Jongeren in sportbesturen
De besturen van sportverenigingen en andere sportorganisaties bestaan nog steeds voornamelijk uit 'oudere' mannen. Vrouwen maar zeker ook jongeren zijn er sterk in de minderheid. Terwijl een divers samengesteld bestuur - op basis van bijvoorbeeld leeftijd, geslacht, ervaring en opleiding - wellicht beter kan inspelen op veranderende sportbehoeftes van (potentiele) leden en daarmee de toekomst beter tegemoet kan treden.
In de rubriek 'De jonge sportbestuurder' komt steeds een jongere aan het woord die de nodige ervaring heeft met bestuurswerk in de sport en andere jongeren wil stimuleren daar op zijn minst ook eens over na te denken. Door te laten zien hoeveel plezier ze eraan beleven maar ook hoeveel meerwaarde hun inbreng heeft voor de club én henzelf.
Vandaag in 'De jonge sportbestuurder':
Erjen Derks, voorzitter van VV Beilen.
1. Kan je jezelf kort introduceren?
"Mijn naam is Erjen Derks en ik ben 26 jaar. Ik ben gedreven om maatschappelijke impact te maken door gemeenschapszin te creëren. Voor mij is het de uitdaging om dezelfde uitgangspunten en basisprincipes te vinden om uiteindelijk de samenleving te versterken. Samen de schouders eronder zetten om alles een beetje beter te maken."
"Binnen die uitdaging liggen ook mijn werkzaamheden. Ik ben op dit moment werkzaam bij de gemeente Tynaarlo en houd me daar bezig met het vraagstuk overheidsparticipatie in de meest brede zin. Heel vrij vertaald: hoe kan de organisatie er voor zorgen dat inwoners zoveel mogelijk grip op hun eigen leefomgeving en toekomst krijgen. Daarnaast ben ik in de gemeente Midden-Drenthe gemeenteraadslid en ben ik procesbegeleider binnen het Back2Basics-netwerk."
"In een gesprek komt alles samen: de waardering voor je vrijwilliger, het serieus nemen van je leden en het ‘weten wat er leeft’"
2. Welke taken heb je binnen het bestuur van je vereniging?
"Ik heb de eer voorzitter van VV Beilen te zijn. Het bestuur heeft zich ten doel gesteld om laagdrempelig en zichtbaar te zijn, en als voorzitter ben je daar het visitekaartje van. Dat betekent dat ik vanuit mijn functie met enige regelmaat op trainingsvelden rondloop of even bij wedstrijden van de jeugd of senioren kijk. Een praatje maak in de kantine of langs het veld met ouders, vrienden of jeugd. In een gesprek komt alles samen: de waardering voor je vrijwilliger, het serieus nemen van je leden en het ‘weten wat er leeft’. Nuttig ook omdat je je als bestuur constant moet laten spiegelen door de leden."
"Ik wil geen gesprek uit de weg gaan, ook niet over het beleid. Natuurlijk is de ene beslissing moeilijker dan de andere, maar het kan niet zo zijn dat je een besluit niet meer kan of wil uitleggen. Dan zit je op een dood spoor. Persoonlijk ben ik dus heel intern gericht. Een breuk met de traditionele invulling van het voorzitterschap, want bij verenigingen was het vooral een functie die extern georiënteerd was. In mijn opinie is het echter juist van belang om intern de focus te leggen. Geen moment onbenut laten om onze leden te enthousiasmeren voor deze mooie club, om samen de schouders eronder te zetten; ook via sociale media."
3. Hoe ziet de rest van jouw bestuur er uit?
"De vereniging heeft een geweldig bestuur en ik denk dat wij, VV Beilen, daar trots op mogen zijn. Ik heb het persoonlijk als voorzitter in ieder geval echt getroffen met het bestuur en de diverse samenstelling daarvan. Vrouw, man, jong, oud, voetballend, ouder of blijven plakken na gestopt te zijn met het voetballen: stuk voor stuk bestuurders die hun eigen belang opzij zetten en hun tijd en energie inzetten om de vereniging verder te brengen binnen het ‘Meer dan Voetbal’-principe."
