door: Peter Hopstaken | 16 april 2009
Het Auditteam Voetbalvandalisme is in augustus 2003 ingesteld door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dit team heeft als taak om bij ingrijpende incidenten van voetbalvanda-lisme in Nederland kortlopend feitenonderzoek te doen. Bovendien doet het team onderzoek naar het voorkómen van incidenten, uitmondend in aanbevelingen.
Het team heeft eind oktober 2008 haar eind rapport met de titel ‘Doorzetten - de balans opgemaakt na 5 jaar Auditteam Voetbalvandalisme’ aangeboden aan Guusje Ter Horst, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Uit dat rapport blijkt onder meer dat er nog veel winst te behalen is bij het aanhouden en vervolgen van supporters die zich misdragen. In en om het ene stadion blijkt bijvoorbeeld meer te worden toegestaan door de desbetreffende Betaal Voetbal Organisatie (BVO) en politie dan in en om het andere stadion. Ook zijn er verschillen in de wijze waarop daders door het OM en rechters worden aangepakt en zijn er verschillen in de sancties die voetbalvandalen krijgen opgelegd.
De meeste daders zijn ‘first offenders’. Ofwel supporters die voor het eerst een regel overtreden. Tegen deze first offenders wordt meestal alleen langs civielrechtelijke weg opgetreden. Op papier lijkt de bestrijding van voetbalvandalisme in Nederland goed geregeld. In de praktijk wordt echter veelvuldig afgeweken van de vastgestelde uitgangspunten.
Er lijkt – kortom – nog voldoende werk aan de winkel. In bovengenoemd rapport wordt - mede op uitdrukkelijk verzoek van de zogenoemde ketenpartners - geadviseerd het Auditteam te handhaven, al dan niet met een aangepaste taakstelling. De minister van Binnenlandse Zaken heeft die aanbeveling overgenomen.
Laatste wapenfeit voormalig voorzitter Margo Vliegenthart
Het rapport was het laatste wapenfeit van Margo Vliegenthart als voorzitter van het team. Zij had eerder dat jaar al te kennen gegeven te willen stoppen met het voorzitterschap. Over de vraag wie haar opvolger moest worden waren alle betrokken partijen het eens; de kandidaat-opvolger werd gesteund door de KNVB, de politie en het Openbaar Ministerie. De kandidaat had echter een groot ‘nadeel’: het ging om een blanke man. Een insider daarover: “De kandidaat had ruime ervaring op het gebied van openbaar bestuur, voetbal en veiligheid. Daarom is hij voorgedragen door de verschillende betrokken partijen. Een probleem was dat het hier ging om een blanke, Nederlandse man. En de minister wil vanwege haar benoemingenbeleid perse een vrouw benoemen. Maar dat kan nog lastig worden. Je zou het dan moeten zoeken in de hoek van vrouwelijke kandidaten uit het openbaar bestuur zoals (voormalige) burgemeesters of vrouwelijke staatssecretarissen. Maar die moeten dan wél beschikbaar zijn en ook voldoende affiniteit hebben met voetbal en met veiligheid. Er blijken niet zo veel vrouwen te zijn die aan deze profielschets voldoen.”
Nog meer vacatures
Ondertussen zijn er ook nog andere vacatures in het auditteam; het team bestond uit een voorzitter en vijf leden, allen met een verschillende achtergrond. Feitelijk zijn er nu nog twee leden over: Henk P. Wooldrik (oud-hoofdofficier van justitie) en Gerard Beelen (oud-brigade generaal bij de Koninklijke Marechaussee en voormalig auditor bij de KNVB). Deze twee leden hebben recent besloten om een lopend onderzoek naar de problemen bij MVV-Fortuna Sittard tijdelijk stil te leggen zolang het team geen voorzitter heeft. Gerard Beelen: “De burgemeester van Maastricht heeft in november 2008 ons opdracht gegeven voor het onderzoek. We zijn daarmee gelijk begonnen in de verwachting snel weer een voorzitter te hebben. De voorzitter van het auditteam fungeert als eerste gesprekspartner in de tussenfase en presenteert bovendien het eindrapport. Wij vinden het daarom niet geloofwaardig als wij nu doorgaan met het onderzoek. Het auditteam ontbeert zonder voorzitter het nodige gezag en het rapport wordt slechts door twee leden gedragen, hetgeen wij als onvoldoende beschouwen."
Beelen vervolgt: "Wij hebben al zes maanden geleden tijdens het afscheid van Margo Vliegenthart bij de Minister van Binnenlandse Zaken erop aangedrongen om snel een nieuwe voorzitter te benoemen. Tussendoor hebben wij nog twee keer laten weten dat wij ons zorgen maken over het uitblijven van de benoeming. Kennelijk zijn er onvoldoende gekwalificeerde voldoende vrouwen beschikbaar. Zelf hebben wij aanbevolen te willen werken onder een voorzitter die een gekwalificeerde én bij het voetbal betrokken persoon is met de nodige bestuurlijke ervaring. Dat zou volgens ons doorslaggevend moeten zijn, ongeacht de sexe.”
De vraag is dus hoe lang het nog duurt eer het Ministerie van Binnenlandse Zaken een voorzitter vindt. Woordvoerder Frank Wassenaar daarover: “We zijn er mee bezig. We richten ons in eerste instantie op de vacante voorzitterspositie. Pas daarna gaan we de andere vacatures proberen in te vullen.” Het is helaas niet duidelijk hoeveel tijd ermee gemoeid zal zijn. Wassenaar: “Meer dan dit kan ik niet zeggen.”
Sport Knowhow XL kan er echter ondertussen wel iets meer over zeggen. Er lijkt namelijk goed nieuws te melden: afgelopen week zou Binnenlandse Zaken een afrondend gesprek gevoerd hebben met een kandidaat-voorzitter. Met een vrouw!