Kernboodschap: zet de kennis over de sociaaleconomische waarde van sport en bewegen binnen jouw gemeente in voor het:
- onderbouwen van beleid;
- verantwoorden van de investering in sport en bewegen;
- zoeken van stakeholders;
- overtuigen.
Deze tool berekent de sociaaleconomische waarde van jouw project.
door: Karin van der Maat & Dirk Schaars
Eerder schreef Kenniscentrum Sport al over de sociaaleconomische waarde van sport en bewegen. Per persoon die duurzaam in beweging komt, kan deze waarde oplopen tot 25.000-100.000 euro. Als je de berekening doortrekt naar heel Nederland kan het een jaarlijkse waarde van circa 1,35 miljard opleveren voor de BV Nederland, als tien procent van de mensen die nu de beweegnorm niet halen dat wel gaan doen. Dit geldt voor de verdere levensloop van deze groep. Vooral de arbeidsbaten (toegenomen productiviteit, afname ziekteverzuim) en de baten met betrekking tot de kwaliteit van leven van ‘bewegers’ zijn fors.
Maar hoe pas je deze kennis toe in je gemeente? Wat kun je er daadwerkelijk mee en wat zijn de beperkingen? Kenniscentrum Sport vroeg vijf gemeenten naar hun ervaringen met het rapport over de sociaaleconomische waarde van sport en bewegen.
Als onderbouwing van beleid
Het rapport wordt in de vijf gemeenten vooral gebruikt ter onderbouwing van het gemeentelijk sportbeleid en activiteiten. Het is van belang om beleidsmatig te kunnen kaderen, om sport een goede plek te geven in het beleid. Vooral de taartdiagrammen en het rekenvoorbeeld uit het rapport geven een cijfermatige onderbouwing en laten zien dat sport (en bewegen) meer dan alleen leuk is.
“Met de rapportage kunnen we laten zien waar sport aan kan bijdragen…” “...Tot dusver konden we de gegevens nooit echt hard maken…” “...We hebben het gebruikt als onderbouwing en laten zien dat bewegen en sporten geld opleveren, welk belang het heeft.” - Lisenka Stuivenvolt-van Oorschot, gemeente Helmond
“...Sport kost geld, is altijd het idee, een soort algemeen beeld. Tot op heden ontbrak hiervoor het onderzoek/de data - het bewijsmateriaal” - “...Wat in het rapport staat, is daarom precies wat ik nodig heb.” - Mari Rovers, gemeente Meierijstad
Behalve voor onderbouwing van beleid blijkt het rapport bruikbaar voor gemeenten bij de verantwoording, het terugkijken op
Ook helpt het rapport over de sociaaleconomische waarde van sport en bewegen om te laten zien dat de baten van sportbeleid zich manifesteren op de (beleids)terreinen gezondheid, sociaal en arbeid. Ook de resultaten die nog niet in euro’s vertaald kunnen worden zijn hierin waardevol, vooral omdat ze ‘een verhaal’ geven: “...Ook al geeft ‘sociaal’ geen harde cijfers, het bevestigt wel je zoektocht en helpt in je onderbouwing.” - Suzan de Jong, gemeente Winterswijk
Als verantwoording voor investeringen in sport
Behalve voor onderbouwing van beleid blijkt het rapport bruikbaar voor gemeenten bij de verantwoording, het terugkijken op. Om (deels) antwoord te kunnen geven op de vraag wat sport- en beweegbeleid waard is en waarom er in geïnvesteerd wordt. Dit is vooral ingegeven door bezuinigingsmaatregelen ten aanzien van het sociaal domein (waaronder steeds vaker sport):
“In ons jaarlijks programma beschrijven we doelen en evalueren we. In deze rapportage gebruiken we de aantallen en wordt het bereik beschreven. Dit kunnen we nu koppelen aan de bedragen uit het rapport ‘sociaaleconomische waarde van sport en bewegen’ en daarmee laten zien wat het oplevert, zonder dat deze bedragen daadwerkelijk in onze portemonnee terecht komen.” - Corniel Groenen, gemeente Den Bosch
Het maken van verbinding tussen de andere domeinen en het domein sport is nog niet vanzelfsprekend
Stakeholders zoeken
