Nederland is een waterland. Of het nu om de prestaties gaat van Ranomi Kromowidjojo, van Lobke Berkhout of van Sven Kramer, we hebben veel te danken aan het water. Water maakt dat honderdduizenden, nee miljoenen zeilers, surfers, roeiers, kanoërs, duikers, waterskiërs, zwemmers, vissers en passanten zomers een topdag beleven. Water brengt ons plezier en geluk en - hoe Hollands – werk en inkomen.

Maar water brengt ons ook verdriet en ontzetting. De vis wordt duur betaald, liet Herman Heijermans zijn vissersweduwe Kniertje zeggen in 1900. Zo erg als toen is het gelukkig niet meer. Maar nog steeds verdrinken er in Nederland mensen onnodig. In zwembaden, in rivieren, in stadsmeertjes en in de zee. Ook in 2017 weer. Mensen die kou, afstand of stroming onderschatten, die hun eigen zwemvaardigheid overschatten, die onwel werden of simpelweg pech hadden en te laat werden opgemerkt. 

Het verbaast mij altijd weer hoeveel een verdrinking teweeg brengt, zeker als het kinderen betreft. Vermoedelijk komt dat omdat we ons bij water instellen op vermaak - en niet op verlies. Wat ook zal meespelen is dat we allemaal wel een voorstelling hebben bij hoe dat voelt, onder water.

Veilig genieten
Daarom koester ik de wens dat we in 2018 nóg meer doen om te zorgen dat Nederlanders veilig kunnen genieten van dat prachtige water. Door meer kinderen te laten doorgaan voor hun B- en voor hun C-diploma, door hen en hun ouders meer bewust te maken van ‘open water’ en door het toezicht langs de waterkant verder te verbeteren. Ik wil dat doen met alle direct en indirect betrokkenen: kinderen, ouders, scholen, gemeenten en andere overheden, zweminstructeurs, zwembadexploitanten en andere toezichthouders en uiteraard met onze eigen Reddingsbrigaden. 

Ik voeg daar graag nog tweede wens en voornemen aan toe. Al jarenlang, nee decennialang hoor en lees ik dat sportverenigingen ten dode zijn opgeschreven. Dat Nederlanders alleen nog maar hun eigen gang wensen te gaan en hun lidmaatschappen opdoeken. 

Toch zie ik massa’s Nederlanders zich nog altijd met graagte aansluiten bij verenigingen, en ook aangesloten blijven. Ik zie jong en oud daar actief worden en met groot plezier taken op zich nemen, vaak jaren achtereen. Herhaaldelijk spreek ik mensen die lid blijven van hun cluppie, simpelweg omdat ze zich daarmee verbonden voelen. Ik zie dat dagelijks bij onze eigen brigades, en ik zie dat ook bij andere verenigingen. Net zoals ik heel veel mensen zie die jarenlang dezelfde baan houden, bij dezelfde werkgever; die in dezelfde stad blijven wonen en daar op de plaatsen komen waar ze al jarenlang komen. 

Natuurlijk, we zijn flexibel en geïndividualiseerd. Maar tegelijk zit in ons een diepgeworteld verlangen om ons te hechten, te hechten aan een plaats, aan een praktijk, aan onze medemens. Dus laten we onszelf niet de put inpraten? Verenigingen zijn here to stay! Mijn wens is dat Nederland in 2018 weer zijn geloof terugkrijgt in het verenigen, mijn voornemen is om daar in werk en vrije tijd handen en voeten aan te geven.

Koen Breedveld is per 1 september 2017 directeur van Reddingsbrigade Nederland. Eerder was hij tien jaar directeur van het Mulier Instituut en sinds 2013 voor één dag in de week bijzonder hoogleraar sportsociologie aan de Radboud Universiteit.