Pupillen gaan sneller, verder en hoger in een nieuw jasje 12 september 2013

door: Leo Aquina | 12 september 2013

Verspringen over een balk met een onbeperkt aantal pogingen, hoogspringen met een variabele aanvangshoogte en medicinbalstoten. Het zijn zomaar een paar voorbeelden van nieuwe wedstrijdvormen waarmee de Atletiekunie de jongste jeugd wil verleiden. Het moet anders”, aldus Dennis Meens. “De wedstrijddagen zijn vaak lang en de atletiekintensiteit is laag.”Meens maakt deel uit ven een werkgroep binnen de Atletiekunie die Athletics Champs ontwikkelde. In 2016 moet deze wedstrijdvorm de landelijke standaard voor de pupillencompetitie zijn. Joop Alberda, technisch directeur ad interim van de Atletiekunie, is een groot voorstander: “We moeten naar een sport die beter voldoet aan de hedendaagse eisen: fun, cool, here and now.”

De ideeën voor nieuwe wedstrijdconcepten ontstonden drieënhalf jaar geleden. “We zagen dat de wedstrijden voor pupillen niet meer aantrekkelijk waren”, vertelt Meens. “Ouders zaten vaak zes uur langs de baan en de kinderen deden in die tijd vier of vijf onderdelen. Je zag dat de wedstrijddeelname bij de pupillen steeds lager werd. De wedstrijden waren niet slecht georganiseerd, maar het concept was niet kindgericht genoeg.”

De werkgroep bestaande uit vrijwilligers ging aan de slag met nieuwe wedstrijdvormen en testte deze hoofdzakelijk in Brabant en Friesland. De nieuwe ideeën werden in drie regio’s direct in de praktijk gebracht en er werd continu om feedback gevraagd aan de kinderen en aan de ouders.

Aftelsprint
Athletics Champs heeft vijf uitgangspunten: ‘atletiekecht’, succesbeleving, teams, veelzijdig, intensief. Met ‘atletiekecht’ bedoelt Meens dat in een onderdeel altijd de essentie van de atletieksport behouden moet blijven: sneller, verder en hoger. Als voorbeeld noemt Meens het idee voor een ‘aftelsprint’: “Een optimale sprint duurt tot het omslagpunt dat het lichaam zijn energie niet meer alleen haalt uit fosfaten maar ook uit glucose. Dat is bij kinderen ongeveer na vier seconden, dus we hadden bedacht kinderen vier seconden te laten lopen en dan te kijken hoe ver ze in die tijd zouden komen. Dat onderdeel heeft het in overleg met de bondscoaches niet gehaald. Een sprint is altijd ergens naartoe. De essentie van een sprint is dat je zo snel mogelijk ergens bent. Die aftelsprint voldeed daar niet aan.”

Succesbeleving is een ander belangrijk punt als het gaat om de kindgerichtheid. Het zorgt ervoor dat kinderen plezier houden in wat zij doen. “Hoogspringen hebben we daarom aangepast. Een klassieke hoogspringwedstrijd eindigt met drie foutsprongen. De lat wint altijd en vaak doet het ook nog eens pijn omdat het kind op die lat valt. Net als bij vele andere onderdelen hebben we daarom kindvriendelijker materiaal ontwikkeld, een nieuwe hoogteversteller die je makkelijk kunt bedienen, zodat ieder kind gedurende de hele wedstrijd op zijn eigen hoogte kan springen. Er is bovendien een extra buis aan de staanders bevestigd waardoor de lat niet meer op de mat terecht kan komen.”

