Kamer, kan het niet controversieel worden verklaard en dan kan het ook in een periode dat het kabinet demissionair is, worden aangenomen.”

Voor meer informatie: klik hier voor de tekst van het wetsvoorstel van Van Nispen en hier voor de Memorie van toelichting daarop.