Innovatieve producten en diensten
De rubriek Innovation XL besteedt aandacht aan innovatie in sport en bewegen, vooral in de vorm van producten en diensten. Daarnaast wordt in de diverse afleveringen kennis over het proces van innovatie gepresenteerd. Vandaag aandacht voor: DNA-typering voor de sporter.
door: Nico Delleman
DNA-analyse kennen we tot nu toe vooral uit politiewerk en verwantschapsonderzoek; denk aan de vele zaken die door Peter R. de Vries worden begeleid en het televisieprogramma DNA Onbekend. Mede vanwege de eenvoud van de methode – mondslijm afstaan – en de opkomst van commerciële aanbieders op de markt, groeit de belangstelling ervoor buiten deze traditionele domeinen. Zo ook vanuit de sportwereld.
Het bedrijf Omnigen - van oprichter Berry Kriesels - levert DNA-rapporten voor sporters. Uitgaande van de vastgestelde DNA-varianten wordt aan de hand van de wetenschappelijke literatuur bepaald wat voor aanleg er aanwezig is. De ene variant zal betekenen dat je over een bepaalde aanleg beschikt, terwijl de andere juist tot gevolg heeft dat je een verminderde aanleg hebt. De rapportage richt zich op genetische eigenschappen in vijf categorieën – prestatie en training, blessuregevoeligheid, herstelvermogen, motivatie en metabolisme – en kan met de hulp van fysiotherapeuten, sportartsen en voedingsdeskundigen worden vertaald naar bruikbare adviezen.
Connecties
Bij prestatie en training gaat het om aanleg voor kracht en uithoudingsvermogen. Wat betreft blessuregevoeligheid zijn bijvoorbeeld MMP3-genvarianten gerelateerd aan de kans op peesblessures. Variaties in het CHRM2-gen zijn van invloed op het herstelvermogen, i.c. de snelheid van de terugkeer naar de rusthartslag na inspanning. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat er een connectie is tussen motivatie om te sporten en specifieke genvarianten. Varianten in het ADRB2-gen blijken invloed te hebben op de mate waarin sporten bijdraagt aan het verlagen van het lichaamsgewicht.
"Clubarts Casper van Eijck van Feyenoord liet het DNA van de voetballers onderzoeken en stelde voor elke speler een profiel op"
Steeds vaker komen er voorbeelden van de inzet van DNA-onderzoek in de sport in de media. Olympisch roeier Govert Viergever ontdekte een lactose-intolerantie via DNA-onderzoek en paste zijn dieet aan om maagklachten door eiwitconsumptie te voorkomen. Clubarts Casper van Eijck van Feyenoord liet het DNA van de voetballers onderzoeken en stelde voor elke speler een profiel op, waarmee verdere professionalisering van de begeleiding bij de club is ingezet. Niets lijkt een toenemend gebruik bij top- en breedtesporters in de weg staan.
Nico Delleman is opgeleid als bewegingswetenschapper en gepromoveerd aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Na zijn carrière bij TNO was hij in de periode 2006-2015 verantwoordelijk voor een nationaal innovatieprogramma bij InnoSportNL. Momenteel is hij actief voor Orange Sports Forum en HighTechXL Sport & Vitality en zet, via de eigen onderneming Delta Sport Innovation, zijn kennis, ervaring en netwerk in om bedrijven, sportorganisaties, overheden en kennisinstellingen te ondersteunen bij het realiseren van innovatie en innovatieonderwijs op het gebied van sport en bewegen. Voor meer informatie: 06-3465 8758 / nico@deltasportinnovation.nl