Teambeleving
Een ander belangrijk uitgangspunt is teambeleving. Meens: “Vroeger waren de competitiewedstrijden ook tussen teams, maar dat bestond simpelweg uit het optellen van individuele prestaties. Dat gaat nu anders. Alle kinderen zijn op de baan verdeeld in kleurgroepen die steeds bij het onderdeel van hun kleur bezig zijn en daarbij strijden zij tegen drie andere kleuren. Dat maakt het voor kinderen heel overzichtelijk en het leidt ook tot meer teambeleving.” Met alle aanpassingen is de werkgroep erin geslaagd een competitiewedstrijd voor pupillen in drie uur af te werken en in die tijd worden er zeven onderdelen beoefend.

De Atletiekunie wilde Athletics Champs aanvankelijk al in 2014 landelijk invoeren bij de pupillencompetities, maar er was weerstand van met name clubs uit het westen van het land.

“In de ene regio is de noodzaak tot veranderen groter dan in de andere”, legt Meens uit. “In het westen hadden veel clubs zelf hun pupillen wedstrijden al op een efficiënte manier georganiseerd en zij hadden geen last van te weinig wedstrijddeelname. Zij hadden het gevoel dat ze een good practise waren en ze vonden bovendien dat ze niet waren betrokken bij de ontwikkeling. Daar is de werkgroep misschien ook in gebreke gebleven. Wij hebben ons heel erg op de praktijk gericht met pilotwedstrijden in de regio en daar heeft iedereen zijn input gegeven, maar dat was wel binnen die regio’s. Op andere plekken kwamen spookverhalen de wereld in en er werd gekeken naar verouderde informatie. Dat riep in enkele goed georganiseerde regio’s weerstand op.”

Voorwaarden
De weerstand heeft ertoe geleid dat de Atletiekunie de verplichte implementatiedatum voor Athletics Champs als landelijk concept voor de pupillencompetitie heeft verschoven naar 2016. Er zijn regio’s waar het voor die tijd kan worden ingevoerd, maar alle regio’s waar Athletics Champs op het programma komt, moeten voldoen aan een aantal voorwaarden. “Er moeten in een regio al kennismakingswedstrijden met het concept zijn geweest; er moet een regiocoördinator aanwezig zijn en er moet een positieve grondhouding ten opzichte van Athletics Champs zijn”, aldus Meens. Dat laatste is ook belangrijk omdat er met de invoering van het concept behoorlijk wat kosten zijn gemoeid, zo’n 7.000 euro per regio. Die kosten worden door de clubs en door de Atletiekunie gezamenlijk gedragen.

Ledengroei
Doel van Athletics Champs is het verhogen van de wedstrijdparticipatie bij pupillen. “Die ligt nu gemiddeld tussen de dertig en vijftig procent, maar het varieert per regio”, aldus Meens. “We willen naar vijfenzeventig procent. Uiteindelijk gaat het erom de negatieve trend in ledengroei van de Atletiekunie om te buigen in een positieve. We zitten nu in een opgaande lijn, maar dat heeft ook te maken met het feit dat het een na-Olympisch jaar is, dat zie je altijd terug in het ledental van de Atletiekunie. Het is echter moeilijk om die leden vast te houden. Een kind doet gemiddeld vijf jaar aan atletiek en je ziet dat het bij teamsporten veel langer is.”

Er is technisch directeur Joop Alberda veel aan gelegen het ledental van de Atletiekunie omhoog te brengen: “Athletics Champs komt uiteindelijk ook de topsport ten goede. Hoe groter de vijver waaruit je kunt vissen, hoe meer talent eruit naar boven komt. Om ervoor te zorgen dat we atletiek aantrekkelijker maken, moeten we toe naar een vorm van jeugdatletiek die veel beter past bij de hedendaagse eisen. Dan moet je stappen zetten die in het bijvoorbeeld volleybal al een jaar of tien geleden zijn gemaakt met zoiets als circulatie-minivolleybal. Met Athletics Champs hebben we zo’n nieuwe vorm in de atletiek en die is hard nodig.”

Voor meer informatie: www.athleticschamps.nl

Testwedstrijd van pupillencompetitie atletiek nieuwe stijl in Weert 2012