"Het geeft mij energie dat zoveel verschillende soorten mensen elkaar ontmoeten bij een vereniging en ook samen vrijwillig de schouders eronder zetten om iets te bereiken"
"Juist die diverse samenstelling biologeert mij. Want het bijzondere is: bijna alle bestuurders zouden aan verschillende tafels gaan zitten tijdens een groot feest in de kantine. En toch zijn het stuk voor stuk mensen die zich gezamenlijk, als bestuur, hard maken voor de vereniging en hun leden. Overigens geldt dat voor alle vrijwilligers. Het geeft mij energie dat zoveel verschillende soorten mensen, die elkaar in principe nooit kenden, elkaar ontmoeten bij een vereniging, en ook samen vrijwillig de schouders eronder zetten om iets te bereiken."
4. Hoe lang ben je bestuurslid? En hoe lang denk je het nog te blijven?
"Op mijn 23e werd ik voorzitter van VV Beilen. Inmiddels is het drie jaar later en zit mijn statutaire termijn er op. Hoewel ik mijn functie vol liefde en overtuiging heb ingevuld en er echt sprake is van clubliefde blijft het wel bij drie jaren. Op de aankomende ALV zal ik dan ook aftreden als voorzitter van VV Beilen, omdat ik mijn handen vrij wil hebben om een volgende bestuurlijke uitdaging aan te kunnen gaan in een professionele of een politiek-bestuurlijke organisatie."
5. Wat was voor jou drie jaar geleden de reden om in het bestuur toe te treden?
"De vereniging was op zoek naar een nieuwe voorzitter en meerdere leden ‘van de oude garde’ vroegen mij of dat niet iets voor mij zou zijn. Omdat ik echter net een half jaar in de gemeenteraad zat heb ik het eerst niet serieus overwogen. Maar onbewust was het zaadje geplant. Ik vond al langere tijd dat er écht iets moest veranderen bij de vereniging omdat er veel meer uit te halen viel, zowel voetbaltechnisch als bestuurlijk: het scheppen van de randvoorwaarden. Naar mijn mening moesten we veranderen naar een vereniging waar iedereen het gevoel heeft op zijn eigen manier onderdeel te zijn van VV Beilen, een club waar we samen de schouders eronder zetten om deze mooie club nog mooier te maken."
"Ik heb in de afgelopen drie jaren ontzettend veel geleerd over mensen, besturen, verenigen, en bovenal mezelf"
6. Welke verdere plus- en eventuele minpunten ervaar je als verenigingsbestuurder?
"Het grootste pluspunt dat ik ervaar is de persoonlijke ontwikkeling. Ik heb in de afgelopen drie jaren ontzettend veel geleerd over mensen, besturen, verenigen, en bovenal mezelf. Daarnaast is het een positie waardoor je daadwerkelijk maatschappelijk kunt bijdragen aan de verandering die je wilt bewerkstelligen."
"Soms heb ik mezelf ook moeten afremmen. In het begin ervoer ik het echt als een uitdaging om met vrijwilligers te werken. Alles gaat op een eigen tempo, iedereen vindt iets anders en iets afstemmen is moeilijk. Nu ervaar ik dat niet meer zo. In de rol van voorzitter is het belangrijkste om juist de verschillen binnen de vereniging te marginaliseren, mensen samen te brengen en leden in hun kracht te zetten, ongeacht het tempo. Uiteindelijk gaat het om waar de vereniging voor staat, en waar we met z’n allen naar toe willen. Het verenigen. Als alle leden daar samen de schouders onder zetten zijn de mogelijkheden eindeloos gebleken."
7. Voor welke bestuurlijke uitdaging sta je vooral in dit jaar?
"Het wordt een uitdaging een opvolger vinden die het ingeslagen pad wil continueren en de vereniging verder wil brengen. Ons ‘Meer dan Voetbal’ moet samen met onze leden nog verder uitgebouwd worden. Eén van de belangrijkste pijlers binnen dat concept vind ik persoonlijk het betrekken van de jeugd bij plannen, en vrije ruimte om zelf iets te verzinnen of te organiseren. Daar zijn we nu volop mee bezig."
