De weg naar de Olympische Spelen van Rio de Janeiro
Komende zomer wacht ons het grootste sportevenement ter wereld: van 5 t/m 21 augustus 2016 vinden de Olympische Spelen plaats, deze keer in Rio de Janeiro in Brazilië. De Paralympische Spelen volgen daarna van 7 t/m 18 september.
De Spelen brengen een heel circus op gang: van sporters tot coaches, van medewerkers en bestuurders bij sportbonden tot sportmarketeers en andere adviseurs, van wetenschappers tot journalisten, enzovoorts. Hoe bereidt de sportwereld zich voor op de Spelen? Wat moet men allemaal doen (en wat wellicht laten)? Hoe wordt hun dagelijks leven nu al beheerst door de Spelen? Hoe ziet hun voorbereiding eruit, wat zijn hun verwachtingen?
Vandaag in de rubriek 'Op weg naar Rio': universitair hoofddocent
Evert Verhagen werkt op de afdeling sociale geneeskunde van het VUmc. Dit Amsterdamse ziekenhuis werkt op het gebied van onderzoek naar blessurepreventie en de gezondheid van sporters samen met het AMC. Deze krachtenbundeling kreeg eind 2014 van het IOC een olympische accreditatie toegekend die met ingang van 1 april jl. officieel van kracht werd.
1. Op welke manier ben je betrokken bij de Olympische Spelen van 2016 in Rio of spelen ze een rol bij je dagelijks werk in de komende maanden?
"Ik ben via het Amsterdam Center for Health and Safety in Sports (ACHSS) - ons Nederlandse IOC onderzoekscentrum - zijdelings betrokken bij de voorbereidingen van de Nederlandse atleten. Binnen het ACHSS werken we nauw samen met de medische staf van het NOC*NSF en proberen we kleine en grote wetenschappelijk vragen die de gezondheid van de Nederlandse atleten aangaan te beantwoorden. Een optimale gezondheid staat in onze aanpak synoniem aan een optimale voorbereiding en optimale prestatie op de Spelen. Helaas hebben we pas onlangs het IOC-stempel gekregen en beginnen we nu pas voorzichtig de vruchten te plukken van de sterke alliantie die hiermee gepaard gaat."
2. Hoe bereid je je in het bijzonder voor op de Spelen, vanaf nu tot aan de start van de Spelen?
"Ik bereid mezelf niet bijzonder voor. Het is wel machtig mooi om te zien hoe er over verschillende lagen al hard naar Rio wordt toe gewerkt. De prestatie die een team of individu levert op dat ene moment, daar gaat een lang traject met vele betrokkenen aan vooraf. Het is mooi om daar een heel klein schakeltje in te spelen."
"Een grote vraag voor ons is hoe we de gezondheid van de atleet kunnen monitoren en hoe we die informatie inzichtelijk en begrijpelijk kunnen maken voor de hele staf"
3. Met welke personen of organisaties werk je daarbij samen?
"Via de medische staf van NOC*NSF krijgen we, zoals gezegd, vragen over hoe en wat met gezondheid. We proberen die vragen allereerst zelf te beantwoorden. Een grote vraag die nu echter voor ons ligt is hoe we de gezondheid van de atleet kunnen monitoren en hoe we die informatie inzichtelijk en begrijpelijk kunnen maken voor de hele staf: coach, atleten, medische begeleiding. Dit project voeren we nu uit met hulp van een grote sportclub in Brazilië - minas Tenis Clube - waar we ook data verzamelen van internationale topatleten uit judo, zwemmen, volleybal en basketbal."
4. Hoe gaat dat precies in zijn werk? Werken jullie bijvoorbeeld met reeds verzamelde data van atleten en wat doe je daar dan mee? En/of verzamelen jullie zelf additionele data?
"We verzamelen nieuwe en unieke data. Elke week krijgt de atleet digitaal een korte gevalideerde vragenlijst toegestuurd. Middels vier vragen vangen we gezondheidsproblemen die de training of prestatie beïnvloeden; dit kunnen ziekten of letsels zijn. Indien de atleet aangeeft een probleem te hebben, vragen we door naar de aard en oorzaak van dat probleem. Voor nu gebruiken we deze informatie om de staf te informeren over mogelijke problemen en de belastbaarheid van de atleet, opdat de training en zorg geoptimaliseerd kunnen worden."
"Er is echter ook een vergezicht. We bouwen met minimale belasting voor de atleet een gigantische database aan informatie omtrent de gezondheidsstatus van onze sporters. Als we deze informatie combineren met gegevens die via andere wegen worden verzameld (denk hierbij bijvoorbeeld de trainingsbelasting, lactaatniveau, slaap- en voedingspatronen, letselbehandelingen, etc.) dan kunnen we wellicht patronen gaan herkennen. Dan wordt het machtig interessant."
5. Hoe ver van tevoren zullen de Olympische Spelen je (vrijwel) totaal in beslag gaan nemen?
"Het zal begin 2016 wel wat drukker gaan worden, maar de Spelen zullen niet mijn hele tijd op gaan slokken."
6. In welk opzicht zullen deze Olympische Spelen voor jou anders worden dan de voorgaande?
"Ditmaal ben ik door de projecten die we hebben lopen meer betrokken. Daarmee komt een gevoel van verantwoordelijkheid en trots. In die zin zullen deze Spelen zeker anders door me worden beleefd."
7. Wanneer zullen de Spelen in Rio voor jou geslaagd zijn?
"Voor mij zijn de Spelen geslaagd als we door onze bijdrage alle deelnemende atleten het beste uit zichzelf hebben kunnen laten halen. Als ze in optimale gezondheid hun evenementen kunnen beginnen en doorlopen."
8. Wie zijn in jouw ogen de grootste Nederlandse kanshebbers voor een gouden medaille?
"Uiteraard de ruiter- en hockeyploegen, maar ik denk dat we bij de loopnummers van het atletiektoernooi ook wel eens kunnen gaan verrassen met Sifan Hassan en misschien wel Dafne Schippers."
Volgende keer in de rubriek 'Op weg naar Rio': Hans den Oudendammer, directeur van Rotterdam Topsport.