door: Thomas van Zijl | 8 november 2012
Nieuws heet van de naald: acupunctuurbehandelingen werken bij het verminderen van knieklachten. Dat blijkt althans uit Engels onderzoek. Doordat het aantal operaties beperkt wordt, gaat er bovendien een behoorlijke besparing van uit. Acupunctuurarts Chunlee Oei-Tan zou graag zien dat de behandelmethode ook hier een eerlijke kans krijgt.
In Engeland maakt acupunctuur deel uit van de reguliere gezondheidszorg, daar is in Nederland nog geen sprake van. “Hier staat deze methode te boek als onbewezen alternatieve geneeskunst”, zegt Oei-Tan. “Dat betekent dat er geen plek voor is in het basispakket. Afhankelijk van aanvullende verzekeringen worden therapieën deels vergoed, maar voor mensen met een smalle beurs is dat meestal niet voldoende”. Oei-Tan is gelukkig met de uitkomsten van een onderzoek in het Engelse St.-Albans. Daar werden van 114 knie-artrose patiënten - die verwezen werden voor een nieuwe knie - negentig mensen eerst met acupunctuur behandeld. Bij meer dan tachtig deelnemers nam de pijn bijna direct af. Na twee jaar deden nog altijd dertig mensen aan het onderzoek mee die als gevolg van de behandelingen geen nieuwe knie nodig hadden.
Statistisch significant verschil
Het onderzoek naar de werking van acupunctuur is langdurig door wetenschappers in twijfel getrokken. De uitvoering van het onderzoek liet in hun ogen te wensen over en bovendien konden zij statistisch geen verschil aantonen tussen de effecten van echte en nepacupunctuur.
Een recente studie op basis van gegevens van 18.000 patiënten die aan verschillende onderzoeken meededen, heeft daar verandering in gebracht. Volgens Oei-Tan is vast komen te staan dat er wel degelijk statistisch verschil is tussen echte en nepacupunctuur. “Uit dit nieuwe onderzoek blijkt dat het effect van acupunctuur op het gebied van pijnbestrijding bewezen is, zeker als het gaat om de knie, de rug, nek en schouders en chronische hoofdpijn.” Volgens Oei-Tan moet er dan ook onderscheid gemaakt worden tussen pijnbestrijding en de overige toepassingsgebieden, zoals voor slapeloosheid, angsten en andere gemoedstoestanden. “Bij dat eerste komt er geen yin-yangtheorie aan te pas, er is totaal niets zweverigs aan.”
De behandeling is eenvoudig. Oei-Tan: “De dunne naaldjes worden pijnloos ingebracht op de plekken waar de pijn zit, vaak doordat een spier verkrampt is. Die kramp trekt weg omdat de spier schrikt en dan volgt vanzelf ontspanning.” Hoe vaak een behandeling plaatsvindt, is afhankelijk van de aard van de kwetsuur. “Iemand die met een blessure van het voetbalveld komt, kan er na twee behandelingen vanaf zijn. Bij iemand die een chronische klacht heeft, duurt het langer. “Dat neemt niet weg dat de opzet van het behandelproces hetzelfde is. De eerste maand is er iedere week een behandeling, daarna komt de patiënt een keer in de zes weken terug voor een controle-behandeling totdat het over is. Overigens is niet gezegd dat iedereen die een acupunctuurtherapie ondergaat, iets onder de leden heeft. Oei-Tan: “Van de Deense wielrenner Bjarne Riis is bekend dat hij zich liet verzorgen met acupunctuur voor een goede conditie van zijn spieren.”
Lange adem
Ondanks de bemoedigende resultaten uit Engeland, zal het nog wel even duren voordat het College voor Zorgverzekeringen overstag gaat en acupunctuur voor pijnbestrijding opneemt in de basiszorg. “De Britten hebben kunnen uitrekenen dat het verminderde aantal knieoperaties een besparing van 100.000 Britse ponden heeft opgeleverd.” Of een dergelijke besparing ook in Nederland te behalen valt, is lastig vast te stellen, omdat de financiering voor de zorg hier volgens een ander model is ingericht. Maar Oei-Tan wijst erop dat acupunctuur voor pijnbestrijding niet voor niets eveneens in de Verenigde Staten en Duitsland in het basispakket is opgenomen. “Er zal een lange adem voor nodig zijn om ook ons ministerie van Volksgezondheid te laten inzien dat acupunctuur bijdraagt aan het betaalbaar houden van onze gezondheidszorg, maar ik blijf mijn best doen.”