Een uitdaging zit voor de meeste ondervraagde gemeenten vooral in integraliteit. Het maken van verbinding tussen de andere domeinen en het domein sport is nog niet vanzelfsprekend. Vanuit de sport kant wordt wel in haar waarde geloofd. Maar hoe kijken de andere partijen hiernaar? Het rapport helpt om in te zien welke partijen baat hebben bij bewegende burgers:
“...de kennis uit het rapport helpt om in gesprek te komen met andere partijen. Bijvoorbeeld de besparing op zorgkosten zou aanleiding kunnen zijn om met zorgverzekeraars te gaan praten. Dit helpt aan te tonen waarom andere partijen (dan (sport)gemeenten) ook mee zouden moeten werken.” Luc Meerts, gemeente Venlo
Om te overtuigen
Het rapport ‘de sociaaleconomische waarde van sport en bewegen’ verschaft inzichten en bevestigt dat sport (op meerdere terreinen) geld oplevert. Dit kan op diverse manieren gebruikt worden, maar voor Den Bosch (en Winterswijk) dient het met name te overtuigen:
“...de bevolking heeft een belangrijke stem en dat zorgt voor beweging. Tuurlijk helpt een goed hart voor de sport ook mee, maar die politieke contacten/lobby is nodig. Dat moet je samen laten werken om sport hoog op de agenda te krijgen. Hierbij kunnen we dan nu ook de argumenten uit het rapport over de sociaaleconomische waarde gebruiken.” - Corniel Groenen, gemeente Den Bosch
Overigens geven de gemeenten aan dat alleen kennis over de (sociaal)economische waarde vaak niet genoeg is om mensen te overtuigen. Vaak vullen zij dit aan met bijvoorbeeld persoonlijke verhalen over wat sport en bewegen voor burgers betekent.
Reken uit wat dit voor jouw gemeente zou kunnen betekenen
Met
deze tool maak je een schatting van de sociaaleconomische waarde van jouw project of beleid. Vul het aantal personen in dat, bijvoorbeeld door een interventie, programma of beleidsmaatregel, voortaan regelmatig gaat sporten en bewegen en dat voorheen niet deed.
Let op: bij het interpreteren van de resultaten moet
met een aantal zaken rekening worden gehouden. Lees
hier hoe gemeente Neer (Limburg) een zelfde soort berekening gebruikte om de opbrengst van hun Sportimpulsproject te laten zien.
Conclusie
Kennis over de sociaaleconomische waarde van sport en bewegen is interessant voor lokale professionals. Het geeft hen extra informatie om beleid te onderbouwen en te verantwoorden. Een vertaalslag van de huidige informatie naar een meer specifieke, lokale situatie zou onderbouwing en verantwoording verder verbeteren. Daarvoor dienen wel eerst meer lokale effecten van sportbeleid verzameld te worden.
Als je anderen wilt overtuigen wat de waarde van sport en bewegen is en specifiek als je relevante stakeholders wilt benaderen en betrekken komt kennis over sociaaleconomische waarde van pas.
Je argumenten onderbouwen met ‘euro’s’ is vaak een goed idee. Maar realiseer je dat er ook andere onderbouwing mogelijk is. Zo is voor bepaalde effecten van sport wel bewijs, maar kan dit nog beperkt vertaald worden naar euro’s. Of denk aan de persoonlijke verhalen van wat sport betekent voor mensen in je gemeente. Sommigen vinden dit belangrijker dan de euro’s die het op kan leveren!
Karin van der Maat is bij Kenniscentrum Sport verantwoordelijk voor het thema ‘economische waarde van sport en bewegen’. Zij heeft commerciële en bedrijfseconomie gestudeerd en onder andere gewerkt bij een sportbond, NOC*NSF, adviesbureau Brug8 en het Mulier Instituut. Karin heeft ervaring met het begeleiden en adviseren van verenigingen en gemeenten bij probleemanalyses, onderzoek en organisatie- en beleidsontwikkeling. Voor meer informatie karin.vandermaat@kcsport.nl.
Dirk Schaars is adviseur bij Kenniscentrum Sport met een achtergrond in de fysiotherapie en bewegingswetenschappen. Hij houdt zich bezig met de gezondheidseffecten en de (sociaal)economische waarde van sport en bewegen. Hiermee bedient hij vooral gemeenten en de fitness-sector maar ook het brede publiek. Voor meer informatie dirk.schaars@kcsport.nl en @dschaars.