door: Nico Delleman

De afgelopen jaren zijn er vele producten op de markt gekomen waarmee de consument zichzelf kan monitoren qua fysieke activiteit; de sensoren daarvoor zijn vaak verwerkt in polsbandjes en horloges. Onderzoekers van Stanford University en The Swedish School of Sport and Health Sciences – Shcherbina, Mattsson, Waggott en collega’s – stellen in het Journal of Personalized Medicine (2017, 7(2), 3) dat de nauwkeurigheid van deze producten in hoge mate onbekend is. Om daar inzicht in te krijgen hebben ze zeven commercieel beschikbare ‘wrist-worn devices’ onderzocht op de bepaling van hartfrequentie en energieverbruik van de gebruiker: Apple Watch, Basis Peak (versie 1), Fitbit Surge, Microsoft Band (versie 1), PulsOn, Mio Alpha 2 en Samsung Gear S2.

Alle onderzochte producten bepalen de hartfrequentie en vijf daarvan ook het energieverbruik (de Mio en de Samsung doen dat laatste niet). In het onderzoek hebben zestig proefpersonen op een lopende band gewandeld (op twee snelheden; 4,8 km/u en 6,4 km/u) en gerend (op twee individueel afgestemde snelheden: in het bereik 7,2-10,5 km/u en in het bereik 7,7-14,5 km/u), alsmede op een ergometer gefietst (op twee individueel afgestemde vermogens: in het bereik 50-100 W en in het bereik 80-225 W). 

Afwijkingen
De waarden die de producten lieten zien werden vergeleken met de uitkomsten van erkende referentiemethoden (ECG en ademgasanalye/indirecte calorimetrie). Gemiddeld (formeel gaat het in de publicatie niet over het gemiddelde maar over de 'mediaan') bleven de hartfrequentiewaarden binnen ordegrootte 5% afwijking bij hardlopen en fietsen (fietsen laat kleinere afwijkingen zien dan hardlopen); bij wandelen zaten de meeste producten in het bereik 5-10%. Het lijkt er op dat de algoritmen die corrigeren voor armbewegingen meer moeite hebben met de wellicht wat minder regelmatige bewegingen bij wandelen dan bij hardlopen en zeker vergeleken met fietsen (handen vast op het stuur). 

Bij energieverbruik zijn de waarden beduidend slechter; de onderzoekers rapporteren dat alle producten gemiddelde afwijkingen van meer dan 20% vertonen; in lijn met de literatuur die de auteurs aanhalen zien we in de data vaak tientallen procenten verschil. 

'Aantal stappen' buiten beschouwing
Voor de volledigheid is het goed om op te merken dat andere parameters van physical activity trackers - zoals het veel gebruikte aantal gemaakte stappen per dag - niet zijn onderzocht. Al met al mogen we concluderen dat we nu beter weten hoe het er voor staat met de activity trackers en vooral dat duidelijk is dat het aangegeven energieverbruik niet pleit voor gebruik in de praktijk.

Nico Delleman is opgeleid als bewegingswetenschapper en gepromoveerd aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Na zijn carrière bij TNO was hij in de periode 2006-2015 verantwoordelijk voor een nationaal innovatieprogramma bij InnoSportNL. Momenteel is hij actief voor Orange Sports Forum en HighTechXL Sport & Vitality en zet, via de eigen onderneming Delta Sport Innovation, zijn kennis, ervaring en netwerk in om bedrijven, sportorganisaties, overheden en kennisinstellingen te ondersteunen bij het realiseren van innovatie en innovatieonderwijs op het gebied van sport en bewegen. Voor meer informatie: 06-3465 8758 / nico@deltasportinnovation.nl

Trefwoorden:
innovatie
Innosport