"Je kunt over vijf jaar beter spijt hebben dat je bestuurder bent geweest, dan dat je spijt hebt dat je de kans niet met beide handen hebt aangegrepen"
8. Beveel je andere jongeren aan om ook bestuurder te worden?
"Absoluut, het is af en toe een behoorlijke investering qua tijd en energie. Uiteindelijk betaalt zich dat dubbel en dwars terug. Je groeit als mens en als bestuurder. Natuurlijk wordt niet iedereen gelukkig van een dergelijke functie, maar als je ook maar een klein beetje twijfelt en de kans hebt zou ik zeggen: 'doen'. Je kunt over vijf jaar beter spijt hebben dat je bestuurder bent geweest met de nodige leerervaringen op zak, dan dat je spijt hebt dat je de kans niet met beide handen hebt aangegrepen."
9. Wat moet er volgens jou gebeuren om méér jongeren richting bestuur te krijgen?
"Als verenigingsbestuur moet je allereerst je leden serieus nemen, zij zijn de basis van de vereniging. Datzelfde geldt voor je jeugdleden. Praat met deze groep, laat ze activiteiten organiseren en laat ze bijvoorbeeld zelf kiezen wat er in de ‘jeugdhoek’ moet komen, bekostigd met een door henzelf verdiend budget. Op deze manier kan de jeugd al ruiken aan wat bestuurswerk en laat je ook zien wat er allemaal moet gebeuren om de club ‘draaiende’ te houden. De stap naar een mogelijke bestuursfunctie is dan niet meer zo groot. Op de korte termijn voldoe je op deze manier aan de wens van de jeugdleden, terwijl je voor de lange termijn je bestuurders opleidt."
"Ik ben ervan overtuigd dat je zo vaak mogelijk leden moet betrekken bij projecten, beleid en bestuur"
10. Wat hebben we je niet gevraagd maar wil je wel graag vertellen?
"Verenigingen - maar ook sportbonden - moeten terug naar de basis, de leden. Ik ben ervan overtuigd dat je zo vaak mogelijk leden moet betrekken bij projecten, beleid en bestuur. Zo hebben we op een avond bij VV Beilen met een vijftigtal leden - in willekeurig samengestelde groepen - gepraat over de toekomst en identiteit van onze vereniging. Juist die willekeurige samenstelling zorgde voor een mooie input: aan één van die tafels zaten bijvoorbeeld de leider van het zesde elftal, iemand van het sportparkbeheer, de hoofdtrainer en een ouder die commercieel directeur is bij FC Groningen en zij spraken samen over de toekomst van de vereniging. Dat brengt hele inspirerende en nuttige informatie op. Uiteindelijk is de informatie van al die tafels bij elkaar gekomen in de visie ‘Meer dan Voetbal’ en hebben de gesprekken van die avond een aantal geënthousiasmeerde bestuurders opgeleverd."
"Gesprekken leveren altijd wat op. Een mooi voorbeeld is een KNVB-kennisavond waar ik gespreksleider was. Aan onze tafel, met bestuurders van verschillende clubs, werd het vraagstuk ‘Hoe bereiken we vrouwelijke voetballers?’ behandeld. Eén van de bestuurders was al een eind op weg met geweldige ideeën over het gebruik van Facebook. Aan dezelfde tafel zat een 14-jarige speelster van toevallig diezelfde club. Een simpele vraag aan haar was voldoende: ‘Nee hoor, de jeugd gebruikt geen Facebook meer’. Ik denk dat dat goed weergeeft hoe veel besturen van verenigingen of sportbonden aan de slag gaan zonder daadwerkelijk te praten met doelgroep. Spreek met je leden. Het gesprek is het beste gereedschap om je vereniging mee op te bouwen.