door: Anne Schulze | 8 april 2010
Ze beschrijft zichzelf als een coach voor het team, een coach voor de sporter en een coach voor de coach: Afke van de Wouw heeft jarenlange ervaring in de sportwereld en is als fysiotherapeut, sportpsycholoog en bewegingswetenschapper bij vele sportorganisaties, sportbonden en sportteams betrokken geweest. Sinds een jaar of tien is ze met name gefocust op sportmentale training en begeleiding. Momenteel werkt zij als mental coach onder meer voor de voetbalclubs FC Twente (eredivisie, dames) en VVV Venlo (eredivisie, heren).
“Door mijn brede achtergrond bekijk ik sporters vanuit een holistisch perspectief: lichaam en geest zie ik als één geheel”, schrijft Van de Wouw op haar website. “Niet alleen fysieke zaken, maar ook mentale aspecten spelen naar mijn idee een rol bij het bedrijven van sport. Ik geef individuele sporters, teams en coaches daarom advies en begeleiding met aandacht voor het fysieke, mentale, emotionele én de sociale kanten van de (mens achter de) sporter en/of coach.”
“Vaak ben ik zelfs bij teambesprekingen in de kleedkamer aanwezig”
Van de Wouw heeft op basis van deze filosofie de afgelopen jaren veel voetbalteams begeleid maar was ook in andere takken van sport actief. “De afgelopen jaren ben ik ook in aanraking gekomen met teams, sporters en coaches in hockey, schaatsen, wielrennen, shorttrack, rugby, karate, paardrijden en schoonzwemmen”, aldus Van de Wouw. Zij biedt weliswaar per team of sporter maatwerk aan, maar de basis van haar aanpak is voor alle sporten hetzelfde. “Onafhankelijk van de tak van sport probeer ik er zowel bij coaches, individuele sporters als teams achter te komen aan welke vorm van begeleiding en advies de meeste behoefte is”, aldus Van de Wouw. “Om dit te achterhalen doe ik intakes, neem ik vragenlijsten af, maar ga ik bijvoorbeeld ook naar trainingen, wedstrijden en trainingskampen. Vaak ben ik tijdens adviestrajecten zelfs bij teambesprekingen in de kleedkamer aanwezig.”
Individuele en groepsdynamische processen
Bij individuele sporters probeert Van de Wouw proactief aan mentale aspecten als zelfkennis, omgaan met druk, zelfvertrouwen en omgaan met tegenslag te werken. “Met sporters heb ik daarom vaak ontwikkelingsgesprekken”, zo voegt ze toe. “Wat is hun persoonlijke doel en hoe willen ze dat doel bereiken?” Coaches blijken volgens Van de Wouw juist meer behoefte aan sportspecifiek advies te hebben. Door hen bewust te maken van de sociale, mentale en emotionele aspecten die binnen de sport een rol spelen, kunnen de technische en tactische vaardigheden van sporters uiteindelijk vergroot worden, aldus Van de Wouw.
“Teamprocessen, individuele processen, communicatie en persoonlijke groei en ontwikkeling zijn typische zaken die ik met coaches bespreek”, licht Van de Wouw toe. “Ik bied hen bijvoorbeeld ondersteuning door wedstrijden en trainingen te observeren, maar ook door sessies met het begeleidingsteam te houden of workshops voor coaches aan te bieden.” Daarnaast analyseert en ontwikkelt ze in het geval van teamsporten ook de groepsdynamische processen: door teamsessies te houden confronteert ze sporters bijvoorbeeld met hun gemeenschappelijke doel, de rolverdeling, de groeifasen van het team en de manier waarop met elkaar gecommuniceerd wordt.
Tools aanreiken
Meestal wordt Van de Wouw voor een heel seizoen door een sportteam ingehuurd om begeleiding en advies te geven. “Het is echter wel belangrijk dat er een klik tussen mij en de coach, de sporter en/of het team is”, voegt ze toe. “Daarom kiezen sommige clubs voor een pilot van een aantal maanden, waarin alle partijen even aan elkaar kunnen wennen. Hoe sporters op mijn werk reageren? Sommigen laten na zo’n pilot weten het nut van mijn adviezen absoluut in te zien, terwijl anderen ‘het wel geloven’.” Dat coaches haar sportmentale begeleiding waarderen, is in elk geval het belangrijkste. “Het is in ieder traject mijn bedoeling om coaches na verloop van tijd zo veel mogelijk tools aan te reiken. Op die manier kunnen ze bepaalde processen en behoeften uiteindelijk zelf gaan herkennen en er ook naar gaan handelen.”
Voor meer informatie: www.afkevandewouw.nl